yato mohAdibhi paudgalikakarmabhirbaddhatvAjjIva prANanibaddho bhavati, yatashcha prANanibaddhatvAtpaudgalikakarmaphalamupabhunjAna punarapyanyai paudgalikakarmabhirbadhyate, tata vIryAdyanantaguNasvabhAvAtparamAtmatattvAdbhinnA bhAvayitavyA iti bhAva ..147.. ath prANAnAn yatpUrva- sUtroditan paudgalikatvan tadev darshayati — jIvo pANaNibaddho jIva kartA chaturbhi prANairnibaddha sambaddho bhavati . kathambhUta san . baddho shuddhAtmopalambhalakShaNamokShAdvilakShaNairbaddha . kairbaddha . mohAdiehin kammehin mohanIyAdikarmabhirbaddhastato gnAyate mohAdikarmabhirbaddha san prANanibaddho bhavati, na cha karmabandharahit iti . tat ev gnAyate prANA pudgalakarmodayajanitA iti . tathAvidha san kin karoti . uvabhunjadi kammaphalan paramasamAdhisamutpannanityAnandaikalakShaNasukhAmRutabhojanamalabhamAna san kaTukaviShasamAnamapi karmaphalamupabhungkte . bajjhadi aNNehin kammehin tatkarmaphalamupabhunyjAna sannayan jIva karmarahitAtmano visadRushairanyakarmabhirnavatarakarmabhirbadhyate . yata kAraNAtkarmaphalan bhunyjAno navatar karmANi badhnAti, honepar bhI ve dravyaprAN AtmAkA svarUp kinchit mAtra nahIn hain kyonki ve pudgal dravyase nirmit hain ..147..
ab, prANonkA paudgalikapanA siddha karate hain : —
anvayArtha : — [mohAdikai karmabhi ] mohAdik karmonse [baddha ] bandhA huA honese [jIva ] jIv [prANanibaddha ] prANonse sanyukta hotA huA [karmaphalan upabhunjAna ] karmaphalako bhogatA huA [anyai karmabhi ] anya karmonse [badhyate ] bandhatA hai ..148..
TIkA : — (1) mohAdik paudgalik karmonse bandhA huA honese jIv prANonse sanyukta hotA hai aur (2) prANonse sanyukta honeke kAraN paudgalik karmaphalako (mohI – rAgI – dveShI jIv moh – rAg – dveShapUrvak) bhogatA huA puna bhI anya paudgalik karmonse bandhatA hai, isaliye
jIv karmaph La - upabhog karatAn, bandh pAme karmano. 148.
292pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-