udayagadA kamma.nsA jiNavaravasahehi.n NiyadiNA bhaNiyA .
sa.nsAriNo hi niyamen tAvadudayagatAH pudgalakarmA.nshAH santyev . ath sa satsu teShu ki.n kurvantam . kShapayantamanubhavantam . kimev . karmaiv . nirvikArasahajAnandaikasukhasvabhAvAnubhavanashUnyaH sannudayAgata.n svakIyakarmaiv sa anubhavannAste na cha j~nAnamityarthaH . athavA dvitIyavyAkhyAnam — yadi j~nAtA pratyartha.n pariNamya pashchAdartha.n jAnAti tadA arthAnAmAnantyAtsarvapadArthaparij~nAna.n nAsti . athavA tR^itIyavyAkhyAnam – bahira~N.hgaj~neyapadArthAn yadA ChadmasthAvasthAyA.n chintayati tadA rAgAdivikalparahita.n svasa.nvedanaj~nAna.n nAsti, tadabhAve kShAyikaj~nAnamev notpadyate ityabhiprAyaH ..42.. athAnantapadArtha- parichChittipariNamane.api j~nAna.n bandhakAraNa.n na bhavati, na cha rAgAdirahitakarmodayo.apIti nishchinoti — udayagadA kamma.nsA jiNavaravasahehi.n NiyadiNA bhaNiyA udayagatA udaya.n prAptAH karmA.nshA
bhAvArtha : — j~ney padArtharUpase pariNaman karanA arthAt ‘yah harA hai, yah pIlA hai’ ityAdi vikalparUpase j~ney padArtho.nme.n pariNaman karanA vah karmakA bhoganA hai, j~nAnakA nahI.n . nirvikAr sahaj Anandame.n lIn rahakar sahajarUpase jAnate rahanA vahI j~nAnakA svarUp hai; j~ney padArtho.nme.n rukanA — unake sanmukh vR^itti honA, vah j~nAnakA svarUp nahI.n hai ..42..
(yadi aisA hai ) to phi ra j~ney padArtharUp pariNaman jisakA lakShaN hai aisI (j~neyArthapariNamanasvarUp) kriyA aur usakA phal kahA.Nse (kis kAraNase) utpanna hotA hai, aisA ab vivechan karate hai.n : —
anvayArtha : — [udayagatAH karmA.nshAH ] (sa.nsArI jIvake) udayaprApta karmA.nsh (j~nAnAvaraNIy Adi pudgalakarmake bhed) [niyatyA ] niyamase [jinavaravR^iShabhaiH ] jinavar vR^iShabho.nne [bhaNitAH] kahe hai.n . [teShu ] jIv un karmA.nsho.nke hone par [vimUDhaH raktaH duShTaH vA ] mohI, rAgI athavA dveShI hotA huA [bandha.n anubhavati ] bandhakA anubhav karatA hai ..43..
TIkA : — pratham to, sa.nsArIke niyamase udayagat pudgal karmA.nsh hote hI hai.n . ab
bhAkhyA.n jine karmo udayagat niyamathI sa.nsArIne, te karma hotA.n mohI -rAgI -dveShI ba.ndh anubhave .43.
72pravachanasAr[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-