yadAyamAtmA duHkhasya sAdhanIbhUtA.n dveSharUpAmindriyArthAnurAgarUpA.n chAshubhopayog-
bhUmikAmatikramya devaguruyatipUjAdAnashIlopavAsaprItilakShaNa.n dharmAnurAgama.ngIkaroti tadendriy-
sukhasya sAdhanIbhUtA.n shubhopayogabhUmikAmadhirUDho.abhilapyet ..69..
bhUtam . avichChida.n maNuvadevapadibhAva.n yathA pUrvamarhadavasthAyA.n manujadevendrAdayaH samavasharaNe samAgatya
namaskurvanti ten prabhutva.n bhavati, tadatikrAntatvAdatikrAntamanujadevapatibhAvam . punashcha ki.nvishiShTam .
apuNabbhAvaNibaddha.n dravyakShetrAdipa~nchaprakArabhavAdvilakShaNaH shuddhabuddhaikasvabhAvanijAtmopalambhalakShaNo yo.asau
mokShastasyAdhInatvAdapunarbhAvanibaddhamiti bhAvaH ..✽4.. eva.n namaskAramukhyatven gAthAdvaya.n gatam . iti
gAthAShTaken pa~nchamasthala.n j~nAtavyam . evamaShTAdashagAthAbhiH sthalapa~nchake na sukhaprapa~nchanAmAntarAdhikAro
gataH . iti pUrvoktaprakAreN ‘es surAsur’ ityAdi chaturdashagAthAbhiH pIThikA gatA, tadanantara.n
saptagAthAbhiH sAmAnyasarvaj~nasiddhiH, tadanantara.n trayastri.nshadgAthAbhiH j~nAnaprapa~nchaH, tadanantar-
maShTAdashagAthAbhiH sukhaprapa~ncha iti samudAyen dvAsaptatigAthAbhirantarAdhikArachatuShTayen shuddhopayogAdhikAraH
samAptaH .. it Urddhva.n pa~nchavi.nshatigAthAparyanta.n j~nAnakaNDikAchatuShTayAbhidhAno.adhikAraH prArabhyate . tatra
pa~nchavi.nshatigAthAmadhye prathama.n tAvachChubhAshubhaviShaye mUDhatvanirAkaraNArtha.n ‘devadajadiguru’ ityAdi
dashagAthAparyanta.n prathamaj~nAnakaNDikA kathyate . tadanantaramAptAtmasvarUpaparij~nAnaviShaye mUDhatvanirAkaraNArtha.n
‘chattA pAvAra.nbha.n’ ityAdi saptagAthAparyanta.n dvitIyaj~nAnakaNDikA . athAnantara.n dravyaguNaparyAyaparij~nAnaviShaye
mUDhatvanirAk raNArtha.n ‘davvAdIesu’ ityAdi gAthAShaTka paryanta.n tR^itIyaj~nAnak NDikA . tadanantara.n svapar-
tattvaparij~nAnaviShaye mUDhatvanirAkaraNArtha.n ‘NANappaga.n’ ityAdi gAthAdvayen chaturthaj~nAnakaNDikA . iti
j~nAnakaNDikAchatuShTayAbhidhAnAdhikAre samudAyapAtanikA . athedAnI.n prathamaj~nAnakaNDikAyA.n svatantra-
vyAkhyAnen gAthAchatuShTaya.n, tadanantara.n puNya.n jIvasya viShayatR^iShNAmutpAdayatIti kathanarUpeN gAthAchatuShTaya.n,
tadanantaramupasa.nhArarUpeN gAthAdvaya.n, iti sthalatrayaparyanta.n krameN vyAkhyAna.n kriyate . tadyathA --ath yadyapi
pUrva.n gAthAShaTkenendriyasukhasvarUpa.n bhaNita.n tathApi punarapi tadev vistareN kathayan san tatsAdhaka.n
shubhopayoga.n pratipAdayati, athavA dvitIyapAtanikA --pIThikAyA.n yachChubhopayogasvarUpa.n sUchita.n
tasyedAnImindriyasukhavisheShavichAraprastAve tatsAdhakatven visheShavivaraNa.n karoti ---devadajadigurupUjAsu chev
dANammi vA susIlesu devatAyatigurupUjAsu chaiv dAne vA sushIleShu uvavAsAdisu ratto tathaivopavAsAdiShu cha
rakta AsaktaH appA jIvaH suhovaogappago shubhopayogAtmako bhaNyate iti . tathAhi – devatA
120pravachanasAr[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-
TIkA : – jab yah AtmA duHkhakI sAdhanA bhUt aisI dveSharUp tathA indriy viShayakI
anurAgarUp ashubhopayog bhUmikAkA ulla.nghan karake, dev -guru -yatikI pUjA, dAn, shIl aur
upavAsAdikake prItisvarUp dharmAnurAgako a.ngIkAr karatA hai tab vah indriyasukhakI sAdhanabhUt
shubhopayogabhUmikAme.n ArU.Dh.h.h kahalAtA hai .