athAyamevaiko bhagavadbhi svayamanubhUyopadarshito nishreyasasya pAramArthika panthA iti
matin vyavasthApayati —
savve vi ya arahantA teN vidhANeN khavidakammansA .
kichchA tadhovadesan NivvAdA te Namo tesin ..82..
sarvepi chArhantasten vidhAnen kShapitakarmAnshA .
kRutvA tathopadeshan nirvRutAste namastebhya ..82..
evamabhedaratnatrayapariNato jIva shuddhabuddhaikasvabhAvamAtmAnan labhate mukto bhavatIti . kinch pUrvan
gnAnakaNDikAyAn ‘uvaogavisuddho so khavedi dehubbhavan dukkhan’ ityuktan, atra tu ‘jahadi jadi rAgadose
so appANan lahadi suddhan’ iti bhaNitam, ubhayatra mokShosti . ko visheSha . pratyuttaramAh — tatra
shubhAshubhayornishchayen samAnatvan gnAtvA pashchAchchhuddhe shubharahite nijasvarUpe sthitvA mokShan labhate, ten
kAraNen shubhAshubhamUDhatvanirAsArthan gnAnakaNDikA bhaNyate . atra tu dravyaguNaparyAyairAptasvarUpan gnAtvA
pashchAttadrUpe svashuddhAtmani sthitvA mokShan prApnoti, tata kAraNAdiyamAptAtmamUDhatvanirAsArthan gnAnakaNDikA
rAgadveShako dUr karaneke liye atyanta jAgRut rahanA chAhiye .
bhAvArtha : — 80 vIn gAthAmen batAye gaye upAyase darshanamohako dUr karake, arthAt
samyakdarshan prApta karake jo jIv shuddhAtmAnubhUtisvarUp vItarAgachAritrake pratibandhak rAg -dveShako
chhoDatA hai, puna -puna rAgadveShabhAvamen pariNamit nahIn hotA, vahI abhedaratnatrayapariNat jIv shuddha-
buddha -ekasvabhAv AtmAko prApta karatA hai — mukta hotA hai . isaliye jIvako samyagdarshan prApta
karake bhI sarAg chAritra prApta karake bhI, rAgadveShake nivAraNArtha atyanta sAvadhAn rahanA
chAhiye ..81..
ab, yahI ek (-pUrvokta gAthAommen varNit yahI ek), bhagavantonne svayam anubhav karake
pragaT kiyA huA 1nishreyasakA pAramArthikapantha hai — isaprakAr matiko 2vyavasthit karate hain : —
anvayArtha : — [sarve api cha ] sabhI [arhanta ] arahanta bhagavAn [ten vidhAnen ]
usI vidhise [kShapitakarmAnshA ] karmAnshonkA kShay karake [tathA ] tathA usIprakArase [upadeshan
1. nishreyas = mokSha .
2. vyavasthit = nishchit; sthir .
arhant sau karmo taNo karI nAsh e ja vidhi vaDe,
upadesh paN em ja karI, nirvRut thayA; namun temane. 82.
140pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-