Pravachansar-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 224 of 513
PDF/HTML Page 257 of 546

 

224pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
mekAntanimIlitan vidhAy kevalonmIliten dravyArthiken yadAvalokyate tadA nArakatiryang-
manuShyadevasiddhatvaparyAyAtmakeShu visheSheShu vyavasthitan jIvasAmAnyamekamavalokayatAmanav-
lokitavisheShANAn tatsarvan jIvadravyamiti pratibhAti
. yadA tu dravyArthikamekAntanimIlitan vidhAy
kevalonmIliten paryAyArthikenAvalokyate tadA jIvadravye vyavasthitAnnArakatiryangmanuShyadev-
siddhatvaparyAyAtmakAn visheShAnanekAnavalokayatAmanavalokitasAmAnyAnAmanyadanyatpratibhAti,
dravyasya tattadvisheShakAle tattadvisheShebhyastanmayatvenAnanyatvAt
, gaNatRuNaparNadArumayahavyavAhavat .
yadA tu te ubhe api dravyArthikaparyAyArthike tulyakAlonmIlite vidhAy tat itashchAvalokyate
tadA nArakatiryangmanuShyadevasiddhatvaparyAyeShu vyavasthitan jIvasAmAnyan jIvasAmAnye cha vyavasthitA
nArakatiryangmanuShyadevasiddhatvaparyAyAtmakA visheShAshcha tulyakAlamevAvalokyante
. tatraikachakShurav-
puna aNNan anyadbhinnamanekan paryAyai sah pRuthagbhavati . kasmAditi chet . takkAle tammayattAdo tRuNAgni-
kAShThAgnipatrAgnivat svakIyaparyAyai sah tatkAle tanmayatvAditi . etAvatA kimuktan bhavati . dravyArthik-
nayen yadA vastuparIkShA kriyate tadA paryAyasantAnarUpeN sarvan paryAyakadambakan dravyamev pratibhAti . yadA
tu paryAyanayavivakShA kriyate tadA dravyamapi paryAyarUpeN bhinnan bhinnan pratibhAti . yadA cha parasparasApekSha-
nayadvayen yugapatsamIkShyate, tadaikatvamanekatvan cha yugapatpratibhAtIti . yathedan jIvadravye vyAkhyAnan kRutan tathA

inamense paryAyArthik chakShuko sarvathA banda karake jab mAtra khulI huI dravyArthik chakShuke dvArA dekhA jAtA hai tab nArakapanA, tiryanchapanA, manuShyapanA, devapanA aur siddhapanAvah paryAyasvarUp visheShommen rahanevAle ek jIvasAmAnyako dekhanevAle aur visheShonko na dekhanevAle jIvonko ‘vah sab jIv dravya hai’ aisA bhAsit hotA hai . aur jab dravyArthik chakShuko sarvathA banda karake mAtra khulI huI paryAyArthik chakShuke dvArA dekhA jAtA hai tab jIvadravyamen rahanevAle nArakapanA, tiryanchapanA, manuShyapanA, devapanA aur siddhapanAve paryAyasvarUp anek visheShonko dekhanevAle aur sAmAnyako na dekhanevAle jIvonko (vah jIv dravya) anya -anya bhAsit hotA hai, kyonki dravya un -un visheShonke samay tanmay honese un -un visheShonse ananya haikaNDe, ghAs, patte aur kAShThamay agnikI bhAnti . (jaise ghAs, lakaDI ityAdikI agni us -us samay ghAsamay, lakaDImay ityAdi honese ghAs, lakaDI ityAdise ananya hai usIprakAr dravya un- un paryAyarUp visheShonke samay tanmay honese unase ananya haipRuthak nahIn hai .) aur jab un dravyArthik aur paryAyArthik donon Ankhonko ek hI sAth kholakar unake dvArA aur inake dvArA (-dravyArthik tathA paryAyArthik chakShuonke) dekhA jAtA hai tab nArakapanA, tiryanchapanA, manuShyapanA, devapanA aur siddhapanA paryAyommen rahanevAlA jIvasAmAnya tathA jIvasAmAnyamen rahanevAlA nArakapanA -tiryanchapanA -manuShyapanA -devapanA aur siddhatvaparyAyasvarUp visheSh tulyakAlamen hI (ek hI sAth) dikhAI dete hain .