pravr̥uttivartinaḥ sūkṣhmānshāḥ pradeshāḥ, tathaiv hi dravyavr̥utteḥ sāmastyenaikasyāpi pravāhakramapravr̥uttivartinaḥ
sūkṣhmānshāḥ pariṇāmāḥ . yathā cha pradeshānān parasparavyatirekanibandhano viṣhkambhakramaḥ, tathā
pariṇāmānān parasparavyatirekanibandhanaḥ pravāhakramaḥ . yathaiv cha te pradeshāḥ svasthāne svarūp-
pūrvarūpābhyāmutpannochchhannatvātsarvatra parasparānusyūtisūtritaikavāstutayānutpannapralīnatvāchcha sambhūti-
sanhāradhrauvyātmakamātmānan dhārayanti, tathaiv te pariṇāmāḥ svāvasare svarūpapūrvarūpābhyā-
mutpannochchhannatvātsarvatra parasparānusyūtisūtritaikapravāhatayānutpannapralīnatvāchcha sambhūtisanhāradhrauvyā-
tmakamātmānan dhārayanti . yathaiv cha ya ev hi pūrvapradeshochchhedanātmako vāstusīmāntaḥ sa ev
hi taduttarotpādātmakaḥ, sa ev cha parasparānusyūtisūtritaikavāstutayātadubhayātmak iti; tathaiv
paramātmapadārthasya dharmatvādabhedanayenārthā bhaṇyante . ke te . kevalagnānādiguṇāḥ siddhatvādiparyāyāshcha,
teṣhvartheṣhu viṣhayeṣhu yo‘sau pariṇāmaḥ . so sahāvo kevalagnānādiguṇasiddhatvādiparyāyarūpastasya
paramātmadravyasya svabhāvo bhavati . sa cha kathambhūtaḥ . ṭhidisambhavaṇāsasambaddho svātmaprāptirūpamokṣhaparyāyasya
sambhavastasminnev kṣhaṇe paramāgamabhāṣhayaikatvavitarkāvīchāradvitīyashukladhyānasañgnasya shuddhopādānabhūtasya
kahānajainashāstramālā ]
gneyatattva -pragnāpan
187
pravartamān usake jo sūkṣhma ansh hain ve pradesh hain, isīprakār dravyakī 1vr̥utti samagrapane dvārā ek
honepar bhī, pravāhakramamen pravartamān usake jo sūkṣhma ansh hain ve pariṇām hai . jaise vistārakramakā
kāraṇ pradeshoṅkā paraspar vyatirek hai, usīprakār pravāhakramakā kāraṇ pariṇāmoṅkā paraspar
2vyatirek hai .
jaise ve pradesh apane sthānamen sva -rūpase utpanna aur pūrva -rūpase vinaṣhṭa honese tathā sarvatra
paraspar 3anusyūtise rachit ekavāstupane dvārā anutpanna -avinaṣhṭa honese utpatti -sanhār-
dhrauvyātmak hain, usīprakār ve pariṇām apane avasaramen sva -rūpase utpanna aur pūrvarūpase vinaṣhṭa
honese tathā sarvatra paraspar anusyūtise rachit ek pravāhapane dvārā anutpanna -avinaṣhṭa honese
utpatti -sanhār -dhrauvyātmak hain . aur jaise vāstukā jo chhoṭese chhoṭā ansh pūrvapradeshake
vināshasvarūp hai vahī (ansh) usake bādake pradeshakā utpādasvarūp hai tathā vahī paraspar
anusyūtise rachit ek vāstupane dvārā anubhay svarūp hai (arthāt domense ek bhī svarūp nahīn
hai), isīprakār pravāhakā jo chhoṭese chhoṭā ansh pūrvapariṇāmake vināshasvarūp hai vahī usake
1. vr̥utti = vartanā vah; honā vah; astitva .
2. vyatirek = bhed; (ekakā dūsaremen) abhāv, (ek pariṇām dūsare pariṇāmarūp nahīn hai, isaliye dravyake
pravāhamen kram hai) .
3. anusyūti = anvayapūrvak juṛān . [sarva pariṇām paraspar anvayapūrvak (sādr̥ushya sahit) gunthit (juṛe)
honese, ve sab pariṇām ek pravāharūpase hain, isaliye ve utpanna yā vinaṣhṭa nahīn hain . ]