Pravachansar-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 368 of 513
PDF/HTML Page 401 of 546

 

ahameṣh mokṣhādhikārī gnāyakasvabhāvātmatattvaparignānapurassaramamatvanirmamatvahānopādān- vidhānen kr̥utyāntarasyābhāvātsarvārambheṇ shuddhātmani pravarte . tathā hiahan hi tāvat gnāyak ev svabhāven kevalagnāyakasya cha sato mam vishvenāpi sahajagneyagnāyakalakṣhaṇ ev sambandhaḥ, na punaranye svasvāmilakṣhaṇādayaḥ sambandhāḥ . tato mam na kvachanāpi mamatvan, sarvatra nirmamatvamev . athaikasya gnāyakabhāvasya samastagneyabhāvasvabhāvatvāt protkīrṇalikhitanikhāt- kīlitamajjitasamāvartitapratibimbitavattatra kramapravr̥uttānantabhūtabhavadbhāvivichitraparyāyaprāgbhāramagādh- svabhāvan gambhīran samastamapi dravyajātamekakṣhaṇ ev pratyakṣhayantan gneyagnāyakalakṣhaṇasambandhasyā- nirvāṇamārgāy cha . tato‘vadhāryate ayamev mokṣhamārgo, nānya iti ..199.. ath ‘uvasampayāmi samman jatto ṇivvāṇasampattī’ ityādi pūrvapratignān nirvāhayan svayamapi mokṣhamārgapariṇatin svīkarotīti pratipādayatitamhā yasmātpūrvokta shuddhātmopalambhalakṣhaṇamokṣhamārgeṇ jinā jinendrāḥ shramaṇāshcha siddhā jātāstasmādahamapi tah tathaiv tenaiv prakāreṇ jāṇittā gnātvā . kam . appāṇan nijaparamātmānam . kimvishiṣhṭam . jāṇagan gnāyakan kevalagnānādyanantaguṇasvabhāvam . ken kr̥utvā gnātvā . sabhāveṇ samasta- rāgādivibhāvarahitashuddhabuddhaikasvabhāven . pashchāt kin karomi . parivajjāmi pari samantādvarjayāmi . kām . mamattin samastasachetanāchetanamishraparadravyasambandhinīn mamatām . kathambhūtaḥ san . uvaṭṭhido upasthitaḥ pariṇataḥ . kva . ṇimmamattamhi samastaparadravyamamakārāhaṅkārarahitatven nirmamatvalakṣhaṇe paramasāmyābhidhāne vītarāg- chāritre tatpariṇatanijashuddhātmasvabhāve vā . tathāhiahan tāvatkevalagnānadarshanasvabhāvatven gnāyakaik- ṭaṅkotkīrṇasvabhāvaḥ . tathābhūtasya sato mam na kevalan svasvāmyādayaḥ paradravyasambandhā na santi, nishchayen

ṭīkā :main yah mokṣhādhikārī, gnāyakasvabhāvī ātmatattvake parignānapūrvak mamatvakī tyāgarūp aur nirmamatvakī grahaṇarūp vidhike dvārā sarva ārambha (udyam) se shuddhātmāmen pravr̥utta hotā hūn̐, kyoṅki anya kr̥utyakā abhāv hai . (arthāt dūsarā kuchh bhī karane yogya nahīn hai .) vah isaprakār hai (arthāt main isaprakār shuddhātmāmen pravr̥utta hotā hūn̐) : pratham to main svabhāvase gnāyak hī hūn̐; keval gnāyak honese merā vishva (samasta padārthon) ke sāth bhī sahaj gneyagnāyakalakṣhaṇ sambandha hī hai, kintu anya svasvāmilakṣhaṇādi sambandha nahīn hain; isaliye merā kisīke prati mamatva nahīn hai, sarvatra nirmamatva hī hai . ab, ek gnāyakabhāvakā samasta gneyoṅko jānanekā svabhāv honese, kramashaḥ pravartamān, ananta, bhūt vartamānbhāvī vichitra paryāyasamūhavāle, 1agādhasvabhāv aur gambhīr aise samasta dravyamātrakomānon ve dravya gnāyakamen utkīrṇa ho gaye hon, chitrit ho gae hon, bhītar ghus gaye hon, kīlit ho gaye hon, ḍūb gaye hon, samā gaye hon, pratibimbit hue hon, isaprakār

368pravachanasār[ bhagavānashrīkundakund-

1. jinakā svabhāv agādh hai aur jo gambhīr hain aise samasta dravyoṅko bhūt, vartamān tathā bhāvīkālake kramase honevālī, anek prakārakī ananta paryāyonse yukta ek samayamen hī pratyakṣha jānanā ātmākā svabhāv hai .