(mandAkrAntA)
nishchityAtmanyadhikR^itamiti j~nAnatattva.n yathAvat.h
tatsiddhayartha.n prashamaviShaya.n j~neyatattva.n bubhutsuH .
sarvAnarthAn kalayati guNadravyaparyAyayuktyA
prAdurbhUtirna bhavati yathA jAtu mohA.nku rasya ..6..
iti pravachanasAravR^ittau tattvadIpikAyA.n shrImadamR^itachandrasUrivirachitAyA.n j~nAnatattvapraj~nApano nAm prathamaH
shrutaskandhaH samAptaH ..
teN NarA va tirichChA ten pUrvoktapuNyenAtra vartamAnabhave narA vA tirya~ncho vA devi.n vA mANusi.n
gadi.n pappA bhavAntare daivI.n vA mAnuShI.n vA gati.n prApya vihavissariyehi.n sayA sa.npuNNamaNorahA ho.nti
rAjAdhirAjarUpalAvaNyasaubhAgyaputrakalatrAdiparipUrNavibhUtirvibhavo bhaNyate, Aj~nAphalamaishvarya.n bhaNyate,
tAbhyA.n vibhavaishvaryAbhyA.n sa.npUrNamanorathA bhavantIti . tadev puNya.n bhogAdinidAnarahitatven yadi
samyaktvapUrvaka.n bhavati tarhi ten para.nparayA mokSha.n cha labhante iti bhAvArthaH ..✽9..
iti shrIjayasenAchAryakR^itAyA.n tAtparyavR^ittau pUrvoktaprakAreN ‘es surAsuramaNusi.ndava.ndida.n’ itImA.n
gAthAmAdi.n kR^itvA dvAsaptatigAthAbhiH shuddhopayogAdhikAraH, tadanantara.n ‘devadajadigurupUjAsu’ ityAdi
pa~nchavi.nshatigAthAbhirj~nAnakaNDikAchatuShTayAbhidhAno dvitIyo.adhikAraH, tatashcha ‘sattAsa.nbaddhede’ ityAdi
samyakatvakathanarUpeN prathamA gAthA, ratnatrayAdhArapuruShasya dharmaH sa.nbhavatIti ‘jo NihadamodiTThI’ ityAdi
dvitIyA cheti svatantragAthAdvayam, tasya nishchayadharmasa.nj~natapodhanasya yo.asau bhakti.n karoti tatphalakathanen
‘jo ta.n diTThA’ ityAdi gAthAdvayam . ityadhikAradvayen pR^ithagbhUtagAthAchatuShTayasahitenaikottarashatagAthAbhiH
j~nAnatattvapratipAdaknAmA prathamo mahAdhikAraH samAptaH ..1..
[ab shlok dvArA j~nAnatattva -praj~nApan nAmak pratham adhikArakI aur j~neyatattva -praj~nApan
nAmak dUsare adhikArakI sa.ndhi batAyI jAtI hai . ]
artha : — AtmArUpI adhikaraName.n rahanevAle arthAt AtmAke Ashrit rahanevAle
j~nAnatattvakA isaprakAr yathArthatayA nishchay karake, usakI siddhike liye ( – kevalaj~nAn pragaT
karaneke liye) prashamake lakShase ( – upasham prApta karaneke hetuse) j~neyatattvako jAnanekA ichChuk
(jIv) sarva padArtho.nko dravya -guN -paryAy sahit jAnatA hai, jisase kabhI mohA.nkurakI ki.nchit
mAtra bhI utpatti na ho .
is prakAr (shrImadbhagavatkundakundAchAryadevapraNIt) shrIpravachanasAr shAstrakI
shrImadamR^itacha.ndrAchAryadevavirachit tattvadIpikA nAmak TIkAme.n j~nAnatattva – praj~nApan nAmak pratham
shrutaskandha samApta huA .
❃
kahAnajainashAstramAlA ]
j~nAnatattva -praj~nApan
161
pra. 21