evamasya tattvApratipattinimIlitasya, mohen vA rAgeN vA dveSheN vA pariNatasya, tRuNapaTalAvachchhannagartasangatasya kareNukuTTanIgAtrAsaktasya pratidviradadarshanoddhatapravidhAvitasya cha sindhurasyev, bhavati nAm nAnAvidho bandha . tatomI aniShTakAryakAriNo mumukShuNA moharAgadveShA samyagnirmUlakAShan kaShitvA kShapaNIyA ..84.. moheN va rAgeN va doseN va pariNadassa jIvassa moharAgadveShapariNatasya mohAdirahitaparamAtmasvarUp- pariNatichyutasya bahirmukhajIvasya jAyadi viviho bandho shuddhopayogalakShaNo bhAvamokShastadbalen jIv- pradeshakarmapradeshAnAmatyantavishleSho dravyamokSha, itthambhUtadravyabhAvamokShAdvilakShaNa sarvaprakAropAdeyabhUtasvA- bhAvikasukhaviparItasya nArakAdidukhasya kAraNabhUto vividhabandho jAyate . tamhA te sankhavaidavvA yato
ab, tInon prakArake mohako aniShTa kAryakA kAraN kahakar usakA (-tIn prakArake mohakA) kShay karaneko sUtra dvArA kahate hain : —
anvayArtha : — [mohen vA ] moharUp [rAgeN vA ] rAgarUp [dveSheN vA ] athavA dveSharUp [pariNatasya jIvasya] pariNamit jIvake [vividha bandha ] vividh bandh [jAyate ] hotA hai; [tasmAt ] isaliye [te ] ve (moh -rAg -dveSh) [sankShapayitavyA ] sampUrNatayA kShay karane yogya hain ..84..
TIkA : — isaprakAr tattva -apratipatti (-vastusvarUpake agnAn) se band hue, moh- rUp -rAgarUp yA dveSharUp pariNamit hote hue is jIvako — ghAsake Dherase Dhanke hue khaDDekA sang karanevAle hAthIkI bhAnti, hathinIrUpI kuTTanIke sharIramen Asakta hAthIkI bhAnti aur virodhI hAthIko dekhakar, uttejit hokar (usakI or) dauDate hue hAthIkI bhAnti — vividh prakArakA bandh hotA hai; isaliye mumukShu jIvako aniShTa kArya karanevAle is moh, rAg aur dveShakA yathAvat
re ! moharUp vA rAgarUp vA dveShapariNat jIvane vidhavidh thAye bandh, tethI sarva te kShayayogya chhe . 84.
144pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-