Pravachansar-Hindi (Gujarati transliteration). Gatha: 16.

< Previous Page   Next Page >


Page 25 of 513
PDF/HTML Page 58 of 546

 

કહાનજૈનશાસ્ત્રમાલા ]
જ્ઞાનતત્ત્વ -પ્રજ્ઞાપન
૨૫

અથ શુદ્ધોપયોગજન્યસ્ય શુદ્ધાત્મસ્વભાવલાભસ્ય કારકાન્તરનિરપેક્ષતયાઽત્યન્ત- માત્માયત્તત્વં દ્યોતયતિ તહ સો લદ્ધસહાવો સવ્વણ્હૂ સવ્વલોગપદિમહિદો .

ભૂદો સયમેવાદા હવદિ સયંભુ ત્તિ ણિદ્દિટ્ઠો ..૧૬..
તથા સ લબ્ધસ્વભાવઃ સર્વજ્ઞઃ સર્વલોકપતિમહિતઃ .
ભૂતઃ સ્વયમેવાત્મા ભવતિ સ્વયમ્ભૂરિતિ નિર્દિષ્ટઃ ..૧૬..

અયં ખલ્વાત્મા શુદ્ધોપયોગભાવનાનુભાવપ્રત્યસ્તમિતસમસ્તઘાતિકર્મતયા સમુપલબ્ધ- શુદ્ધાનન્તશક્તિચિત્સ્વભાવઃ, શુદ્ધાનન્તશક્તિજ્ઞાયકસ્વભાવેન સ્વતન્ત્રત્વાદ્ગૃહીતકર્તૃત્વાધિકારઃ, પ્રકાશયતિતહ સો લદ્ધસહાવો યથા નિશ્ચયરત્નત્રયલક્ષણશુદ્ધોપયોગપ્રસાદાત્સર્વં જાનાતિ તથૈવ સઃ પૂર્વોક્તલબ્ધશુદ્ધાત્મસ્વભાવઃ સન્ આદા અયમાત્મા હવદિ સયંભુ ત્તિ ણિદ્દિટ્ઠો સ્વયમ્ભૂર્ભવતીતિ નિર્દિષ્ટઃ કથિતઃ . કિંવિશિષ્ટો ભૂતઃ . સવ્વણ્હૂ સવ્વલોગપદિમહિદો ભૂદો સર્વજ્ઞઃ સર્વલોકપતિમહિતશ્ચ ભૂતઃ સંજાતઃ . ઇસપ્રકાર મોહકા ક્ષય કરકે નિર્વિકાર ચેતનાવાન હોકર, બારહવેં ગુણસ્થાનકે અન્તિમ સમયમેં જ્ઞાનાવરણ; દર્શનાવરણ ઔર અન્તરાયકા યુગપદ્ ક્ષય કરકે સમસ્ત જ્ઞેયોંકો જાનનેવાલે કેવલજ્ઞાનકો પ્રાપ્ત કરતા હૈ . ઇસપ્રકાર શુદ્ધોપયોગસે હી શુદ્ધાત્મસ્વભાવકા લાભ હોતા હૈ ..૧૫..

અબ, શુદ્ધોપયોગસે હોનેવાલી શુદ્ધાત્મસ્વભાવકી પ્રાપ્તિ અન્ય કારકોંસે નિરપેક્ષ (સ્વતંત્ર) હોનેસે અત્યન્ત આત્માધીન હૈ (લેશમાત્ર પરાધીન નહીં હૈ) યહ પ્રગટ કરતે હૈં :

અન્વયાર્થ :[તથા ] ઇસપ્રકાર [સઃ આત્મા ] વહ આત્મા [લબ્ધસ્વભાવઃ ] સ્વભાવકો પ્રાપ્ત [સર્વજ્ઞઃ ] સર્વજ્ઞ [સર્વલોકપતિમહિતઃ ] ઔર સર્વ (તીન) લોકકે અધિપતિયોંસે પૂજિત [સ્વયમેવ ભૂતઃ ] સ્વયમેવ હુઆ હોને સે [સ્વયંભૂઃ ભવતિ ] ‘સ્વયંભૂ’ હૈ [ઇતિ નિર્દિષ્ટઃ ] ઐસા જિનેન્દ્રદેવને કહા હૈ ..૧૬..

ટીકા :શુદ્ધ ઉપયોગકી ભાવનાકે પ્રભાવસે સમસ્ત ઘાતિકર્મોંકે નષ્ટ હોનેસે જિસને શુદ્ધ અનન્તશક્તિવાન ચૈતન્ય સ્વભાવકો પ્રાપ્ત કિયા હૈ, ઐસા યહ (પૂર્વોક્ત) આત્મા, (૧) શુદ્ધ

સર્વજ્ઞ, લબ્ધ સ્વભાવ ને ત્રિજગેન્દ્રપૂજિત એ રીતે
સ્વયમેવ જીવ થયો થકો તેને સ્વયંભૂ જિન કહે
.૧૬.
પ્ર. ૪

૧. સર્વલોકકે અધિપતિ = તીનોં લોકકે સ્વામીસુરેન્દ્ર, અસુરેન્દ્ર ઔર ચક્રવર્તી .