Pravachansar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 114.

< Previous Page   Next Page >


Page 223 of 513
PDF/HTML Page 256 of 546

 

kahAnajainashAstramAlA ]
j~neyatattva -praj~nApan
223
athaikadravyasyAnyatvAnanyatvavipratiShedhamuddhunoti
davvaTThieN savva.n davva.n ta.n pajjayaTThieN puNo .
havadi ya aNNamaNaNNa.n takkAle tammayattAdo ..114..
dravyArthiken sarva.n dravya.n tatparyAyArthiken punaH .
bhavati chAnyadananyattatkAle tanmayatvAt ..114..

sarvasya hi vastunaH sAmAnyavisheShAtmakatvAttatsvarUpamutpashyatA.n yathAkrama.n sAmAnya- visheShau parichChindatI dve kil chakShuShI, dravyArthika.n paryAyArthika.n cheti . tatra paryAyArthik- mekatva.n katha.n labhate, na kathamapi . tat etAvadAyAti asadbhAvanibaddhotpAdaH pUrvaparyAyAdbhinno bhavatIti ..113.. athaikadravyasya paryAyaissahAnanyatvAbhidhAnamekatvamanyatvAbhidhAnamanekatva.n cha nay- vibhAgen darshayati, athavA pUrvoktasadbhAvanibaddhAsadbhAvanibaddhamutpAdadvaya.n prakArAntareN samarthayatihavadi bhavati . ki.n kartR^i . savva.n davva.n sarva.n vivakShitAvivakShitajIvadravyam . ki.nvishiShTa.n bhavati . aNaNNa.n ananyamabhinnameka.n tanmayamiti . ken sah . ten nArakatirya~N.hmanuShyadevarUpavibhAvaparyAyasamUhen keval- j~nAnAdyanantachatuShTayashaktirUpasiddhaparyAyeN cha . ken kR^itvA . davvaTThieN shuddhAnvayadravyArthikanayen . kasmAt . kuNDalAdiparyAyeShu suvarNasyev bhedAbhAvAt . ta.n pajjayaTThieN puNo taddravya.n paryAyArthikanayen anyapanA hai . isaprakAr dravyako anyapanA honese dravyake asat -utpAd hai,aisA nishchit hotA hai ..113..

ab, ek hI dravyake ananyapanA aur ananyapanA honeme.n jo virodh hai, use dUr karate hai.n . (arthAt usame.n virodh nahI.n AtA, yah batalAte hai.n) :

anvayArtha :[dravyArthiken ] dravyArthik (nay) se [sarva ] sab [dravya.n ] dravya hai; [punaH cha ] aur [paryAyArthiken ] paryAyArthik (nay) se [tat ] vah (dravya) [anyat ] anya- anya hai, [tatkAle tanmayatvAt ] kyo.nki us samay tanmay honese [ananyat ] (dravya paryAyo.nse) ananya hai ..114..

TIkA :vAstavame.n sabhI vastu sAmAnya -visheShAtmak honese vastukA svarUp dekhanevAlo.nke kramashaH (1) sAmAnya aur (2) visheShako jAnanevAlI do A.Nkhe.n hai.n (1) dravyArthik aur (2) paryAyArthik .

dravyArthike badhu.n dravya Che; ne te ja paryAyArthike Che anya, jethI te samay tadrUp hoI ananya Che. 114.