Pravachansar-Hindi (itrans transliteration). Gney Tattva pragnyapan Dravya samanya adhikar Gatha: 93.

< Previous Page   Next Page >


Page 162 of 513
PDF/HTML Page 195 of 546

 

2
j~neyatattva -praj~nApan
ath j~neyatattvapraj~nApanam . tatra padArthasya samyagdravyaguNaparyAyasvarUpamupavarNayati

attho khalu davvamao davvANi guNappagANi bhaNidANi .

tehi.n puNo pajjAyA pajjayamUDhA hi parasamayA ..93..
arthaH khalu dravyamayo dravyANi guNAtmakAni bhaNitAni .
taistu punaH paryAyAH paryayamUDhA hi parasamayAH ..93..

ih kil yaH kashchanApi parichChidyamAnaH padArthaH sa sarva ev vistArAyatasAmAnya-

itaH Urddhva.n ‘sattAsa.nbaddhede’ ityAdigAthAsUtreN pUrva.n sa.nkShepeN yadvayAkhyAta.n samyagdarshana.n tasyedAnI.n viShayabhUtapadArthavyAkhyAnadvAreN trayodashAdhikashatapramitagAthAparyanta.n vistaravyAkhyAna.n karoti . athavA dvitIyapAtanikApUrva.n yadvayAkhyAta.n j~nAna.n tasya j~neyabhUtapadArthAn kathayati . tatra trayodashAdhik - shatagAthAsu madhye prathamatastAvat ‘tamhA tassa NamAi.n’ imA.n gAthAmAdi.n kR^itvA pAThakrameN pa~nchatri.nshad- gAthAparyanta.n sAmAnyaj~neyavyAkhyAna.n, tadanantara.n ‘davva.n jIvamajIva.n’ ityAdyekonavi.nshatigAthAparyanta.n visheShaj~neyavyAkhyAna.n, athAnantara.n ‘sapadesehi.n samaggo logo’ ityAdigAthAShTakaparyanta.n sAmAnyabhedabhAvanA,

ab, j~neyatattvakA praj~nApan karate hai.n arthAt j~neyatattva batalAte hai.n . usame.n (pratham) padArthakA samyak (yathArtha) dravyaguNaparyAyasvarUp varNan karate hai.n :

anvayArtha :[arthaH khalu ] padArtha [dravyamayaH ] dravyasvarUp hai; [dravyANi ] dravya [guNAtmakAni ] guNAtmak [bhaNitAni ] kahe gaye hai.n; [taiH tu punaH ] aur dravya tathA guNo.nse [paryAyAH ] paryAye.n hotI hai.n . [paryayamUDhA hi ] paryAyamU.Dh.h.h jIv [parasamayAH ] parasamay (arthAt mithyAdR^iShTi) hai.n ..93..

TIkA :is vishvame.n jo koI jAnaneme.n AnevAlA padArtha hai vah samasta hI

Che artha dravyasvarUp, guN -Atmak kahyA.n Che dravyane, vaLI dravya -guNathI paryayo; paryAyamUDh parasamay Che. 93.

162