athāyamevaiko bhagavadbhiḥ svayamanubhūyopadarśito niḥśreyasasya pāramārthikaḥ panthā iti matiṁ vyavasthāpayati —
evamabhedaratnatrayapariṇato jīvaḥ śuddhabuddhaikasvabhāvamātmānaṁ labhate mukto bhavatīti . kiṁc pūrvaṁ jñānakaṇḍikāyāṁ ‘uvaogavisuddho so khavedi dehubbhavaṁ dukkhaṁ’ ityuktaṁ, atra tu ‘jahadi jadi rāgadose so appāṇaṁ lahadi suddhaṁ’ iti bhaṇitam, ubhayatra mokṣo‘sti . ko viśeṣaḥ . pratyuttaramāh — tatra śubhāśubhayorniścayen samānatvaṁ jñātvā paścācchuddhe śubharahite nijasvarūpe sthitvā mokṣaṁ labhate, ten kāraṇen śubhāśubhamūḍhatvanirāsārthaṁ jñānakaṇḍikā bhaṇyate . atra tu dravyaguṇaparyāyairāptasvarūpaṁ jñātvā paścāttadrūpe svaśuddhātmani sthitvā mokṣaṁ prāpnoti, tataḥ kāraṇādiyamāptātmamūḍhatvanirāsārthaṁ jñānakaṇḍikā rāgadveṣako dūr karaneke liye atyanta jāgr̥t rahanā cāhiye .
bhāvārtha : — 80 vīṁ gāthāmeṁ batāye gaye upāyase darśanamohako dūr karake, arthāt samyakdarśan prāpta karake jo jīv śuddhātmānubhūtisvarūp vītarāgacāritrake pratibandhak rāg -dveṣako choṛatā hai, punaḥ -punaḥ rāgadveṣabhāvameṁ pariṇamit nahīṁ hotā, vahī abhedaratnatrayapariṇat jīv śuddha- buddha -ekasvabhāv ātmāko prāpta karatā hai — mukta hotā hai . isaliye jīvako samyagdarśan prāpta karake bhī sarāg cāritra prāpta karake bhī, rāgadveṣake nivāraṇārtha atyanta sāvadhān rahanā cāhiye ..81..
ab, yahī ek (-pūrvokta gāthāoṁmeṁ varṇit yahī ek), bhagavantoṁne svayaṁ anubhav karake pragaṭ kiyā huā 1niḥśreyasakā pāramārthikapantha hai — isaprakār matiko 2vyavasthit karate haiṁ : —
anvayārtha : — [sarve api ca ] sabhī [arhantaḥ ] arahanta bhagavān [ten vidhānen ] usī vidhise [kṣapitakarmāṁśāḥ ] karmāṁśoṁkā kṣay karake [tathā ] tathā usīprakārase [upadeśaṁ
arhaṁt sau karmo taṇo karī nāś e ja vidhi vaḍe, upadeś paṇ em ja karī, nirvr̥t thayā; namuṁ temane. 82.
140pravacanasār[ bhagavānaśrīkuṁdakuṁd-
1. niḥśreyas = mokṣa .
2. vyavasthit = niścit; sthir .