Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 96.

< Previous Page   Next Page >


Page 174 of 513
PDF/HTML Page 207 of 546

 

ath krameṇāstitvan dvividhamabhidadhātisvarūpāstitvan sādr̥ushyāstitvan cheti . tatredan svarūpāstitvābhidhānam sabbhāvo hi sahāvo guṇehin sagapajjaehin chittehin .

davvassa savvakālan uppādavvayadhuvattehin ..96..
sadbhāvo hi svabhāvo guṇaiḥ svakaparyayaishchitraiḥ .
dravyasya sarvakālamutpādavyayadhruvatvaiḥ ..96..

astitvan hi kil dravyasya svabhāvaḥ. tatpunaranyasādhananirapekṣhatvādanādyanantatayā- hetukayaikarūpayā vr̥uttyā nityapravr̥uttatvād vibhāvadharmavailakṣhaṇyāchcha bhāvabhāvavadbhāvānnānātve‘pi pariṇamati, tathā sarvadravyāṇītyabhiprāyaḥ ..95.. evan namaskāragāthā dravyaguṇaparyāyakathanagāthā svasamayaparasamayanirūpaṇagāthā sattādilakṣhaṇatrayasūchanagāthā cheti svatantragāthāchatuṣhṭayen pīṭhikābhidhānan prathamasthalan gatam . ath prathaman tāvatsvarūpāstitvan pratipādayatisahāvo hi svabhāvaḥ svarūpan bhavati hi svabhāvaḥ svarūpan bhavati hi sphu ṭam . kaḥ kartā . sabbhāvo sadbhāvaḥ shuddhasattā shuddhāstitvam . kasya svabhāvo bhavati . davvassa muktātmadravyasya . tachcha svarūpāstitvan yathā muktātmanaḥ sakāshātpr̥uthagbhūtānān pudgalādipañchadravyāṇān

ab anukramase do prakārakā astitva kahate hain . svarūp -astitva aur sādr̥ushya

. inamense yah svarūpāstitvakā kathan hai :

anvayārtha :[sarvakālan ] sarvakālamen [guṇaiḥ ] guṇ tathā [chitraiḥ svakaparyāyaiḥ ] anek prakārakī apanī paryāyonse [utpādavyayadhruvatvaiḥ ] aur utpād -vyay -dhrauvyase [dravyasya sadbhāvaḥ ] dravyakā jo astitva hai, [hi ] vah vāstavamen [svabhāvaḥ ] svabhāv hai ..96..

ṭīkā :astitva vāstavamen dravyakā svabhāv hai; aur vah (astitva) anya sādhanase 1nirapekṣha honeke kāraṇ anādiananta honese tathā 2ahetuk, ekarūp 3vr̥uttise sadā hī pravartatā honeke kāraṇ vibhāvadharmase vilakṣhaṇ honese, bhāv aur 4bhāvavānatāke kāraṇ

utpād -dhrauvya -vināshathī, guṇ ne vividh paryāyathī astitva dravyanun sarvadā je, teh dravyasvabhāv chhe . 96.

174pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-

1. astitva anya sādhanakī apekṣhāse rahitsvayansiddha hai isaliye anādi -ananta hai .

2. ahetuk = akāraṇ, jisakā koī kāraṇ nahīn hai aisī .

3. vr̥utti = vartan; vartanā vah; pariṇati . (akāraṇik ekarūp pariṇatise sadākāl pariṇamatā honese astitva vibhāvadharmase bhinna lakṣhaṇavālā hai .)

4. astitva to (dravyakā) bhāv hai aur dravya bhāvavān hai .