ih khalvAgamanigaditeShvananteShu guNeShu kaishchid guNairanyayogavyavachchhedakatayAsAdhAraN- tAmupAdAy visheShaNatAmupagatairanantAyAn dravyasantatau svaparavivekamupagachchhantu mohaprahANapravaNabuddhayo labdhavarNA . tathAhi – yadidan sadakAraNatayA svatasiddhamantarbahirmukhaprakAshashAlitayA svapar- parichchhedakan madIyan mam nAm chaitanyamahamanen ten samAnajAtIyamasamAnajAtIyan vA dravyamanyad- pahAy mamAtmanyev vartamAnenAtmIyamAtmAnan sakalatrikAlakalitadhrauvyan dravyan jAnAmi . evan bhedagnAnamAshritya . jo ya kartA so sa mohakkhayan kuNadi nirmohaparamAnandaikasvabhAvashuddhAtmano viparItasya mohasya kShayan karotIti sUtrArtha ..89.. ath pUrvasUtre yaduktan svaparabhedavignAnan tadAgamata siddhayatIti pratipAdayati — tamhA jiNamaggAdo yasmAdevan bhaNitan pUrvan svaparabhedavignAnAd mohakShayo bhavati, tasmAtkAraNAjjinamArgAjjinAgamAt guNehin guNai Adan AtmAnan, na kevalamAtmAnan paran cha paradravyan cha . keShu madhye . davvesu shuddhAtmAdiShaDdravyeShu abhigachchhadu abhigachchhatu jAnAtu . yadi kim . Nimmohan ichchhadi jadi nirmohabhAvamichchhati yadi chet . sa ka . appA AtmA . kasya sambandhitven .
TIkA : — mohakA kShay karaneke prati 1pravaN buddhivAle budhajan is jagatamen Agamamen kathit ananta guNommense kinhIn guNonke dvArA — jo guN 2anyake sAth yog rahit honese asAdhAraNatA dhAraN karake visheShatvako prApta hue hain unake dvArA — ananta dravyaparamparAmen sva- parake vivekako prApta karo . (arthAt mohakA kShay karaneke ichchhuk panDitajan Agam kathit ananta guNommense asAdhAraN aur bhinnalakShaNabhUt guNonke dvArA ananta dravya paramparAmen ‘yah svadravya hain aur yah paradravya hain’ aisA vivek karo), joki isaprakAr hain : —
3sat aur 4akAraN honese svatasiddha, antarmukh aur bahirmukh prakAshavAlA honese sva -parakA gnAyak – aisA jo yah, mere sAth sambandhavAlA, merA chaitanya hai usake dvArA — jo (chaitanya) samAnajAtIy athavA asamAnajAtIy anya dravyako chhoDakar mere AtmAmen hI vartatA hai usake dvArA — main apane AtmAko 5sakal -trikAlamen dhruvatvakA dhArak dravya jAnatA hUn . isaprakAr pRuthakrUpase vartamAn svalakShaNonke dvArA — jo anya dravyako chhoDakar usI dravyamen
154pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
1. pravaN = DhalatI huI; abhimukh; rat .
2. kitane hI guN anya dravyonke sAth sambandha rahit honese arthAt anya dravyommen na honese asAdhAraN hain aur isaliye visheShaNabhUt – bhinna lakShaNabhUt hai; usake dvArA dravyonkI bhinnatA nishchit kI jA sakatI hai .
3. sat = astitvavAlA; satrUp; sattAvAlA .
4. akAraN = jisakA koI kAraN na ho aisA ahetuk, (chaitanya sat aur ahetuk honese svayamse siddha hai .)
5. sakal = pUrNa, samasta, niravasheSh (AtmA koI kAlako bAkI rakhe binA sampUrNa tInon kAl dhruv rahatA aisA dravya hai .)