ಯೋಗೇನ ನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಭೂತ್ವಾ ಕೇವಲಸ್ವದ್ರವ್ಯಾನುವೃತ್ತಿಪರಿಗ್ರಹಾತ್ ಪ್ರಸಿದ್ಧಶುದ್ಧೋಪಯೋಗ ಉಪಯೋಗಾತ್ಮನಾತ್ಮನ್ಯೇವ ನಿತ್ಯಂ ನಿಶ್ಚಲಮುಪಯುಕ್ತಸ್ತಿಷ್ಠಾಮಿ . ಏಷ ಮೇ ಪರದ್ರವ್ಯಸಂಯೋಗಕಾರಣವಿನಾಶಾಭ್ಯಾಸಃ ..೧೫೯.. ಅಥ ಶರೀರಾದಾವಪಿ ಪರದ್ರವ್ಯೇ ಮಾಧ್ಯಸ್ಥಂ ಪ್ರಕಟಯತಿ — ಣಾಹಂ ದೇಹೋ ಣ ಮಣೋ ಣ ಚೇವ ವಾಣೀ ಣ ಕಾರಣಂ ತೇಸಿಂ .
ಕೇವಲಜ್ಞಾನಾನ್ತರ್ಭೂತಾನನ್ತಗುಣಾತ್ಮಕಂ ನಿಜಾತ್ಮಾನಂ ಶುದ್ಧಧ್ಯಾನಪ್ರತಿಪಕ್ಷಭೂತಸಮಸ್ತಮನೋರಥರೂಪಚಿನ್ತಾಜಾಲತ್ಯಾಗೇನ ಧ್ಯಾಯಾಮೀತಿ ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗಲಕ್ಷಣಂ ಜ್ಞಾತವ್ಯಮ್ ..೧೫೯.. ಏವಂ ಶುಭಾಶುಭಶುದ್ಧೋಪಯೋಗವಿವರಣರೂಪೇಣ ತೃತೀಯಸ್ಥಲೇ ಗಾಥಾತ್ರಯಂ ಗತಮ್ . ಅಥ ದೇಹಮನೋವಚನವಿಷಯೇಽತ್ಯನ್ತಮಾಧ್ಯಸ್ಥ್ಯಮುದ್ಯೋತಯತಿ — ಣಾಹಂ ದೇಹೋ ಣ ಮಣೋ ಣ ಚೇವ ವಾಣೀ ನಾಹಂ ದೇಹೋ ನ ಮನೋ ನ ಚೈವ ವಾಣೀ . ಮನೋವಚನಕಾಯವ್ಯಾಪಾರರಹಿತಾತ್ಪರಮಾತ್ಮದ್ರವ್ಯಾದ್ಭಿನ್ನಂ ಯನ್ಮನೋವಚನಕಾಯತ್ರಯಂ ನಿಶ್ಚಯನಯೇನ ತನ್ನಾಹಂ ಭವಾಮಿ . ತತಃ ಕಾರಣಾತ್ತತ್ಪಕ್ಷಪಾತಂ ಮುಕ್ತ್ವಾತ್ಯನ್ತಮಧ್ಯಸ್ಥೋಽಸ್ಮಿ . ಣ ಕಾರಣಂ ತೇಸಿಂ ನ ಕಾರಣಂ ತೇಷಾಮ್ . ನಿರ್ವಿಕಾರಪರಮಾಹ್ಲಾದೈಕಲಕ್ಷಣಸುಖಾಮೃತಪರಿಣತೇರ್ಯದುಪಾದಾನಕಾರಣಭೂತಮಾತ್ಮದ್ರವ್ಯಂ ತದ್ವಿಲಕ್ಷಣೋ ಮನೋವಚನಕಾಯಾನಾಮುಪಾದಾನಕಾರಣಭೂತಃ ಪುದ್ಗಲಪಿಣ್ಡೋ ನ ಭವಾಮಿ . ತತಃ ಕಾರಣಾತ್ತತ್ಪಕ್ಷಪಾತಂ ಮುಕ್ತ್ವಾತ್ಯನ್ತ- ಮಧ್ಯಸ್ಥೋಽಸ್ಮಿ . ಕತ್ತಾ ಣ ಹಿ ಕಾರಯಿದಾ ಅಣುಮಂತಾ ಣೇವ ಕತ್ತೀಣಂ ಕರ್ತಾ ನ ಹಿ ಕಾರಯಿತಾ ಅನುಮನ್ತಾ ನೈವ ಕರ್ತೄಣಾಮ್ . ಅಥವಾ ಅಶುಭ ಐಸಾ ಜೋ ಅಶುದ್ಧೋಪಯೋಗ ಉಸಸೇ ಮುಕ್ತ ಹೋಕರ, ಮಾತ್ರ ಸ್ವದ್ರವ್ಯಾನುಸಾರ ಪರಿಣತಿಕೋ ಗ್ರಹಣ ಕರನೇಸೇ ಜಿಸಕೋ ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗ ಸಿದ್ಧ ಹುಆ ಹೈ ಐಸಾ ಹೋತಾ ಹುಆ, ಉಪಯೋಗಾತ್ಮಾ ದ್ವಾರಾ (ಉಪಯೋಗರೂಪ ನಿಜ ಸ್ವರೂಪಸೇ) ಆತ್ಮಾಮೇಂ ಹೀ ಸದಾ ನಿಶ್ಚಲರೂಪಸೇ ಉಪಯುಕ್ತ ರಹತಾ ಹೂಂ . ಯಹ ಮೇರಾ ಪರದ್ರವ್ಯಕೇ ಸಂಯೋಗಕೇ ಕಾರಣಕೇ ವಿನಾಶಕಾ ಅಭ್ಯಾಸ ಹೈ ..೧೫೯.. ಅಬ ಶರೀರಾದಿ ಪರದ್ರವ್ಯಕೇ ಪ್ರತಿ ಭೀ ಮಧ್ಯಸ್ಥಪನಾ ಪ್ರಗಟ ಕರತೇ ಹೈಂ : —
ಅನ್ವಯಾರ್ಥ : — [ಅಹಂ ನ ದೇಹಃ ] ಮೈಂ ನ ದೇಹ ಹೂಂ, [ನ ಮನಃ ] ನ ಮನ ಹೂಂ, [ಚ ಏವ ] ಔರ [ನ ವಾಣೀ ] ನ ವಾಣೀ ಹೂಂ; [ತೇಷಾಂ ಕಾರಣ ನ ] ಉನಕಾ ಕಾರಣ ನಹೀಂ ಹೂಂ [ಕರ್ತಾ ನ ] ಕರ್ತಾ ನಹೀಂ ಹೂಂ, [ಕಾರಯಿತಾ ನ ] ಕರಾನೇವಾಲಾ ನಹೀಂ ಹೂಂ; [ಕರ್ತೃಣಾಂ ಅನುಮನ್ತಾ ನ ಏವ ] (ಔರ) ಕರ್ತಾಕಾ ಅನುಮೋದಕ ನಹೀಂ ಹೂಂ ..೧೬೦..
ಹುಂ ದೇಹ ನಹಿ, ವಾಣೀ ನ, ಮನ ನಹಿ, ತೇಮನುಂ ಕಾರಣ ನಹೀಂ, ಕರ್ತಾ ನ, ಕಾರಯಿತಾ ನ, ಅನುಮಂತಾ ಹೂಂ ಕರ್ತಾನೋ ನಹೀಂ. ೧೬೦.
೩೦೮ಪ್ರವಚನಸಾರ[ ಭಗವಾನಶ್ರೀಕುಂದಕುಂದ-