atra gnAnan saukhyan cha mUrtamindriyajan chaikamasti . itaradamUrtamatIndriyan chAsti . tatra yadamUrtamatIndriyan cha tatpradhAnatvAdupAdeyatven gnAtavyam . tatrAdyan mUrtAbhi kShAyopashamikIbhirup- yogashaktibhistathAvidhebhya indriyebhya samutpadyamAnan parAyattatvAt kAdAchitkan kramakRutapravRutti
ath gnAnaprapanychavyAkhyAnAnantaran gnAnAdhArasarvagnan namaskaroti ---
karedi karoti . sa ka . logo loka . kathambhUta . devAsuramaNuarAyasambandho devAsuramanuShya- rAjasambandha . punarapi kathambhUta . bhatto bhakta . Nichchan nityan sarvakAlam . punarapi kimvishiShTa . uvajutto upayukta udyata . itthambhUto loka kAn karoti . NamAin namasyAn namaskriyAm . kasya . tassa tasya pUrvoktasarvagnasya . tan tahA vi ahan tan sarvagnan tathA tenaiv prakAreNAhamapi granthakartA namaskaromIti . ayamatrArtha ---yathA devendrachakravartyAdayonantAkShayasukhAdiguNAspadan sarvagnasvarUpan namaskurvanti, tathaivAh- mapi tatpadAbhilAShI paramabhaktyA praNamAmi ..★2.. evamaShTAbhi sthalairdvAtrinshadgAthAstadanantaran namaskAr- gAthA cheti samudAyen trayastrinshatsUtrairgnAnaprapanychanAmA tRutIyontarAdhikAra samApta . ath sukh- prapanychAbhidhAnAntarAdhikAreShTAdash gAthA bhavanti . atra panychasthalAni, teShu prathamasthale ‘atthi amuttan’
anvayArtha : — [artheShu gnAnan ] padArtha sambandhI gnAn [amUrtan mUrtan ] amUrta yA mUrta, [atIndriyan aindriyan cha asti ] atIndriy yA aindriy hotA hai; [cha tathA saukhyan ] aur isIprakAr (amUrta yA mUrta, atIndriy yA aindriy) sukh hotA hai . [teShu cha yat paran ] usamen jo pradhAn – utkRuShTa hai [tat gneyan ] vah upAdeyarUp jAnanA ..53..
TIkA : — yahAn, (gnAn tathA sukh do prakArakA hai – ) ek gnAn tathA sukh mUrta aur atIndriy hai vah pradhAn honese upAdeyarUp jAnanA .
vahAn, pahalA gnAn tathA sukh mUrtarUp aisI kShAyopashamik upayogashaktiyonse us- us prakArakI indriyonke dvArA utpanna hotA huA parAdhIn honese 2kAdAchitka, kramasha
1indriyaj hai; aur dUsarA (gnAn tathA sukh) amUrta aur atIndriy hai . usamen jo amUrta aur
1. indriyaj = indriyon dvArA utpanna honevAlA; aindriy .
2. kAdAchitka = kadAchit – kabhI kabhI honevAlA; anitya ..