338pravachanasAr[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-
dravyakarmaNA rAgapariNato na muchyate, vairAgyapariNat ev; badhyat ev sa.nspR^ishataivAbhinaven
dravyakarmaNA chirasa.nchiten purANen cha, na muchyate rAgapariNataH; muchyat ev sa.nspR^ishataivAbhinaven
dravyakarmaNA chirasa.nchiten purANen cha vairAgyapariNato na badhyate; tato.avadhAryate dravyabandhasya
sAdhakatamatvAdrAgapariNAm ev nishchayen bandhaH ..179..
dravyakarmaNA chirasa.nchiten purANen cha, na muchyate rAgapariNataH; muchyat ev sa.nspR^ishataivAbhinaven
dravyakarmaNA chirasa.nchiten purANen cha vairAgyapariNato na badhyate; tato.avadhAryate dravyabandhasya
sAdhakatamatvAdrAgapariNAm ev nishchayen bandhaH ..179..
ath pariNAmasya dravyabandhasAdhakatamarAgavishiShTatva.n savisheSha.n prakaTayati —
pariNAmAdo ba.ndho pariNAmo rAgadosamohajudo .
asuho mohapadoso suho va asuho havadi rAgo ..180..
pariNAmAdbandhaH pariNAmo rAgadveShamohayutaH .
ashubhau mohapradveShau shubho vAshubho bhavati rAgaH ..180..
badhnAti karma . rakta ev karma badhnAti, na cha vairAgyapariNataH . muchchadi kammehi.n rAgarahidappA muchyate karmabhyA.n
rAgarahitAtmA . muchyat ev shubhAshubhakarmabhyA.n rAgarahitAtmA, na cha badhyate . eso ba.ndhasamAso eSh
pratyakShIbhUto bandhasa.nkShepaH . jIvANa.n jIvAnA.n sambandhI . jAN NichChayado jAnIhi tva.n he shiShya, nishchayato
nishchayanayAbhiprAyeNeti . eva.n rAgapariNAm ev bandhakAraNa.n j~nAtvA samastarAgAdivikalpajAlatyAgen
vishuddhaj~nAnadarshanasvabhAvanijAtmatattve nirantara.n bhAvanA kartavyeti ..179.. ath jIvapariNAmasya
rAgapariNat jIv navIn dravyakarmase mukta nahI.n hotA, vairAgyapariNat hI mukta hotA hai; rAgapariNat
jIv sa.nsparsha karane (-sambandhame.n Ane) vAle navIn dravyakarmase, aur chirasa.nchit (dIrghakAlase
sa.nchit aise) purAne dravyakarmase ba.NdhatA hI hai, mukta nahI.n hotA; vairAgyapariNat jIv sa.nsparsha karane
(sambandhame.n Ane) vAle navIn dravyakarmase aur chirasa.nchit aise purAne dravyakarmase mukta hI hotA
hai, ba.NdhatA nahI.n hai; isase nishchit hotA hai ki — dravyabandhakA sAdhakatam (-utkR^iShTa hetu) honese
jIv sa.nsparsha karane (-sambandhame.n Ane) vAle navIn dravyakarmase, aur chirasa.nchit (dIrghakAlase
sa.nchit aise) purAne dravyakarmase ba.NdhatA hI hai, mukta nahI.n hotA; vairAgyapariNat jIv sa.nsparsha karane
(sambandhame.n Ane) vAle navIn dravyakarmase aur chirasa.nchit aise purAne dravyakarmase mukta hI hotA
hai, ba.NdhatA nahI.n hai; isase nishchit hotA hai ki — dravyabandhakA sAdhakatam (-utkR^iShTa hetu) honese
rAgapariNAm hI nishchayase bandha hai ..179..
ab, pariNAmakA dravyabandhake sAdhakatam rAgase vishiShTapanA savisheSh pragaT karate hai.n (arthAt pariNAm dravyabandhake utkR^iShTa hetubhUt rAgase visheShatAvAlA hotA hai aisA bhed sahit pragaT karate hai.n ) : —
anvayArtha : — [pariNAmAt ba.ndhaH ] pariNAmase bandha hai, [pariNAmaH rAgadveShamohayutaH ] (jo) pariNAm rAg – dveSh – mohayukta hai . [mohapradveShau ashubhau ] (uname.nse) moh aur dveSh ashubh
pariNAmathI Che ba.ndh, rAg – vimoh – dveShathI yukta je;
Che moh – dveSh ashubh, rAg ashubh vA shubh hoy Che. 180.