रणोरुच्छिन्नाण्वन्तरसंगमस्य परिणतिरिव द्वयणुककार्यस्येव मनुष्यादिकार्यस्यानिष्पादकत्वात् परमद्रव्यस्वभावभूततया परमधर्माख्या भवत्यफलैव ।।११६।।
कम्मं णामसमक्खं सभावमध अप्पणो सहावेण ।
अभिभूय णरं तिरियं णेरइयं वा सुरं कुणदि ।।११७।।
परमः नीरागपरमात्मोपलम्भपरिणतिरूपः आगमभाषया परमयथाख्यातचारित्ररूपो वा योऽसौ परमो धर्मः, स केवलज्ञानाद्यनन्तचतुष्टयव्यक्तिरूपस्य कार्यसमयसारस्योत्पादकत्वात्सफलोऽपि नरनारकादि- पर्यायकारणभूतं ज्ञानावरणादिकर्मबन्धं नोत्पादयति, ततः कारणान्निष्फलः । ततो ज्ञायते नरनारकादिसंसारकार्यं मिथ्यात्वरागादिक्रियायाः फलमिति । अथवास्य सूत्रस्य द्वितीयव्याख्यानं
क्रियते — यथा शुद्धनयेन रागादिविभावेन न परिणमत्ययं जीवस्तथैवाशुद्धनयेनापि न परिणमतीति
यदुक्तं सांख्येन तन्निराकृतम् । कथमिति चेत् । अशुद्धनयेन मिथ्यात्वरागादिविभावपरिणत-
जीवानां नरनारकादिपर्यायपरिणतिदर्शनादिति । एवं प्रथमस्थले सूत्रगाथा गता ।।११६।। अथ
ātmānī bābatamān, manuṣhyādikāryanī niṣhpādak hovāthī saphaḷ ja chhe; ane, jem bījā aṇu sātheno sambandh jene naṣhṭa thayo chhe evā aṇunī pariṇati dviaṇukakāryanī niṣhpādak nathī tem, moh sāthe milanano nāsh thatān te ja kriyā — dravyanā param svabhāvabhūt hovāne līdhe ‘param dharma’ nāmathī kahevātī evī — manuṣhyādikāryanī niṣhpādak nahi hovāthī aphaḷ ja chhe.
bhāvārthaḥ — chaitanyapariṇati te ātmānī kriyā. moh rahit kriyā manuṣhyādi- paryāyorūp phaḷ nipajāvatī nathī ane moh sahit *kriyā avashya manuṣhyādiparyāyorūp phaḷ nipajāve chhe. moh sahit bhāvo ek prakāranā hotā nathī tethī tenā phaḷarūp manuṣhyādiparyāyo paṇ ṭaṅkotkīrṇa – shāshvat – ekarūp hotā nathī. 116.
have manuṣhyādiparyāyo jīvane kriyānān phaḷ chhe em vyakta kare chheḥ —
*mūḷ gāthāmān vaparāyelā ‘kriyā’ shabdathī moh sahit kriyā samajavī; moh rahit kriyāne to
‘param dharma’ nām āpyun chhe.