evottarIyasya guNin iti tayorna pradeshavibhAgaH, tathA ya ev sattAyA guNasya pradeshAsta ev dravyasya guNin iti tayorna pradeshavibhAgaH . evamapi tayoranyatvamasti tallakShaNasadbhAvAt . atadbhAvo hyanyatvasya lakShaNa.n, tattu sattAdravyayorvidyat ev, guNaguNinostadbhAvasyAbhAvAt, shuklottarIyavadev . tathA hi — yathA yaH kilaikachakShurindriyaviShayamApadyamAnaH samastetarendriy- grAmagocharamatikrAntaH shuklo guNo bhavati, na khalu tadakhilendriyagrAmagocharIbhUtamuttarIya.n bhavati, yachcha kilAkhilendriyagrAmagocharIbhUtamuttarIya.n bhavati, na khalu sa ekachakShurindriyaviShayamApadyamAnaH samastetarendriyagrAmagocharamatikrAntaH shuklo guNo bhavatIti tayostadbhAvasyAbhAvaH; tathA yA kasmAddhetoH . bhinnapradeshAbhAvAt . ka yoriv . shuklavastrashuklaguNayoriv . idi sAsaNa.n hi vIrassa iti shAsanamupadesh Aj~neti . kasya . vIrasya vIrAbhidhAnAntimatIrtha.nkaraparamadevasya . aNNatta.n tathApi pradeshAbhede.api muktAtmadravyashuddhasattAguNayoranyatva.n bhinnatva.n bhavati . katha.nbhUtam . atabbhAvo atadbhAvarUpa.n sa.nj~nAlakShaNaprayojanAdibhedasvabhAvam . yathA pradesharUpeNAbhedastathA sa.nj~nAdilakShaNarUpeNApyabhedo bhavatu, ko doSh iti chet . naivam . Na tabbhava.n hodi tanmuktAtmadravya.n shuddhAtmasattAguNen sah pradeshAbhede.api hI vastrake – guNIke – hai.n, isaliye uname.n pradeshabhed nahI.n hai; isIprakAr jo sattAke – guNake – pradesh hai.n ve hI dravyake – guNIke – hai.n, isaliye uname.n pradeshabhed nahI.n hai .
aisA hone par bhI uname.n (-sattA aur dravyame.n) anyatva hai, kyo.nki (uname.n) anyatvake lakShaNakA sadbhAv hai . 1atadbhAv anyatvakA lakShaN hai . vah to sattA aur dravyake hai hI, kyo.nki guN aur guNIke 2tadbhAvakA abhAv hotA hai — shuklatva aur vastrakI bhA.Nti . vah is prakAr hai ki : — jaise ek chakShuindriyake viShayame.n AnevAlA aur anya sab indriyo.nke samUhako gochar na honevAlA shuklatva guN hai vah samasta indriy samUhako gochar honevAlA aisA vastra nahI.n hai; aur jo samasta indriyasamUhako gochar honevAlA vastra hai vah ek chakShuindriyake viShayame.n AnevAlA tathA anya samasta indriyo.nke samUhako gochar na honevAlA aisA shuklatva guN nahI.n hai, isaliye unake tadbhAvakA abhAv hai; isIprakAr, 3kisIke Ashray rahanevAlI,
1. atadbhAv = (katha.nchit) usakA na honA; (katha.nchit) usarUp na honA (katha.nchit) atadrUpatA . dravya katha.nchit sattAsvarUpase nahI.n hai aur sattA katha.nchit dravyarUpase nahI.n hai, isaliye unake atadbhAv hai .
2. tadbhAv = usakA honA, usarUp honA, tadrUpatA .
3. sattA dravyake Ashrayase rahatI hai, dravyako kisIkA Ashray nahI.n hai . [jaise gha.Deme.n ghI rahatA hai, usIprakAr
dravyame.n sattA nahI.n rahatI (kyo.nki gha.Deme.n aur ghIme.n to pradeshabhed hai) kintu jaise Amame.n varNa ga.ndhAdi hai.n
usIprakAr dravyame.n sattA hai . ]