Pravachansar-Hindi (iso15919 transliteration). Gatha: 150.

< Previous Page   Next Page >


Page 294 of 513
PDF/HTML Page 327 of 546

 

prāṇairhi tāvajjīvaḥ karmaphalamupabhuṁkte; tadupabhuṁjāno mohapradveṣāvāpnoti; tābhyāṁ svajīv- parajīvayoḥ prāṇābādhaṁ vidadhāti . tadā kadācitparasya dravyaprāṇānābādhya kadācidanābādhya svasya bhāvaprāṇānuparaktatven bādhamāno jñānāvaraṇādīni karmāṇi badhnāti . evaṁ prāṇāḥ paudgalikakarmakāraṇatāmupayānti ..149..

ath pudgalaprāṇasantatipravr̥ttihetumantaraṁgamāsūtrayati
ādā kammamalimaso dharedi pāṇe puṇo puṇo aṇṇe .
ṇa cayadi jāv mamattiṁ dehapadhāṇesu visayesu ..150..

jñānasvarūpaṁ svakīyaśuddhaprāṇaṁ hanti, paścāduttarakāle paraprāṇaghāte niyamo nāstīti ..149.. athendri- yādiprāṇotpatterantaraṅgahetumupadiśatiādā kammamalimaso ayamātmā svabhāven bhāvakarmadravyakarmanokarma- malarahitatvenātyantanirmalo‘pi vyavahāreṇānādikarmabandhavaśānmalīmaso bhavati . tathābhūtaḥ san kiṁ karoti . dharedi pāṇe puṇo puṇo aṇṇe dhārayati prāṇān punaḥpunaḥ anyānnavatarān . yāvatkim . ṇa cayadi

ṭīkā :pratham to prāṇoṁse jīv karmaphalako bhogatā hai; use bhogatā huā moh tathā dveṣako prāpta hotā hai; moh tathā dveṣase svajīv tathā parajīvake prāṇoṁko 1bādhā pahun̐cātā hai . vahān̐ kadācit (-kisī samay) parake dravya prāṇoṁko bādhā pahun̐cākar aur kadācit (parake dravya prāṇoṁko) bādhā na pahun̐cākar, apane bhāvaprāṇoṁko to 2uparaktapanese (avaśya hī) bādhā pahun̐cātā huā jīv jñānāvaraṇādi karmoṁko bān̐dhatā hai . isaprakār prāṇ paudgalik karmoṁke kāraṇapaneko prāpta hote haiṁ ..149..

ab paudgalik prāṇoṁkī saṁtatikī (-pravāhakīparamparākī) pravr̥ttikā antaraṁg hetu sūtra dvārā kahate haiṁ :

karme malin jīv tyāṁ lagī prāṇo dhare che pharī pharī,
mamatā śarīrapradhān viṣaye jyāṁ lagī choḍe nahīṁ. 150
.

294pravacanasār[ bhagavānaśrīkuṁdakuṁd-

1. bādhā = pīḍā, upadrav, vighna .

2. uparaktapanā = malinapanā; vikārīpanā; mohādipariṇāmarūp pariṇamit honā . [jaise koī puruṣ tapta loheke golese dūsareko jalānekī icchā karatā huā pratham to svayaṁ apaneko hī jalātā hai; (-svayaṁ apane hī
hāthako jalātā hai ) phi ra dūsarā jale yā na jale
isakā koī niyam nahīṁ hai; usīprakār jīv mohādipariṇāmarūp pariṇamit hotā huā pratham to nirvikār svasaṁvedanajñānasvarūp nij śuddha bhāvaprāṇoṁko
hī hāni pahun̐cātā hai, phi ra dūsareke dravyaprāṇoṁkī hāni ho yā na ho
isakā koī niyam nahīṁ hai .]