Pravachansar-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 166 of 513
PDF/HTML Page 199 of 546

 

laghuguNadvAreN pratisamayasamudIyamAnaShaTsthAnapatitavR^iddhihAninAnAtvAnubhUtiH guNAtmakaH svabhAvaparyAyaH . yathaiv cha paTe rUpAdInA.n svaparapratyayapravartamAnapUrvottarAvasthAvatIrNatAratamyo- padarshitasvabhAvavisheShAnekatvApattiH guNAtmako vibhAvaparyAyaH, tathaiv cha samasteShvapi dravyeShu rUpAdInA.n j~nAnAdInA.n vA svaparapratyayapravartamAnapUrvottarAvasthAvatIrNatAratamyopadarshitasvabhAv- visheShAnekatvApattiH guNAtmako vibhAvaparyAyaH . iya.n hi sarvapadArthAnA.n dravyaguNaparyAyasvabhAv- prakAshikA pArameshvarI vyavasthA sAdhIyasI, na punaritarA . yato hi bahavo.api paryAy- viNichChayAdhigama.n paramArthavinishchayAdhigama.n samyaktvamiti . paramArthavinishchayAdhigamashabden samyaktva.n katha.n bhaNyat iti chetparamo.arthaH paramArthaH shuddhabuddhaikasvabhAvaH paramAtmA, paramArthasya visheSheN sa.nshayAdirahitatven nishchayaH paramArthavinishchayarUpo.adhigamaH sha~N.hkAdyaShTadoSharahitashcha yaH paramArthato.arthAvabodho yasmAtsamyaktvAttat paramArthavinishchayAdhigamam . athavA paramArthavinishchayo.anekAntAtmakapadArthasamUh- stasyAdhigamo yasmAditi ..10.. ath padArthasya dravyaguNaparyAyasvarUpa.n nirUpayatiattho khalu davvamao artho j~nAnaviShayabhUtaH padArthaH khalu sphu Ta.n dravyamayo bhavati . kasmAt . tiryak- sAmAnyoddharvatAsAmAnyalakShaNen dravyeN niShpannatvAt . tiryaksAmAnyorddhvatAsAmAnyalakShaNa.n kathyate ekakAle nAnAvyaktigato.anvayastiryaksAmAnya.n bhaNyate . tatra dR^iShTAnto yathAnAnAsiddhajIveShu siddho.aya.n siddho.ayamityanugatAkAraH siddhajAtipratyayaH . nAnAkAleShvekavyaktigatonvay UrdhvatAsAmAnya.n bhaNyate . tatra dR^iShTA.ntaH yathAya ev kevalaj~nAnotpattikShaNe muktAtmA dvitIyAdikShaNeShvapi sa eveti pratItiH . athavA nAnAgosharIreShu gauraya.n gaurayamiti gojAtipratItistiryaksAmAnyam . yathaiv chaikasmin puruShe bAlakumArAdyavasthAsu sa evAya.n devadatta iti pratyay UrdhvatAsAmAnyam . davvANi guNappagANi bhaNidANi dravyANi guNAtmakAni bhaNitAni . anvayino guNA athavA sahabhuvo guNA iti guNalakShaNam . yathA anantaj~nAnasukhAdivisheShaguNebhyastathaivAgurulaghukAdisAmAnyaguNebhyashchAbhinnatvAdguNAtmaka.n bhavati siddhajIvadravya.n, tathaiv svakIyasvakIyavisheShasAmAnyaguNebhyaH sakAshAdabhinnatvAt sarvadravyANi guNAtmakAni bhavanti . tehi.n puNo pajjAyA taiH pUrvoktalakShaNairdravyairguNaishcha paryAyA bhavanti . vyatirekiNaH paryAyA athavA kramabhuvaH paryAyA iti paryAyalakShaNam . yathaikasmin muktAtmadravye ki.nchidUnacharam- rUpAdikake sva -parake kAraN pravartamAn pUrvottar avasthAme.n honevAle tAratamyake kAraN dekhaneme.n AnevAle svabhAvavisheSharUp anekatvakI Apatti vah guNAtmak vibhAvaparyAy hai, usIprakAr samasta dravyo.nme.n, rUpAdikake yA j~nAnAdike sva -parake kAraN pravartamAn pUrvottar avasthAme.n honevAle tAratamyake kAraN dekhaneme.n AnevAle svabhAvavisheSharUp anekatvakI Apatti vah guNAtmak vibhAvaparyAy hai .

vAstavame.n yah, sarva padArtho.nke dravyaguNaparyAyasvabhAvakI prakAshak 1pArameshvarI vyavasthA bhalI -uttam -pUrNa -yogya hai, dUsarI koI nahI.n; kyo.nki bahutase (jIv) paryAyamAtrakA hI avalamban

166pravachanasAr[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-

1. parameshvarakI kahI huI .