Pravachansar-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 143 of 513
PDF/HTML Page 176 of 546

 

kahAnajainashAstramAlA ]
gnAnatattva -pragnApan
143

mUDho bhAva sa khalu moha . tenAvachchhannAtmarUpa sannayamAtmA paradravyamAtmadravyatven paraguN- mAtmaguNatayA paraparyAyAnAtmaparyAyabhAven pratipadyamAna, prarUDhadRuDhatarasanskAratayA paradravya- mevAharaharupAdadAno, dagdhendriyANAn ruchivashenAdvaitepi pravartitadvaito, ruchitAruchiteShu viShayeShu rAgadveShAvupashliShya, prachuratarAmbhobhArarayAhata setubandha iv dvedhA vidAryamANo nitarAn kShobhamupaiti . ato moharAgadveShabhedAttribhUmiko moha ..83.. dAnasya cha hi sphu Tan te te pUrvoktaratnatrayAdhArA . Namo tesin namastebhya iti namaskArasyApi ta ev yogyA ..7.. evamAptAtmasvarUpaviShaye mUDhatvanirAsArthan gAthAsaptaken dvitIyagnAn- kaNDikA gatA . ath shuddhAtmopalambhapratipakShabhUtamohasya svarUpan bhedAnshcha pratipAdayatidavvAdiesu shuddhAtmAdidravyeShu, teShAn dravyANAmanantagnAnAdyastitvAdivisheShasAmAnyalakShaNaguNeShu, shuddhAtmapariNati- lakShaNasiddhatvAdiparyAyeShu cha yathAsambhavan pUrvopavarNiteShu vakShyamANeShu cha mUDho bhAvo eteShu pUrvoktadravyaguNaparyAyeShu viparItAbhinivesharUpeN tattvasanshayajanako mUDho bhAva jIvassa havadi moho tti itthambhUto bhAvo jIvasya darshanamoh iti bhavati . khubbhadi teNuchchhaNNo ten darshanamohenAvachchhanno jhampita sannakShubhitAtmatattvaviparIten kShobheN kShobhan svarUpachalanan viparyayan gachchhati . kin kRutvA . pappA rAgan va dosan vA nirvikArashuddhAtmano viparItamiShTAniShTendriyaviShayeShu harShaviShAdarUpan chAritramohasangnan rAgadveShan vA prApya cheti . anen kimuktan bhavati . moho darshanamoho rAgadveShadvayan chAritramohashcheti tribhUmiko moh iti ..83.. ath dukhahetubhUtabandhasya kAraNabhUtA rAgadveShamohA nirmUlanIyA ityAghoShayati paryAy hain unamen honevAlA 1tattva -apratipattilakShaN mUDh bhAv vah vAstavamen moh hai . us mohase nijarUp AchchhAdit honese yah AtmA paradravyako svadravyarUpase, paraguNako svaguNarUpase, aur par -paryAyonko svaparyAyarUp samajhakar -angIkAr karake, ati rUDh dRuDhatar sanskArake kAraN paradravyako hI sadA grahaN karatA huA, 2dagdha indriyonkI ruchike vashase 3advaitamen bhI dvait pravRutti karatA huA, ruchikar -aruchikar viShayommen rAgadveSh karake ati prachur jalasamUhake vegase prahArako prApta setubandha (pul) kI bhAnti do bhAgommen khanDit hotA huA atyanta kShobhako prApta hotA hai . isase moh, rAg aur dvaiShin bhedonke kAraN moh tIn prakArakA hai ..83..

1. tattva apratipattilakShaN = tattvakI apratipatti (-aprApti, agnAn, anirNay) jisakA lakShaN hai aisA .

2. dagdha = jalI huI; halakI; shApit . (‘dagdha’ tiraskAravAchak shabda hai)

3. indriyaviShayommenpadArthommen ‘yah achchhe hain aur yah bure’ isaprakArakA dvait nahIn hai; tathApi vahAn bhI mohAchchhAdit jIv achchhebUrekA dvait utpanna kar lete hain .