jan takkāliyamidaran jāṇadi jugavan samantado savvan .
sāṅkhyānān dūṣhaṇan na bhavati, bhūṣhaṇamev . naivam . sansārābhāvo hi mokṣho bhaṇyate, sa cha sansārijīvānān na dr̥ushyate, pratyakṣhavirodhāditi bhāvārthaḥ ..46.. evan rāgādayo bandhakāraṇan, na cha gnānamityādi- vyākhyānamukhyatven ṣhaṣhṭhasthale gāthāpañchakan gatam . ath prathaman tāvat kevalagnānamev sarvagnasvarūpan, jāyeṅge arthāt nityamukta siddha hoveṅge ! kintu aisā svīkār nahīn kiyā jā sakatā; kyoṅki ātmā pariṇāmadharmavālā honese, jaise spha ṭikamaṇi, japākusum aur tamālapuṣhpake raṅg -rūp svabhāvayuktatāse prakāshit hotā hai usīprakār, use (ātmāke) shubhāshubh -svabhāvayuktatā prakāshit hotī hai . (jaise spha ṭikamaṇi lāl aur kāle phū lake nimittase lāl aur kāle svabhāvamen pariṇamit dikhāī detā hai usīprakār ātmā karmopādhike nimittase shubhāshubh svabhāvarūp pariṇamit hotā huā dikhāī detā hai) .
bhāvārtha : — jaise shuddhanayase koī jīv shubhāshubh bhāvarūp pariṇamit nahīn hotā usīprakār yadi ashuddhanayase bhī pariṇamit na hotā ho to vyavahāranayase bhī samasta jīvoṅke sansārakā abhāv ho jāye aur sabhī jīv sadā mukta hī siddha hojāven ! kintu yah to pratyakṣha viruddha hai . isaliye jaise kevalībhagavānake shubhāshubh pariṇāmoṅkā abhāv hai usīprakār sabhī jīvoṅke sarvathā shubhāshubh pariṇāmoṅkā abhāv nahīn samajhanā chāhiye ..46..
ab, punaḥ prakr̥utakā ( – chālu viṣhayakā) anusaraṇ karake atīndriy gnānako sarvagnarūpase abhinandan karate hain . (arthāt atīndriy gnān sabakā gnātā hai aisī usakī prashansā karate hain )
anvayārtha : — [yat ] jo [yugapad ] ek hī sāth [samantataḥ ] sarvataḥ (sarva ātmapradeshonse) [tātkālikan ] tātkālik [itaran ] yā atātkālik, [vichitraviṣhaman ]
78pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-