svayamanashanasvabhAvatvAdeShaNAdoShashUnyabhaikShyatvAchcha, yuktAhAraH sAkShAdanAhAr ev syAt . tathA hi — yasya sakalakAlamev sakalapudgalAharaNashUnyamAtmAnamavabuddhayamAnasya sakalAshanatR^iShNA- shUnyatvAtsvayamanashan ev svabhAvaH, tadev tasyAnashana.n nAm tapo.antara.ngasya balIyastvAt; iti kR^itvA ye ta.n svayamanashanasvabhAva.n bhAvayanti shramaNAH, tatpratiShiddhaye chaiShaNAdoShashUnya-
havadi krodhAdipa~nchadashapramAdarahitachichchamatkAramAtrAtmatattvabhAvanAchyutaH san bhavati . sa kaH kartA . samaNo sukhaduHkhAdisamachittaH shramaNaH . ki.nvishiShTo bhavati . pamatto pramattaH pramAdI . kaiH kR^itvA . kohAdiehi chauhi vi chaturbhirapi krodhAdibhiH, vikahAhi strIbhaktachorarAjakathAbhiH, tahi.ndiyANamatthehi.n tathaiv pa~nchendriyANAmarthaiH sparshAdiviShayaiH . punarapi ki.nrUpaH. uvajutto upayuktaH pariNataH . kAbhyAm . NehaNiddAhi.n snehanidrAbhyAmiti ..“31.. ath yuktAhAravihAratapodhanasvarUpamupadishati – jassa yasya muneH sa.nbandhI appA AtmA . ki.nvishiShTaH . aNesaNa.n svakIyashuddhAtmatattvabhAvanotpannasukhAmR^itAhAreN tR^iptatvAnna vidyate
anvayArtha : — [yasya AtmA aneShaNaH ] jisakA AtmA eShaNArahit hai (arthAt jo anashanasvabhAvI AtmAkA j~nAtA honese svabhAvase hI AhArakI ichChAse rahit hai ) [tat api tapaH ] use vah bhI tap hai; (aur) [tatpratyeShakAH ] use prApta karaneke liye (-anashanasvabhAvavAle AtmAko paripUrNatayA prApta karaneke liye) prayatna karanevAle [shramaNAH ] shramaNo.nke [anyat bhaikSham ] anya (-svarUpase pR^ithak) bhikShA [aneShaNam ] eShaNArahit (-eShaNadoShase rahit) hotI hai; [ath ] isalie [te shramaNAH ] ve shramaN [anAhArAH ] anAhArI hai.n ..227..
TIkA : — (1) svaya.n anashanasvabhAvavAlA honese (apane AtmAko svaya.n anashan- svabhAvavAlA jAnanese) aur (2) eShaNAdoShashUnya bhikShAvAlA honese, yuktAhArI (-yuktAhAravAlA shramaN) sAkShAt anAhArI hI hai . vah isaprakAr — sadA hI samasta pudgalAhArase shUnya aise AtmAko jAnatA huA samasta ashanatR^iShNA rahit honese jisakA 1svaya.n anashan hI svabhAv hai, vahI usake anashan nAmak tap hai, kyo.nki a.ntara.ngakI visheSh balavattA hai; — aisA samajhakar jo shramaN (1) AtmAko svaya.n anashanasvabhAv bhAte hai.n (-samajhate hai.n, anubhav karate hai.n ) aur (2) usakI siddhike liye (-pUrNa prAptike liye) eShaNAdoShashUnya aisI anya (-pararUp) bhikShA Acharate hai.n; ve AhAr karate hue bhI mAno.n AhAr nahI.n karate ho.n — aise honese sAkShAt anAhArI hI hai.n, kyo.nki
418pravachanasAr[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-
1. svaya.n = apane Ap; apanese; sahajatAse (apane AtmAko svaya.n anashanasvabhAvI jAnanA vahI anashan nAmak tap hai .)