Pravachansar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 113.

< Previous Page   Next Page >


Page 221 of 513
PDF/HTML Page 254 of 546

 

kahAnajainashAstramAlA ]
j~neyatattva -praj~nApan
221
yadi nojjhati kathamanyo nAm syAt, yen prakaTitatrikoTisattAkaH sa ev na
syAt ..112..
athAsadutpAdamanyatven nishchinoti
maNuvo Na hodi devo devo vA mANuso va siddho vA .
eva.n ahojjamANo aNaNNabhAva.n kadha.n lahadi ..113..
manujo na bhavati devo devo vA manuSho vA siddho vA .
evamabhavannananyabhAva.n katha.n labhate ..113..
anyo bhinnaH katha.n bhavati . ki.ntu dravyAnvayashaktirUpeN sadbhAvanibaddhotpAdaH sa eveti dravyAdabhinna iti
bhAvArthaH ..112.. ath dravyasyAsadutpAda.n pUrvaparyAyAdanyatven nishchinotimaNuvo Na havadi devo
AkulatvotpAdakamanujadevAdivibhAvaparyAyavilakShaNamanAkulatvarUpasvabhAvapariNatilakShaNa.n paramAtmadravya.n
yadyapi nishchayen manuShyaparyAye devaparyAye cha samAna.n tathApi manujo devo na bhavati
. kasmAt .
yadi nahI.n Cho.DtA to vah anya kaise ho sakatA hai ki jisane trikoTi sattA (-tIn
prakArakI sattA) jisake pragaT hai aisA vah (jIv), vahI na ho ?

bhAvArtha :jIv manuShya -devAdik paryAyarUp pariNamit hotA huA bhI anya nahI.n ho jAtA, ananya rahatA hai, vahakA vahI rahatA hai; kyo.nki ‘vahI yah devakA jIv hai, jo pUrvabhavame.n manuShya thA aur amuk bhavame.n tirya.nch thA’ aisA j~nAn ho sakatA hai . isaprakAr jIvakI bhA.Nti pratyek dravya apanI sarva paryAyo.nme.n vahakA vahI rahatA hai, anya nahI.n ho jAtA,ananya rahatA hai . isaprakAr dravyakA ananyapanA honese dravyakA sat -utpAd nishchit hotA hai ..112..

ab, asat -utpAdako anyatvake dvArA nishchit karate hai.n :

anvayArtha :[manujaH ] manuShya [devaH na bhavati ] dev nahI.n hai, [vA ] athavA [devaH ] dev [mAnuShaH vA siddhaH vA ] manuShya yA siddha nahI.n hai; [eva.n abhavan ] aisA na hotA huA [ananya bhAva.n katha.n labhate ] ananyabhAvako kaise prApta ho sakatA hai ? ..113.. (arthAt utpAd -vyay -dhrauvyAtmak jIv, manuShyAdi paryAyo.nrUp pariNamit hone par bhI, anvayashaktiko nahI.n Cho.DtA honese ananyavahakA vahIhai .)

mAnav nathI sur, sur paN nahi manuj ke nahi siddha Che;
e rIt nahi hoto thako kyam te ananyapaNu.n dhare ? 113.