yeyamātmanaḥ paudgalikaprāṇānāṁ saṁtānen pravr̥ttiḥ, tasyā anādipaudgalakarmamūlaṁ śarīrādimamatvarūpamuparaktatvamantaraṁgo hetuḥ ..150.. ath pudgalaprāṇasaṁtatinivr̥ttihetumantaraṁg grāhayati — jo iṁdiyādivijaī bhavīy uvaogamappagaṁ jhādi .
kammehiṁ so ṇa rajjadi kih taṁ pāṇā aṇucaraṁti ..151.. jāv mamattiṁ nisnehaciccamatkārapariṇaterviparītāṁ mamatāṁ yāvatkālaṁ na tyajati . keṣu viṣayeṣu . dehapadhāṇesu visayesu dehaviṣayarahitaparamacaitanyaprakāśapariṇateḥ pratipakṣabhūteṣu dehapradhāneṣu pañcendriyaviṣayeṣviti . tataḥ sthitametat — indriyādiprāṇotpatterdehādimamatvamevāntaraṅgakāraṇamiti ..150.. athendriyādiprāṇānāmabhyantaraṁ vināśakāraṇamāvedayati — jo iṁdiyādivijaī bhavīy yaḥ kartātīndriyātmotthasukhāmr̥tasaṁtoṣabalen jitendriyatven niḥkaṣāyanirmalānubhūtibalen kaṣāyajayen cendriyādivijayī bhūtvā uvaogamappagaṁ jhādi
anvayārtha : — [yāvat ] jab tak [dehapradhāneṣu viṣayeṣu ] dehapradhān viṣayoṁmeṁ [mamatvaṁ ] mamatvako [na tyajati ] nahīṁ choṛatā, [karmamalīmasaḥ ātmā ] tab tak karmase malin ātmā [punaḥ punaḥ ] punaḥ – punaḥ [anyān prāṇān ] anya – anya prāṇoṁko [dhārayati ] dhāraṇ karatā hai ..150..
ṭīkā : — jo is ātmāko paudgalik prāṇoṁkī saṁtānarūp pravr̥tti hai, usakā antaraṁg hetu śarīrādikā mamatvarūp uparaktapanā hai, jisakā mūl (-nimitta) anādi paudgalik karma hai .
bhāvārtha : — dravyaprāṇoṁkī paramparā calate rahanekā antaraṁg kāraṇ anādi pudgalakarmake nimittase honevālā jīvakā vikārī pariṇaman hai . jabatak jīv dehādi viṣayoṁke mamatvarūp vikārī pariṇamanako nahīṁ choṛatā tab tak usake nimittase punaḥ – punaḥ pudgalakarma ban̐dhate rahate haiṁ aur usase punaḥ – punaḥ dravyaprāṇoṁkā sambandha hotā rahatā hai ..150..
ab paudgalik prāṇoṁkī saṁtatikī nivr̥ttikā antaraṅga hetu samajhāte haiṁ : —