pariṇāmadharmatven spha ṭikasya japātāpichchharāgasvabhāvatvavat shubhāshubhasvabhāvatvadyotanāt ..46..
ath punarapi prakr̥utamanusr̥utyātīndriyagnānan sarvagnatvenābhinandati —
jan takkāliyamidaran jāṇadi jugavan samantado savvan .
atthan vichittavisaman tan ṇāṇan khāiyan bhaṇiyan ..47..
yattātkālikamitaran jānāti yugapatsamantataḥ sarvam .
arthan vichitraviṣhaman tat gnānan kṣhāyikan bhaṇitam ..47..
sāṅkhyānān dūṣhaṇan na bhavati, bhūṣhaṇamev . naivam . sansārābhāvo hi mokṣho bhaṇyate, sa cha sansārijīvānān
na dr̥ushyate, pratyakṣhavirodhāditi bhāvārthaḥ ..46.. evan rāgādayo bandhakāraṇan, na cha gnānamityādi-
vyākhyānamukhyatven ṣhaṣhṭhasthale gāthāpañchakan gatam . ath prathaman tāvat kevalagnānamev sarvagnasvarūpan,
78pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-
jāyeṅge arthāt nityamukta siddha hoveṅge ! kintu aisā svīkār nahīn kiyā jā sakatā; kyoṅki
ātmā pariṇāmadharmavālā honese, jaise spha ṭikamaṇi, japākusum aur tamālapuṣhpake raṅg -rūp
svabhāvayuktatāse prakāshit hotā hai usīprakār, use (ātmāke) shubhāshubh -svabhāvayuktatā
prakāshit hotī hai . (jaise spha ṭikamaṇi lāl aur kāle phū lake nimittase lāl aur kāle
svabhāvamen pariṇamit dikhāī detā hai usīprakār ātmā karmopādhike nimittase shubhāshubh
svabhāvarūp pariṇamit hotā huā dikhāī detā hai) .
bhāvārtha : — jaise shuddhanayase koī jīv shubhāshubh bhāvarūp pariṇamit nahīn hotā
usīprakār yadi ashuddhanayase bhī pariṇamit na hotā ho to vyavahāranayase bhī samasta jīvoṅke
sansārakā abhāv ho jāye aur sabhī jīv sadā mukta hī siddha hojāven ! kintu yah to pratyakṣha
viruddha hai . isaliye jaise kevalībhagavānake shubhāshubh pariṇāmoṅkā abhāv hai usīprakār sabhī
jīvoṅke sarvathā shubhāshubh pariṇāmoṅkā abhāv nahīn samajhanā chāhiye ..46..
ab, punaḥ prakr̥utakā ( – chālu viṣhayakā) anusaraṇ karake atīndriy gnānako sarvagnarūpase
abhinandan karate hain . (arthāt atīndriy gnān sabakā gnātā hai aisī usakī prashansā karate hain )
anvayārtha : — [yat ] jo [yugapad ] ek hī sāth [samantataḥ ] sarvataḥ (sarva
ātmapradeshonse) [tātkālikan ] tātkālik [itaran ] yā atātkālik, [vichitraviṣhaman ]
sau vartamān – avartamān, vichitra, viṣham padārthane
yugapad saravataḥ jāṇatun, te gnān kṣhāyik jin kahe . 47.