pItatAdayo guNA, yathA cha suvarNan kramapariNAmeneyrati ten kramapariNAmenAryamANA vA arthA
kuNDalAdaya paryAyA . evamanyatrApi . yathA chaiteShu suvarNapItatAdiguNakuNDalAdiparyAyeShu
pItatAdiguNakuNDalAdiparyAyANAn suvarNAdapRuthagbhAvAt suvarNamevAtmA tathA cha teShu
dravyaguNaparyAyeShu guNaparyAyANAn dravyAdapRuthagbhAvAddravyamevAtmA ..87..
kramapariNAmase prApta karatI hain — pahunchatI hain athavA (ve) suvarNake dvArA kramapariNAmase prApta kI
jAtI hain — pahunchI jAtI hain isaliye kuNDal ityAdi paryAyen ‘artha’ hain; isIprakAr 1anyatra bhI
hai, (is dRuShTAntakI bhAnti sarva dravya -guN -paryAyommen bhI samajhanA chAhiye) .
aur jaise in suvarNa, pIlApan ityAdi guN aur kuNDal ityAdi paryAyommen (-in
tInommen, pIlApan ityAdi guNonkA aur kuNDal paryAyonkA) suvarNase apRuthaktva honese unakA
(-pIlApan ityAdi guNonkA aur kuNDal ityAdi paryAyonkA) suvarNa hI AtmA hai, usIprakAr
un dravya -guN -paryAyommen guN -paryAyonkA dravyase apRuthaktva honese unakA dravya hI AtmA hai
(arthAt dravya hI guN aur paryAyonkA AtmA -svarUp -sarvasva -satya hai) .
bhAvArtha : — 86vIn gAthAmen kahA hai ki jinashAstronkA samyak abhyAs mohakShayakA
upAy hai . yahAn sankShepamen yah batAyA hai ki un jinashAstrommen padArthonkI vyavasthA kisaprakAr
kahI gaI hai . jinendradevane kahA ki — artha (padArtha) arthAt dravya, guN aur paryAy . isake
atirikta vishvamen dUsarA kuchh nahIn hai, aur in tInommen guN aur paryAyonkA AtmA (-usakA
sarvasva) dravya hI hai . aisA honese kisI dravyake guN aur paryAy anya dravyake guN aur
paryAyarUp kinchit mAtra nahIn hote, samasta dravya apane -apane guN aur paryAyommen rahate hain . —
aisI padArthonkI sthiti mohakShayake nimittabhUt pavitra jinashAstrommen kahI hai ..87..
150pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
ev svabhAv iti . ath vistara — anantagnAnasukhAdiguNAn tathaivAmUrtatvAtIndriyatvasiddhatvAdiparyAyAnshcha
iyarti gachchhati pariNamatyAshrayati yen kAraNen tasmAdartho bhaNyate . kim . shuddhAtmadravyam .
tachchhuddhAtmadravyamAdhArabhUtamiyrati gachchhanti pariNamantyAshrayanti yen kAraNen tatorthA bhaNyante . ke te .
gnAnatvasiddhatvAdiguNaparyAyA . gnAnatvasiddhatvAdiguNaparyAyANAmAtmA svabhAva ka iti pRuShTe shuddhAtma-
1 jaise suvarNa, pIlApan Adiko aur kuNDal Adiko prApta karatA hai athavA pIlApan Adi aur kuNDal
Adike dvArA prApta kiyA jAtA hai (arthAt pIlApan Adi aur kuNDal Adik suvarNako prApta karate
hain) isaliye suvarNa ‘artha’ hai, vaise dravya ‘artha’; jaise pIlApan Adi AshrayabhUt suvarNako prApta karatA
hai athavA AshrayabhUt suvarNadvArA prApta kiye jAte hai (arthAt AshrayabhUt suvarNa pIlApan Adiko prApta karatA
hai) isaliye pIlApan Adi ‘artha’ hain, vaise guN ‘artha’ hain; jaise kuNDal Adi suvarNako kramapariNAmase
prApta karate hain athavA suvarNa dvArA kramapariNAmase prApta kiyA jAtA hai (arthAt suvarNa kuNDal Adiko
kramapariNAmase prApta karatA hai) isaliye kuNDal Adi ‘artha’ hain, vaise paryAyen ‘artha’ hain
.