Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 138 of 513
PDF/HTML Page 171 of 546

 

background image
duttarottarakṣhaṇakṣhīyamāṇakartr̥ukarmakriyāvibhāgatayā niṣhkriyan chinmātran bhāvamadhigatasya jātasya
maṇerivākampapravr̥uttanirmalālokasyāvashyamev nirāshrayatayā mohatamaḥ pralīyate
. yadyevan labdho mayā
mohavāhinīvijayopāyaḥ ..80..
shuddhachaitanyānvayarūpan dravyan cheti . itthambhūtan dravyaguṇaparyāyasvarūpan pūrvamarhadabhidhāne paramātmani gnātvā
pashchānnishchayanayen tadevāgamasārapadabhūtayā‘dhyātmabhāṣhayā nijashuddhātmabhāvanābhimukharūpeṇ savikalpasva-
samvedanagnānen tathaivāgamabhāṣhayādhaḥpravr̥uttikaraṇāpūrvakaraṇānivr̥uttikaraṇasañgnadarshanamohakṣhapaṇasamarthapariṇām-

visheṣhabalen pashchādātmani yojayati
. tadanantaramavikalpasvarūpe prāpte, yathā paryāyasthānīyamuktāphalāni
guṇasthānīyan dhavalatvan chābhedanayen hār ev, tathā pūrvoktadravyaguṇaparyāyā abhedanayenātmaiveti bhāvayato
darshanamohāndhakāraḥ pralīyate
. iti bhāvārthaḥ ..80.. ath pramādotpādakachāritramohasañgnashchauro‘stīti
matvā‘‘ptaparignānādupalabdhasya shuddhātmachintāmaṇeḥ rakṣhaṇārthan jāgartīti kathayatijīvo jīvaḥ kartā .
jānane par, usake uttarottar kṣhaṇamen kartā -karma -kriyākā vibhāg kṣhayako prāpta hotā jātā hai
isaliye niṣhkriy chinmātra bhāvako prāpta hotā hai; aur isaprakār maṇikī bhān̐ti jisakā nirmal
prakāsh akamparūpase pravartamān hai aise us (chinmātra bhāvako prāpta) jīvake mohāndhakār
nirāshrayatāke kāraṇ avashyamev pralayako prāpta hotā hai
.
yadi aisā hai to mainne mohakī senāko jītanekā upāy prāpta kar liyā hai .
bhāvārtha :arahant bhagavān aur apanā ātmā nishchayase samān hai . arahant bhagavān
moh -rāg -dveṣharahit honese unakā svarūp atyanta spaṣhṭa hai, isaliye yadi jīv dravya -guṇ-
paryāy rūpase us (arahant bhagavānake) svarūpako manake dvārā pratham samajh le to ‘‘yah
jo ātmā, ātmākā ekarūp (-kathañchit sadr̥ush) traikālik pravāh hai so dravya hai, usakā
jo ekarūp rahanevālā chaitanyarūp visheṣhaṇ hai so guṇ hai aur us pravāhamen jo kṣhaṇavartī
vyatirek hain so paryāyen hain’’ isaprakār apanā ātmā bhī dravya -guṇ -paryāyarūpase manake dvārā
gnānamen ātā hai
. isaprakār traikālik nij ātmāko manake dvārā gnānamen lekarjaise
motiyoṅko aur saphe dīko hāramen hī antargat karake mātra hār hī jānā jātā hai, usīprakār
ātmaparyāyoṅko aur chaitanya -guṇako ātmāmen hī antargarbhit karake keval ātmāko jānane
par pariṇāmī -pariṇām -pariṇatike bhedakā vikalpa naṣhṭa ho jātā hai, isaliye jīv niṣhkriy
chinmātra bhāvako prāpta hotā hai, aur usase darshanamoh nirāshray hotā huā naṣhṭa ho jātā hai
.
yadi aisā hai to mainne mohakī senā par vijay prāpta karanekā upāy prāpta kar liyā hai,
aisā kahā hai ..80..
138pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-