bhAveN jeN jIvo pechchhadi jANAdi Agadan visaye .
ayamAtmA sAkAranirAkAraparichchhedAtmakatvAtparichchhedyatAmApadyamAnamarthajAtan yenaiv moharUpeN rAgarUpeN dveSharUpeN vA bhAven pashyati jAnAti cha tenaivoparajyat ev . yoyamuparAga sa khalu snigdharUkShatvasthAnIyo bhAvabandha . ath punastenaiv paudgalikan karma yuktin dravyabandhasvarUpan cha pratipAdayati — bhAveN jeN bhAven pariNAmen yen jIvo jIva kartA pechchhadi jANAdi nirvikalpadarshanapariNAmen pashyati savikalpagnAnapariNAmen jAnAti . kin karmatApannan, Agadan visaye Agatan prAptan kimapIShTAniShTan vastu panychendriyaviShaye . rajjadi teNev puNo rajyate tenaiv puna AdimadhyAntavarjitan rAgAdidoSharahitan chijjyotisvarUpan nijAtmadravyamarochamAnastathaivAjAnan san samastarAgAdivikalpaparihAreNAbhAvayanshcha tenaiv pUrvoktagnAnadarshanopayogen rajyate rAgan karoti iti bhAvabandhayukti . bajjhadi kamma tti uvadeso ten bhAvabandhen navataradravyakarma badhnAtIti
ab, bhAvabandhakI yukti aur dravyabandhakA svarUp kahate hain : —
anvayArtha : — [jIva ] jIv [yen bhAven ] jis bhAvase [viShaye Agatan ] viShayAgat padArthako [pashyati jAnAti ] dekhatA hai aur jAnatA hai, [ten ev ] usIse [rajyati ] uparakta hotA hai; [puna ] aur usIse [karma badhyate ] karma bandhatA hai; — (iti) aisA (upadesha) upadesh hai ..176..
TIkA : — yah AtmA sAkAr aur nirAkAr pratibhAsasvarUp (-gnAn aur darshanasvarUp) honese pratibhAsya (pratibhAsit hone yogya) padArthasamUhako jis moharUp, rAgarUp yA dveSharUp bhAvase dekhatA hai aur jAnatA hai, usIse uparakta hotA hai . jo yah uparAg (vikAr) hai vah vAstavamen 1snigdharUkShatvasthAnIy bhAvabandh hai . aur usIse avashya
tenAthI chhe uparaktatA; vaLI karmabandhan te vaDe. 176.
334pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
1. snigdharUkShatvasthAnIy = snigdhatA aur rUkShatAke samAn . (jaise pudgalamen vishiShTa snigdhatArUkShatA vah bandha hai, usIprakAr jIvamen rAgadveSharUp vikAr bhAvabandha hai )