(mandākrāntā)
nishchityātmanyadhikr̥utamiti gnānatattvan yathāvat
tatsiddhayarthan prashamaviṣhayan gneyatattvan bubhutsuḥ .
sarvānarthān kalayati guṇadravyaparyāyayuktyā
prādurbhūtirna bhavati yathā jātu mohāṅku rasya ..6..
iti pravachanasāravr̥uttau tattvadīpikāyān shrīmadamr̥utachandrasūrivirachitāyān gnānatattvapragnāpano nām prathamaḥ
shrutaskandhaḥ samāptaḥ ..
teṇ ṇarā va tirichchhā ten pūrvoktapuṇyenātra vartamānabhave narā vā tiryañcho vā devin vā māṇusin
gadin pappā bhavāntare daivīn vā mānuṣhīn vā gatin prāpya vihavissariyehin sayā sampuṇṇamaṇorahā honti
rājādhirājarūpalāvaṇyasaubhāgyaputrakalatrādiparipūrṇavibhūtirvibhavo bhaṇyate, āgnāphalamaishvaryan bhaṇyate,
tābhyān vibhavaishvaryābhyān sampūrṇamanorathā bhavantīti . tadev puṇyan bhogādinidānarahitatven yadi
samyaktvapūrvakan bhavati tarhi ten paramparayā mokṣhan cha labhante iti bhāvārthaḥ ..✽9..
iti shrījayasenāchāryakr̥utāyān tātparyavr̥uttau pūrvoktaprakāreṇ ‘es surāsuramaṇusindavandidan’ itīmān
gāthāmādin kr̥utvā dvāsaptatigāthābhiḥ shuddhopayogādhikāraḥ, tadanantaran ‘devadajadigurupūjāsu’ ityādi
pañchavinshatigāthābhirgnānakaṇḍikāchatuṣhṭayābhidhāno dvitīyo‘dhikāraḥ, tatashcha ‘sattāsambaddhede’ ityādi
samyakatvakathanarūpeṇ prathamā gāthā, ratnatrayādhārapuruṣhasya dharmaḥ sambhavatīti ‘jo ṇihadamodiṭṭhī’ ityādi
dvitīyā cheti svatantragāthādvayam, tasya nishchayadharmasañgnatapodhanasya yo‘sau bhaktin karoti tatphalakathanen
‘jo tan diṭṭhā’ ityādi gāthādvayam . ityadhikāradvayen pr̥uthagbhūtagāthāchatuṣhṭayasahitenaikottarashatagāthābhiḥ
gnānatattvapratipādaknāmā prathamo mahādhikāraḥ samāptaḥ ..1..
[ab shlok dvārā gnānatattva -pragnāpan nāmak pratham adhikārakī aur gneyatattva -pragnāpan
nāmak dūsare adhikārakī sandhi batāyī jātī hai . ]
artha : — ātmārūpī adhikaraṇamen rahanevāle arthāt ātmāke āshrit rahanevāle
gnānatattvakā isaprakār yathārthatayā nishchay karake, usakī siddhike liye ( – kevalagnān pragaṭ
karaneke liye) prashamake lakṣhase ( – upasham prāpta karaneke hetuse) gneyatattvako jānanekā ichchhuk
(jīv) sarva padārthoṅko dravya -guṇ -paryāy sahit jānatā hai, jisase kabhī mohāṅkurakī kiñchit
mātra bhī utpatti na ho .
is prakār (shrīmadbhagavatkundakundāchāryadevapraṇīt) shrīpravachanasār shāstrakī
shrīmadamr̥utachandrāchāryadevavirachit tattvadīpikā nāmak ṭīkāmen gnānatattva – pragnāpan nāmak pratham
shrutaskandha samāpta huā .
❃
kahānajainashāstramālā ]
gnānatattva -pragnāpan
161
pra. 21