Pravachansar-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 172 of 513
PDF/HTML Page 205 of 546

 

na cha tairutpAdAdibhirguNaparyAyairvA sah dravyan lakShyalakShaNabhedepi svarUpabhedamupavrajati, svarUpat ev dravyasya tathAvidhatvAduttarIyavat .

yathA khalUttarIyamupAttamalinAvasthan prakShAlitamamalAvasthayotpadyamAnan tenotpAden lakShyate, na cha ten sah svarUpabhedamupavrajati, svarUpat ev tathAvidhatvamavalambate, tathA dravyamapi samupAttaprAktanAvasthan samuchitabahirangasAdhanasannidhisadbhAve vichitrabahutarAvasthAnan svarUpakartRukaraN- sAmarthyasvabhAvenAntarangasAdhanatAmupAgatenAnugRuhItamuttarAvasthayotpadyamAnan tenotpAden lakShyate, na cha ten sah svarUpabhedamupavrajati, svarUpat ev tathAvidhatvamavalambate . yathA cha tadevottarIy- mamalAvasthayotpadyamAnan malinAvasthayA vyayamAnan ten vyayen lakShyate, na cha ten sah svarUpabhed- karoti, svarUpat ev tathAvidhatvamavalambate . tathAvidhatvan kortha . utpAdavyayadhrauvyaguNaparyAyasvarUpeN pariNamati, tathA sarvadravyANi svakIyasvakIyayathochitotpAdavyayadhrauvyaistathaiv guNaparyAyaishcha sah yadyapi sangnAlakShaNaprayojanAdibhirbhedan kurvanti tathApi sattAsvarUpeN bhedan na kurvanti, svabhAvat ev tathAvidhatvamavalambante . tathAvidhatvan kortha . utpAdavyayAdisvarUpeN pariNamanti . athavA yathA vastran

dravyakA un utpAdAdike sAth athavA guNaparyAyonke sAth lakShya -lakShaN bhed hone par bhI svarUpabhed nahIn hai . svarUpase hI dravya vaisA (utpAdAdi athavA guNaparyAyavAlA) hai vastrake samAn .

jaise malin avasthAko prApta vastra, dhone par nirmal avasthAse (-nirmal avasthArUp, nirmal avasthAkI apekShAse) utpanna hotA huA us utpAdase lakShit hotA hai; kintu usakA us utpAdake sAth svarUp bhed nahIn hai, svarUpase hI vaisA hai (arthAt svayam utpAdarUpase hI pariNat hai); usIprakAr jisane pUrva avasthA prApta kI hai aisA dravya bhIjo ki uchit bahirang sAdhanonke sAnnidhya (nikaTatA; hAjarI) ke sadbhAvamen anek prakArakI bahutasI avasthAyen karatA hai vah1antarangasAdhanabhUt svarUpakartA aur svarUpakaraNake sAmarthyarUp svabhAvase anugRuhIt hone par, uttar avasthAse utpanna hotA huA vah utpAdase lakShit hotA hai; kintu usakA us utpAdake sAth svarUpabhed nahIn hai, svarUpase hI vaisA hai . aur jaise vahI vastra nirmal avasthAse utpanna hotA huA aur malin avasthAse vyayako prApta hotA huA us vyayase lakShit hotA hai, parantu usakA us vyayake sAth svarUpabhed nahIn hai, svarUpase hI vaisA hai; usIprakAr vahI dravya bhI uttar avasthAse utpanna hotA huA aur pUrva avasthAse vyayako prApta hotA huA us vyayase lakShit hotA hai; parantu usakA us vyayake

pariNamanamen (avasthAntar karanemen) antarang sAdhan hai .

172pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-

1. dravyamen nijamen hI svarUpakartA aur svarUpakaraN honekI sAmarthya hai . yah sAmarthyasvarUp svabhAv hI apane