ath krameNAstitva.n dvividhamabhidadhAti — svarUpAstitva.n sAdR^ishyAstitva.n cheti . tatreda.n
svarUpAstitvAbhidhAnam —
sabbhAvo hi sahAvo guNehi.n sagapajjaehi.n chittehi.n .
davvassa savvakAla.n uppAdavvayadhuvattehi.n ..96..
sadbhAvo hi svabhAvo guNaiH svakaparyayaishchitraiH .
dravyasya sarvakAlamutpAdavyayadhruvatvaiH ..96..
astitva.n hi kil dravyasya svabhAvaH. tatpunaranyasAdhananirapekShatvAdanAdyanantatayA-
hetukayaikarUpayA vR^ittyA nityapravR^ittatvAd vibhAvadharmavailakShaNyAchcha bhAvabhAvavadbhAvAnnAnAtve.api
pariNamati, tathA sarvadravyANItyabhiprAyaH ..95.. eva.n namaskAragAthA dravyaguNaparyAyakathanagAthA
svasamayaparasamayanirUpaNagAthA sattAdilakShaNatrayasUchanagAthA cheti svatantragAthAchatuShTayen pIThikAbhidhAna.n
prathamasthala.n gatam . ath prathama.n tAvatsvarUpAstitva.n pratipAdayati — sahAvo hi svabhAvaH svarUpa.n bhavati hi svabhAvaH svarUpa.n bhavati hi
sphu Tam . kaH kartA . sabbhAvo sadbhAvaH shuddhasattA shuddhAstitvam . kasya svabhAvo bhavati . davvassa
muktAtmadravyasya . tachcha svarUpAstitva.n yathA muktAtmanaH sakAshAtpR^ithagbhUtAnA.n pudgalAdipa~nchadravyANA.n
174pravachanasAr[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-
ab anukramase do prakArakA astitva kahate hai.n . svarUp -astitva aur sAdR^ishya
. iname.nse yah svarUpAstitvakA kathan hai : —
anvayArtha : — [sarvakAla.n ] sarvakAlame.n [guNaiH ] guN tathA [chitraiH svakaparyAyaiH ]
anek prakArakI apanI paryAyo.nse [utpAdavyayadhruvatvaiH ] aur utpAd -vyay -dhrauvyase [dravyasya
sadbhAvaH ] dravyakA jo astitva hai, [hi ] vah vAstavame.n [svabhAvaH ] svabhAv hai ..96..
TIkA : — astitva vAstavame.n dravyakA svabhAv hai; aur vah (astitva) anya
sAdhanase 1nirapekSha honeke kAraN anAdi – ananta honese tathA 2ahetuk, ekarUp 3vR^ittise sadA
hI pravartatA honeke kAraN vibhAvadharmase vilakShaN honese, bhAv aur 4bhAvavAnatAke kAraN
1. astitva anya sAdhanakI apekShAse rahit – svaya.nsiddha hai isaliye anAdi -ananta hai .
2. ahetuk = akAraN, jisakA koI kAraN nahI.n hai aisI .
3. vR^itti = vartan; vartanA vah; pariNati . (akAraNik ekarUp pariNatise sadAkAl pariNamatA honese astitva
vibhAvadharmase bhinna lakShaNavAlA hai .)
4. astitva to (dravyakA) bhAv hai aur dravya bhAvavAn hai .
utpAd -dhrauvya -vinAshathI, guN ne vividh paryAyathI
astitva dravyanu.n sarvadA je, teh dravyasvabhAv Che . 96.