dvividhastAvatpariNAma, paradravyapravRutta svadravyapravRuttashcha . tatra paradravyapravRutta parop- raktatvAdvishiShTapariNAma, svadravyapravRuttastu parAnuparaktatvAdavishiShTapariNAma . tatroktau dvau vishiShTapariNAmasya visheShau, shubhapariNAmoshubhapariNAmashcha . tatra puNyapudgalabandhakAraNAtvAt shubhapariNAma puNyan, pApapudgalabandhakAraNatvAdashubhapariNAma pApam . avishiShTapariNAmasya tu shuddhatvenaikatvAnnAsti visheSha . sa kAle sansAradukhahetukarmapudgalakShayakAraNatvAtsansAr- dukhahetukarmapudgalakShayAtmako mokSha ev ..181.. dravyapuNyabandhakAraNatvAchchhubhapariNAma puNyan bhaNyate . asuho pAvan ti bhaNidan dravyapApabandhakAraNatvAd- shubhapariNAma pApan bhaNyate . keShu viShayeShu yosau shubhAshubhapariNAma . aNNesu nijashuddhAtmana sakAshAdanyeShu shubhAshubhabahirdravyeShu . pariNAmo NaNNagado pariNAmo nAnyagatonanyagata svasvarUpastha ityarthan . sa itthambhUta shuddhopayogalakShaNa pariNAma dukkhakkhayakAraNan dukhakShayakAraNan dukhakShayAbhidhAn- mokShasya kAraNan bhaNido bhaNita . kva bhaNita . samaye paramAgame labdhikAle vA . kinch, mithyAdRuShTisAsAdanamishraguNasthAnatraye tAratamyenAshubhapariNAmo bhavatIti pUrvan bhaNitamAste, avirat- deshaviratapramattasanyatasangnaguNasthAnatraye tAratamyen shubhapariNAmashcha bhaNita, apramattAdikShINakaShAyAntaguN- sthAneShu tAratamyen shuddhopayogopi bhaNita . nayavivakShAyAn mithyAdRuShTayAdikShINak ShAyAntaguNasthAneShu
anvayArtha : — [anyeShu ] parake prati [shubh pariNAma ] shubh pariNAm [puNyam ] puNya hai, aur [ashubha ] ashubh pariNAm [pApam ] pAp hai, [iti bhaNitam ] aisA kahA hai; [ananyagata pariNAma ] jo dUsareke prati pravartamAn nahIn hai aisA pariNAm [samaye ] samay par [dukhakShayakAraNam ] dukhakShayakA kAraN hai ..181..
TIkA : — pratham to pariNAm do prakArakA hai — paradravyapravRutta (paradravyake prati pravartamAn) aur svadravyapravRutta . inamense paradravyapravRuttapariNAm parake dvArA uparakta (-parake nimittase vikArI) honese vishiShTa pariNAm hai aur svadravyapravRutta pariNAm parake dvArA uparakta na honese avishiShTa pariNAm hai . usamen vishiShTa pariNAmake pUrvokta do bhed hain – shubhapariNAm aur ashubh pariNAm . unamen puNyarUp pudgalake bandhakA kAraN honese shubhapariNAm puNya hai aur pAparUp pudgalake bandhakA kAraN honese ashubh pariNAm pAp hai . avishiShTa pariNAm to shuddha honese ek hai isaliye usake bhed nahIn hain . vah (avishiShTa pariNAm) yathAkAl sansAradukhake hetubhUt karmapudgalake kShayakA kAraN honese sansAradukhakA hetubhUt karmapudgalakA kShayasvarUp mokSha hI hai .
340pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-