ye ye nāmāmī yasya jīvasya pariṇāmaṁ nimittamātrīkr̥tya pudgalakāyāḥ svayamev karmatven pariṇamanti, ath te te tasya jīvasyānādisaṁtānapravr̥ttaśarīrāntarasaṁkrāntimāśritya svayamev ca śarīrāṇi jāyante . ato‘vadhāryate na karmatvapariṇatapudgaladravyātmakaśarīrakartā puruṣo‘sti ..170..
athātmanaḥ śarīratvābhāvamavadhārayati — pariṇatāḥ poggalakāyā pudgalaskandhāḥ puṇo vi jīvassa punarapi bhavāntare‘pi jīvasya saṁjāyaṁte dehā saṁjāyante samyagjāyante dehāḥ śarīrāṇīti . kiṁ kr̥tvā . dehaṁtarasaṁkamaṁ pappā dehāntarasaṁkramaṁ bhavāntaraṁ prāpya labdhveti . anen kimuktaṁ bhavati — audārikādiśarīranāmakarmarahitaparamātmānamalabhamānen jīven yānyupārjitānyaudārikādiśarīranāmakarmāṇi tāni bhavāntare prāpte satyudayamāgacchanti, tadudayen nokarmapudgalā audārikādiśarīrākāreṇ svayamev pariṇamanti . tataḥ kāraṇādaudārikādikāyānāṁ jīvaḥ kartā na bhavatīti ..170.. ath śarīrāṇi jīvasvarūpaṁ na bhavantīti niścinoti — orālio ya deho audārikaśca dehaḥ deho veuvvio ya deho vaikriyakaśca tejasio taijasikaḥ āhāray kammaio āhārakaḥ kārmaṇaśca puggaladavvappagā savve ete pañca dehāḥ pudgaladravyātmakāḥ sarve‘pi
gāthā : 170 anvayārtha : — [karmatvagatāḥ ] karmarūp pariṇat [te te ] ve – ve [pudgalakāyāḥ ] pudgalapiṇḍa [dehānta saṁkramaṁ prāpya ] dehāntararūp parivartanako prāpta karake [punaḥ api ] punaḥ – punaḥ [jīvasya ] jīvake [dehāḥ ] śarīr [saṁjāyante ] hote haiṁ ..170..
ṭīkā : — jis jīvake pariṇāmako nimittamātra karake jo – jo yah pudgalakāy svayamev karmarūp pariṇat hote haiṁ, ve jīvake anādi saṁtatirūp (pravāharūp) pravartamān dehāntar (bhavāṁtar) rūp parivartanakā āśray lekar ve – ve pudgalapiṇḍa svayamev śarīr (-śarīrarūp, śarīrake honemeṁ nimittarūp) banate haiṁ . isase niścit hotā hai ki karmarūp pariṇat pudgaladravyātmak śarīrakā kartā ātmā nahīṁ hai .
bhāvārtha : — jīvake pariṇāmako nimittamātra karake jo pudgal svayamev karmarūp pariṇat hote haiṁ, ve pudgal hī anya bhavameṁ śarīrake bananemeṁ nimittabhūt hote haiṁ, aur nokarmapudgal svayamev śarīrarūp pariṇamit hote haiṁ . isaliye śarīrakā kartā ātmā nahīṁ hai ..170..
ab ātmāke śarīrapanekā abhāv niścit karate haiṁ : —