पर्यायनिष्पादिका व्यतिरेकव्यक्तीस्तास्ताः संक्रामतो द्रव्यस्य सद्भावनिबद्ध एव प्रादुर्भावः, हेमवत् । तथाहि — यदा हेमैवाभिधीयते नाङ्गदादयः पर्यायास्तदा हेमसमानजीविताभिर्यौग- पद्यप्रवृत्ताभिर्हेमनिष्पादिकाभिरन्वयशक्ति भिरङ्गदादिपर्यायसमानजीविताः क्रमप्रवृत्ता अङ्गदादि- पर्यायनिष्पादिका व्यतिरेकव्यक्तीस्तास्ताः संक्रामतो हेम्नः सद्भावनिबद्ध एव प्रादुर्भावः । यदा तु पर्याया एवाभिधीयन्ते न द्रव्यं, तदा प्रभवावसानलाञ्छनाभिः क्रमप्रवृत्ताभिः पर्यायनिष्पादिकाभिर्व्यतिरेकव्यक्तिभिस्ताभिस्ताभिः प्रभवावसानवर्जिता यौगपद्यप्रवृत्ता द्रव्य- करोति । सदा लभदि सदा सर्वकालं लभते । किं कर्मतापन्नम् । पादुब्भावं प्रादुर्भावमुत्पादम् । कथंभूतम् । सदसब्भावणिबद्धं सद्भावनिबद्धमसद्भावनिबद्धं च । काभ्यां कृत्वा । दव्वत्थपज्जयत्थेहिं द्रव्यार्थिकपर्यायार्थिकनयाभ्यामिति । तथाहि — यथा यदा काले द्रव्यार्थिकनयेन विवक्षा क्रियते यदेव कटकपर्याये सुवर्णं तदेव कङ्कणपर्याये नान्यदिति, तदा काले सद्भावनिबद्ध एवोत्पादः । कस्मादिति चेत् । द्रव्यस्य द्रव्यरूपेणाविनष्टत्वात् । यदा पुनः पर्यायविवक्षा क्रियते कटकपर्यायात् सकाशादन्यो यः कङ्कणपर्यायः सुवर्णसम्बन्धी स एव न भवति, तदा पुनरसदुत्पादः । कस्मादिति चेत् । पूर्वपर्यायस्य विनष्टत्वात् । तथा यदा द्रव्यार्थिकनयविवक्षा क्रियते य एव पूर्वं गृहस्थावस्थायामेवमेवं गृहव्यापारं कृतवान् पश्चाज्जिनदीक्षां गृहीत्वा स एवेदानीं रामादिकेवलिपुरुषो निश्चयरत्नत्रयात्मकपरमात्मध्याने- pravartatī, paryāyonī nipajāvanārī te te ¹vyatirekavyaktione pāmatā dravyane ²sadbhāvasambaddha ja utpād chhe; suvarṇanī jem. te ā pramāṇeḥ jyāre suvarṇa ja kahevāmān āve chhe — bājubandh vagere paryāyo nahi, tyāre suvarṇa jeṭalun ṭakanārī, yugapad pravartatī, suvarṇanī nipajāvanārī anvayashaktio vaḍe, bājubandh vagere paryāyo jeṭalun ṭakanārī, krame pravartatī, bājubandh vagere paryāyonī nipajāvanārī te te vyatirekavyaktione pāmatā suvarṇane sadbhāvasambaddha ja utpād chhe.

ane jyāre paryāyo ja kahevāmān āve chhe — dravya nahi, tyāre utpattivināsh jemanun lakṣhaṇ chhe evī, krame pravartatī, paryāyonī nipajāvanārī te te vyatirekavyaktio vaḍe, utpattivināsh rahit, yugapad pravartatī, dravyanī nipajāvanārī anvayashaktione pāmatā pra. 28

1. vyatirekavyaktio = bhedarūp pragaṭatāo. [vyatirekavyaktio utpattivināsh pāme chhe, krame pravarte chhe ane paryāyone nipajāve chhe. shrutagnān, kevaḷagnān vagere tathā svarūpācharaṇachāritra, yathākhyātachāritra
vagere ātmadravyanī vyatirekavyaktio chhe. vyatirek tathā anvayanā artho māṭe 190 tathā 191mā
pānānun padaṭippaṇ (phūṭanoṭ) juo.]

2. sadbhāvasambaddha = hayātī sāthe sambandhavāḷo – saṅkaḷāyelo. [dravyanī vivakṣhā vakhate, anvayashaktione mukhya ane vyatirekavyaktione gauṇ karātī hovāthī dravyane sadbhāvasambaddha utpād (sat -utpād,
hayātano utpād) chhe.]