asya khalvAtmanaH shuddhopayogaprasAdAt shuddhAtmasvabhAven yo bhavaH sa punasten rUpeN pralayAbhAvAdbha.ngavihInaH . yastvashuddhAtmasvabhAven vinAshaH sa punarutpAdAbhAvAtsa.nbhavaparivarjitaH . ato.asya siddhatvenAnapAyitvam . evamapi sthitisa.nbhavanAshasamavAyo.asya na vipratiShidhyate, bha.ngarahitotpAden sa.nbhavavarjitavinAshen taddvayAdhArabhUtadravyeN cha samavetatvAt ..17.. ki.nvishiShTaH . sa.nbhavavihInaH nirvikArAtmatattvavilakShaNarAgAdipariNAmAbhAvAdutpattirahitaH . tasmAjj~nAyate tasyaiv bhagavataH siddhasvarUpato dravyArthikanayen vinAsho nAsti . vijjadi tassev puNo Thidisa.nbhav- NAsasamavAo vidyate tasyaiv punaH sthitisa.nbhavanAshasamavAyaH . tasyaiv bhagavataH paryAyArthikanayen
anvayArtha : — [bha~N.hgavihinaH cha bhavaH ] usake (shuddhAtmasvabhAvako prApta AtmAke) vinAsh rahit utpAd hai, aur [sa.nbhavaparivarjitaH vinAshaH hi ] utpAd rahit vinAsh hai . [tasya ev punaH ] usake hI phi ra [sthitisa.nbhavanAshasamavAyaH vidyate ] sthiti, utpAd aur vinAshakA samavAy milAp, ekatrapanA vidyamAn hai ..17..
TIkA : — vAstavame.n is (shuddhAtmasvabhAvako prApta) AtmAke shuddhopayogake prasAdase huA jo shuddhAtmasvabhAvase (shuddhAtmasvabhAvarUpase) utpAd hai vah, punaH usarUpase pralayakA abhAv honese vinAsh rahit hai; aur (us AtmAke shuddhopayogake prasAdase huA) jo ashuddhAtmasvabhAvase vinAsh hai vah punaH utpattikA abhAv honese, utpAd rahit hai . isase (yah kahA hai ki) us AtmAke siddharUpase avinAshIpan hai . aisA hone par bhI AtmAke utpAd, vyay aur dhrauvyakA samavAy virodhako prApta nahI.n hotA, kyo.nki vah vinAsh rahit utpAdake sAth, utpAd rahit vinAshake sAth aur un dono.nke AdhArabhUt dravyake sAth samavet (tanmayatAse yukta -ekamek) hai .
bhAvArtha : — svaya.nbhU sarvaj~na bhagavAnake jo shuddhAtma svabhAv utpanna huA vah kabhI naShTa nahI.n hotA, isaliye unake vinAsharahit utpAd hai; aur anAdi avidyA janit vibhAv pariNAm ek bAr sarvathA nAshako prApta honeke bAd phi ra kabhI utpanna nahI.n hote, isaliye unake utpAd rahit vinAsh hai . isaprakAr yahA.N yah kahA hai ki ve siddharUpase avinAshI hai . isaprakAr avinAshI honepar bhI ve utpAd -vyay -dhrauvyayukta hai.n; kyo.nki shuddha paryAyakI apekShAse unake utpAd hai, ashuddha paryAyakI apekShAse vyay hai aur un dono.nke AdhArabhUt AtmatvakI apekShAse dhrauvya hai ..17..