Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 96.

< Previous Page   Next Page >


Page 174 of 513
PDF/HTML Page 207 of 546

 

background image
ath krameṇāstitvan dvividhamabhidadhātisvarūpāstitvan sādr̥ushyāstitvan cheti . tatredan
svarūpāstitvābhidhānam
sabbhāvo hi sahāvo guṇehin sagapajjaehin chittehin .
davvassa savvakālan uppādavvayadhuvattehin ..96..
sadbhāvo hi svabhāvo guṇaiḥ svakaparyayaishchitraiḥ .
dravyasya sarvakālamutpādavyayadhruvatvaiḥ ..96..
astitvan hi kil dravyasya svabhāvaḥ. tatpunaranyasādhananirapekṣhatvādanādyanantatayā-
hetukayaikarūpayā vr̥uttyā nityapravr̥uttatvād vibhāvadharmavailakṣhaṇyāchcha bhāvabhāvavadbhāvānnānātve‘pi
pariṇamati, tathā sarvadravyāṇītyabhiprāyaḥ ..95.. evan namaskāragāthā dravyaguṇaparyāyakathanagāthā
svasamayaparasamayanirūpaṇagāthā sattādilakṣhaṇatrayasūchanagāthā cheti svatantragāthāchatuṣhṭayen pīṭhikābhidhānan
prathamasthalan gatam . ath prathaman tāvatsvarūpāstitvan pratipādayatisahāvo hi svabhāvaḥ svarūpan bhavati hi svabhāvaḥ svarūpan bhavati hi
sphu ṭam . kaḥ kartā . sabbhāvo sadbhāvaḥ shuddhasattā shuddhāstitvam . kasya svabhāvo bhavati . davvassa
muktātmadravyasya . tachcha svarūpāstitvan yathā muktātmanaḥ sakāshātpr̥uthagbhūtānān pudgalādipañchadravyāṇān
174pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-
ab anukramase do prakārakā astitva kahate hain . svarūp -astitva aur sādr̥ushya
. inamense yah svarūpāstitvakā kathan hai :
anvayārtha :[sarvakālan ] sarvakālamen [guṇaiḥ ] guṇ tathā [chitraiḥ svakaparyāyaiḥ ]
anek prakārakī apanī paryāyonse [utpādavyayadhruvatvaiḥ ] aur utpād -vyay -dhrauvyase [dravyasya
sadbhāvaḥ ]
dravyakā jo astitva hai, [hi ] vah vāstavamen [svabhāvaḥ ] svabhāv hai
..96..
ṭīkā :astitva vāstavamen dravyakā svabhāv hai; aur vah (astitva) anya
sādhanase 1nirapekṣha honeke kāraṇ anādiananta honese tathā 2ahetuk, ekarūp 3vr̥uttise sadā
hī pravartatā honeke kāraṇ vibhāvadharmase vilakṣhaṇ honese, bhāv aur 4bhāvavānatāke kāraṇ
1. astitva anya sādhanakī apekṣhāse rahitsvayansiddha hai isaliye anādi -ananta hai .
2. ahetuk = akāraṇ, jisakā koī kāraṇ nahīn hai aisī .
3. vr̥utti = vartan; vartanā vah; pariṇati . (akāraṇik ekarūp pariṇatise sadākāl pariṇamatā honese astitva
vibhāvadharmase bhinna lakṣhaṇavālā hai .)
4. astitva to (dravyakā) bhāv hai aur dravya bhāvavān hai .
utpād -dhrauvya -vināshathī, guṇ ne vividh paryāyathī
astitva dravyanun sarvadā je, teh dravyasvabhāv chhe
. 96.