Pravachansar-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 172 of 513
PDF/HTML Page 205 of 546

 

na cha tairutpAdAdibhirguNaparyAyairvA sah dravya.n lakShyalakShaNabhede.api svarUpabhedamupavrajati, svarUpat ev dravyasya tathAvidhatvAduttarIyavat .

yathA khalUttarIyamupAttamalinAvastha.n prakShAlitamamalAvasthayotpadyamAna.n tenotpAden lakShyate, na cha ten sah svarUpabhedamupavrajati, svarUpat ev tathAvidhatvamavalambate, tathA dravyamapi samupAttaprAktanAvastha.n samuchitabahira.ngasAdhanasannidhisadbhAve vichitrabahutarAvasthAna.n svarUpakartR^ikaraN- sAmarthyasvabhAvenAntara.ngasAdhanatAmupAgatenAnugR^ihItamuttarAvasthayotpadyamAna.n tenotpAden lakShyate, na cha ten sah svarUpabhedamupavrajati, svarUpat ev tathAvidhatvamavalambate . yathA cha tadevottarIy- mamalAvasthayotpadyamAna.n malinAvasthayA vyayamAna.n ten vyayen lakShyate, na cha ten sah svarUpabhed- karoti, svarUpat ev tathAvidhatvamavalambate . tathAvidhatva.n ko.arthaH . utpAdavyayadhrauvyaguNaparyAyasvarUpeN pariNamati, tathA sarvadravyANi svakIyasvakIyayathochitotpAdavyayadhrauvyaistathaiv guNaparyAyaishcha sah yadyapi sa.nj~nAlakShaNaprayojanAdibhirbheda.n kurvanti tathApi sattAsvarUpeN bheda.n na kurvanti, svabhAvat ev tathAvidhatvamavalambante . tathAvidhatva.n ko.arthaH . utpAdavyayAdisvarUpeN pariNamanti . athavA yathA vastra.n

dravyakA un utpAdAdike sAth athavA guNaparyAyo.nke sAth lakShya -lakShaN bhed hone par bhI svarUpabhed nahI.n hai . svarUpase hI dravya vaisA (utpAdAdi athavA guNaparyAyavAlA) hai vastrake samAn .

jaise malin avasthAko prApta vastra, dhone par nirmal avasthAse (-nirmal avasthArUp, nirmal avasthAkI apekShAse) utpanna hotA huA us utpAdase lakShit hotA hai; kintu usakA us utpAdake sAth svarUp bhed nahI.n hai, svarUpase hI vaisA hai (arthAt svaya.n utpAdarUpase hI pariNat hai); usIprakAr jisane pUrva avasthA prApta kI hai aisA dravya bhIjo ki uchit bahira.ng sAdhano.nke sAnnidhya (nikaTatA; hAjarI) ke sadbhAvame.n anek prakArakI bahutasI avasthAye.n karatA hai vah1antara.ngasAdhanabhUt svarUpakartA aur svarUpakaraNake sAmarthyarUp svabhAvase anugR^ihIt hone par, uttar avasthAse utpanna hotA huA vah utpAdase lakShit hotA hai; kintu usakA us utpAdake sAth svarUpabhed nahI.n hai, svarUpase hI vaisA hai . aur jaise vahI vastra nirmal avasthAse utpanna hotA huA aur malin avasthAse vyayako prApta hotA huA us vyayase lakShit hotA hai, parantu usakA us vyayake sAth svarUpabhed nahI.n hai, svarUpase hI vaisA hai; usIprakAr vahI dravya bhI uttar avasthAse utpanna hotA huA aur pUrva avasthAse vyayako prApta hotA huA us vyayase lakShit hotA hai; parantu usakA us vyayake

pariNamaname.n (avasthA.ntar karaneme.n) antara.ng sAdhan hai .

172pravachanasAr[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-

1. dravyame.n nijame.n hI svarUpakartA aur svarUpakaraN honekI sAmarthya hai . yah sAmarthyasvarUp svabhAv hI apane