yadAyamAtmA dukhasya sAdhanIbhUtAn dveSharUpAmindriyArthAnurAgarUpAn chAshubhopayog-
bhUmikAmatikramya devaguruyatipUjAdAnashIlopavAsaprItilakShaNan dharmAnurAgamangIkaroti tadendriy-
sukhasya sAdhanIbhUtAn shubhopayogabhUmikAmadhirUDhobhilapyet ..69..
bhUtam . avichchhidan maNuvadevapadibhAvan yathA pUrvamarhadavasthAyAn manujadevendrAdaya samavasharaNe samAgatya
namaskurvanti ten prabhutvan bhavati, tadatikrAntatvAdatikrAntamanujadevapatibhAvam . punashcha kimvishiShTam .
apuNabbhAvaNibaddhan dravyakShetrAdipanychaprakArabhavAdvilakShaNa shuddhabuddhaikasvabhAvanijAtmopalambhalakShaNo yosau
mokShastasyAdhInatvAdapunarbhAvanibaddhamiti bhAva ..✽4.. evan namaskAramukhyatven gAthAdvayan gatam . iti
gAthAShTaken panychamasthalan gnAtavyam . evamaShTAdashagAthAbhi sthalapanychake na sukhaprapanychanAmAntarAdhikAro
gata . iti pUrvoktaprakAreN ‘es surAsur’ ityAdi chaturdashagAthAbhi pIThikA gatA, tadanantaran
saptagAthAbhi sAmAnyasarvagnasiddhi, tadanantaran trayastrinshadgAthAbhi gnAnaprapanycha, tadanantar-
maShTAdashagAthAbhi sukhaprapanycha iti samudAyen dvAsaptatigAthAbhirantarAdhikArachatuShTayen shuddhopayogAdhikAra
samApta .. it Urddhvan panychavinshatigAthAparyantan gnAnakaNDikAchatuShTayAbhidhAnodhikAra prArabhyate . tatra
panychavinshatigAthAmadhye prathaman tAvachchhubhAshubhaviShaye mUDhatvanirAkaraNArthan ‘devadajadiguru’ ityAdi
dashagAthAparyantan prathamagnAnakaNDikA kathyate . tadanantaramAptAtmasvarUpaparignAnaviShaye mUDhatvanirAkaraNArthan
‘chattA pAvArambhan’ ityAdi saptagAthAparyantan dvitIyagnAnakaNDikA . athAnantaran dravyaguNaparyAyaparignAnaviShaye
mUDhatvanirAk raNArthan ‘davvAdIesu’ ityAdi gAthAShaTka paryantan tRutIyagnAnak NDikA . tadanantaran svapar-
tattvaparignAnaviShaye mUDhatvanirAkaraNArthan ‘NANappagan’ ityAdi gAthAdvayen chaturthagnAnakaNDikA . iti
gnAnakaNDikAchatuShTayAbhidhAnAdhikAre samudAyapAtanikA . athedAnIn prathamagnAnakaNDikAyAn svatantra-
vyAkhyAnen gAthAchatuShTayan, tadanantaran puNyan jIvasya viShayatRuShNAmutpAdayatIti kathanarUpeN gAthAchatuShTayan,
tadanantaramupasanhArarUpeN gAthAdvayan, iti sthalatrayaparyantan krameN vyAkhyAnan kriyate . tadyathA --ath yadyapi
pUrvan gAthAShaTkenendriyasukhasvarUpan bhaNitan tathApi punarapi tadev vistareN kathayan san tatsAdhakan
shubhopayogan pratipAdayati, athavA dvitIyapAtanikA --pIThikAyAn yachchhubhopayogasvarUpan sUchitan
tasyedAnImindriyasukhavisheShavichAraprastAve tatsAdhakatven visheShavivaraNan karoti ---devadajadigurupUjAsu chev
dANammi vA susIlesu devatAyatigurupUjAsu chaiv dAne vA sushIleShu uvavAsAdisu ratto tathaivopavAsAdiShu cha
rakta Asakta appA jIva suhovaogappago shubhopayogAtmako bhaNyate iti . tathAhi – devatA
120pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
TIkA : – jab yah AtmA dukhakI sAdhanA bhUt aisI dveSharUp tathA indriy viShayakI
anurAgarUp ashubhopayog bhUmikAkA ullanghan karake, dev -guru -yatikI pUjA, dAn, shIl aur
upavAsAdikake prItisvarUp dharmAnurAgako angIkAr karatA hai tab vah indriyasukhakI sAdhanabhUt
shubhopayogabhUmikAmen ArUDh kahalAtA hai .