ക്ഷയോപശമസ്യ വിനാശനാദ്വിഷമമപി പ്രകാശേത . അലമഥവാതിവിസ്തരേണ, അനിവാരിതപ്രസരപ്രകാശ- ശാലിതയാ ക്ഷായികജ്ഞാനമവശ്യമേവ സര്വദാ സര്വത്ര സര്വഥാ സര്വമേവ ജാനീയാത് ..൪൭.. അഥ സര്വമജാനന്നേകമപി ന ജാനാതീതി നിശ്ചിനോതി — ജോ ണ വിജാണദി ജുഗവം അത്ഥേ തിക്കാലിഗേ തിഹുവണത്ഥേ .
പദാര്ഥമിതി വിശേഷ്യപദമ് . കിംവിശിഷ്ടമ് . തക്കാലിയമിദരം താത്കാലികം വര്തമാനമിതരം ചാതീതാനാഗതമ് . കഥം ജാനാതി . ജുഗവം യുഗപദേകസമയേ സമംതദോ സമന്തതഃ സര്വാത്മപ്രദേശൈഃ സര്വപ്രകാരേണ വാ . കതിസംഖ്യോപേതമ് . സവ്വം സമസ്തമ് . പുനരപി കിംവിശിഷ്ടമ് . വിചിത്തം നാനാഭേദഭിന്നമ് . പുനരപി കിംരൂപമ് . വിസമം മൂര്താമൂര്തചേതനാചേതനാദിജാത്യന്തരവിശേഷൈര്വിസദ്ദശം . തം ണാണം ഖാഇയം ഭണിയം യദേവംഗുണവിശിഷ്ടം ജ്ഞാനം തത്ക്ഷായികം ക്ഷയകേ കാരണ (-അസമാനജാതികേ പദാര്ഥോംകോ ജാനനേവാലേ ജ്ഞാനകേ ആവരണമേം നിമിത്തഭൂത കര്മോംകേ ക്ഷയകേ കാരണ) സമാനജാതീയ ജ്ഞാനാവരണകാ ക്ഷയോപശമ (-സമാന ജാതികേ ഹീ പദാര്ഥോംകോ ജാനനേവാലേ ജ്ഞാനകേ ആവരണമേം നിമിത്തഭൂത കര്മോംകാ ക്ഷയോപശമ) നഷ്ട ഹോ ജാനേസേ വഹ വിഷമ കോ ഭീ (-അസമാനജാതികേ പദാര്ഥോംകോ ഭീ) പ്രകാശിത കരതാ ഹൈ . അഥവാ, അതിവിസ്താരസേ പൂരാ പഡേ (കുഛ ലാഭ നഹീം) ? ജിസകാ അനിവാര (രോകാ ന ജാ സകേ ഐസാ അമര്യാദിത) ഫൈ ലാവ ഹൈ ഐസാ പ്രകാശമാന ഹോനേസേ ക്ഷായിക ജ്ഞാന അവശ്യമേവ സര്വദാ സര്വത്ര സര്വഥാ സര്വകോ ജാനതാ ഹൈ .
— ഇത്യാദി മര്യാദായേം മതി – ശ്രുതാദി ക്ഷായോപശമിക ജ്ഞാനമേം ഹീ സംഭവ ഹൈം . ക്ഷായികജ്ഞാനകേ അമര്യാദിത ഹോനേസേ ഏക ഹീ സാഥ സര്വ ആത്മപ്രദേശോംസേ തീനോം കാലകീ പര്യായോംകേ സാഥ സര്വ പദാര്ഥോംകോ — ഉന പദാര്ഥോംകേ അനേക പ്രകാരകേ ഔര വിരുദ്ധ ജാതികേ ഹോനേ പര ഭീ ജാനതാ ഹൈ അര്ഥാത് കേവലജ്ഞാന ഏക ഹീ സമയമേം സര്വ ആത്മപ്രദേശോംസേ സമസ്ത ദ്രവ്യ -ക്ഷേത്ര -കാല -ഭാവകോ ജാനതാ ഹൈ ..൪൭..
അന്വയാര്ഥ : — [യ ] ജോ [യുഗപദ് ] ഏക ഹീ സാഥ [ത്രൈകാലികാന് ത്രിഭുവനസ്ഥാന് ] ത്രൈകാലിക ത്രിഭുവനസ്ഥ (-തീനോം കാലകേ ഔര തീനോം ലോകകേ) [അര്ഥാന് ] പദാര്ഥോംകോ [ന
തേനേ സപര്യയ ഏക പണ നഹി ദ്രവ്യ ജാണവും ശക്യ ഛേ .൪൮.
൮൦പ്രവചനസാര[ ഭഗവാനശ്രീകുംദകുംദ-