ath krameṇāstitvan dvividhamabhidadhāti — svarūpāstitvan sādr̥ushyāstitvan cheti . tatredan
svarūpāstitvābhidhānam —
sabbhāvo hi sahāvo guṇehin sagapajjaehin chittehin .
davvassa savvakālan uppādavvayadhuvattehin ..96..
sadbhāvo hi svabhāvo guṇaiḥ svakaparyayaishchitraiḥ .
dravyasya sarvakālamutpādavyayadhruvatvaiḥ ..96..
astitvan hi kil dravyasya svabhāvaḥ. tatpunaranyasādhananirapekṣhatvādanādyanantatayā-
hetukayaikarūpayā vr̥uttyā nityapravr̥uttatvād vibhāvadharmavailakṣhaṇyāchcha bhāvabhāvavadbhāvānnānātve‘pi
pariṇamati, tathā sarvadravyāṇītyabhiprāyaḥ ..95.. evan namaskāragāthā dravyaguṇaparyāyakathanagāthā
svasamayaparasamayanirūpaṇagāthā sattādilakṣhaṇatrayasūchanagāthā cheti svatantragāthāchatuṣhṭayen pīṭhikābhidhānan
prathamasthalan gatam . ath prathaman tāvatsvarūpāstitvan pratipādayati — sahāvo hi svabhāvaḥ svarūpan bhavati hi svabhāvaḥ svarūpan bhavati hi
sphu ṭam . kaḥ kartā . sabbhāvo sadbhāvaḥ shuddhasattā shuddhāstitvam . kasya svabhāvo bhavati . davvassa
muktātmadravyasya . tachcha svarūpāstitvan yathā muktātmanaḥ sakāshātpr̥uthagbhūtānān pudgalādipañchadravyāṇān
174pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-
ab anukramase do prakārakā astitva kahate hain . svarūp -astitva aur sādr̥ushya
. inamense yah svarūpāstitvakā kathan hai : —
anvayārtha : — [sarvakālan ] sarvakālamen [guṇaiḥ ] guṇ tathā [chitraiḥ svakaparyāyaiḥ ]
anek prakārakī apanī paryāyonse [utpādavyayadhruvatvaiḥ ] aur utpād -vyay -dhrauvyase [dravyasya
sadbhāvaḥ ] dravyakā jo astitva hai, [hi ] vah vāstavamen [svabhāvaḥ ] svabhāv hai ..96..
ṭīkā : — astitva vāstavamen dravyakā svabhāv hai; aur vah (astitva) anya
sādhanase 1nirapekṣha honeke kāraṇ anādi – ananta honese tathā 2ahetuk, ekarūp 3vr̥uttise sadā
hī pravartatā honeke kāraṇ vibhāvadharmase vilakṣhaṇ honese, bhāv aur 4bhāvavānatāke kāraṇ
1. astitva anya sādhanakī apekṣhāse rahit – svayansiddha hai isaliye anādi -ananta hai .
2. ahetuk = akāraṇ, jisakā koī kāraṇ nahīn hai aisī .
3. vr̥utti = vartan; vartanā vah; pariṇati . (akāraṇik ekarūp pariṇatise sadākāl pariṇamatā honese astitva
vibhāvadharmase bhinna lakṣhaṇavālā hai .)
4. astitva to (dravyakā) bhāv hai aur dravya bhāvavān hai .
utpād -dhrauvya -vināshathī, guṇ ne vividh paryāyathī
astitva dravyanun sarvadā je, teh dravyasvabhāv chhe . 96.