ക്ഷയോപശമസ്യ വിനാശനാദ്വിഷമമപി പ്രകാശേത . അലമഥവാതിവിസ്തരേണ, അനിവാരിതപ്രസരപ്രകാശ-
ശാലിതയാ ക്ഷായികജ്ഞാനമവശ്യമേവ സര്വദാ സര്വത്ര സര്വഥാ സര്വമേവ ജാനീയാത് ..൪൭..
അഥ സര്വമജാനന്നേകമപി ന ജാനാതീതി നിശ്ചിനോതി —
ജോ ണ വിജാണദി ജുഗവം അത്ഥേ തിക്കാലിഗേ തിഹുവണത്ഥേ .
ണാദും തസ്സ ണ സക്കം സപജ്ജയം ദവ്വമേഗം വാ ..൪൮..
യോ ന വിജാനാതി യുഗപദര്ഥാന് ത്രൈകാലികാന് ത്രിഭുവനസ്ഥാന് .
ജ്ഞാതും തസ്യ ന ശക്യം സപര്യയം ദ്രവ്യമേകം വാ ..൪൮..
പദാര്ഥമിതി വിശേഷ്യപദമ് . കിംവിശിഷ്ടമ് . തക്കാലിയമിദരം താത്കാലികം വര്തമാനമിതരം ചാതീതാനാഗതമ് . കഥം
ജാനാതി . ജുഗവം യുഗപദേകസമയേ സമംതദോ സമന്തതഃ സര്വാത്മപ്രദേശൈഃ സര്വപ്രകാരേണ വാ . കതിസംഖ്യോപേതമ് . സവ്വം
സമസ്തമ് . പുനരപി കിംവിശിഷ്ടമ് . വിചിത്തം നാനാഭേദഭിന്നമ് . പുനരപി കിംരൂപമ് . വിസമം
മൂര്താമൂര്തചേതനാചേതനാദിജാത്യന്തരവിശേഷൈര്വിസദ്ദശം . തം ണാണം ഖാഇയം ഭണിയം യദേവംഗുണവിശിഷ്ടം ജ്ഞാനം തത്ക്ഷായികം
൮൦പ്രവചനസാര[ ഭഗവാനശ്രീകുംദകുംദ-
ക്ഷയകേ കാരണ (-അസമാനജാതികേ പദാര്ഥോംകോ ജാനനേവാലേ ജ്ഞാനകേ ആവരണമേം നിമിത്തഭൂത കര്മോംകേ
ക്ഷയകേ കാരണ) സമാനജാതീയ ജ്ഞാനാവരണകാ ക്ഷയോപശമ (-സമാന ജാതികേ ഹീ പദാര്ഥോംകോ
ജാനനേവാലേ ജ്ഞാനകേ ആവരണമേം നിമിത്തഭൂത കര്മോംകാ ക്ഷയോപശമ) നഷ്ട ഹോ ജാനേസേ വഹ വിഷമ കോ ഭീ
(-അസമാനജാതികേ പദാര്ഥോംകോ ഭീ) പ്രകാശിത കരതാ ഹൈ . അഥവാ, അതിവിസ്താരസേ പൂരാ പഡേ (കുഛ
ലാഭ നഹീം) ? ജിസകാ അനിവാര (രോകാ ന ജാ സകേ ഐസാ അമര്യാദിത) ഫൈ ലാവ ഹൈ ഐസാ പ്രകാശമാന
ഹോനേസേ ക്ഷായിക ജ്ഞാന അവശ്യമേവ സര്വദാ സര്വത്ര സര്വഥാ സര്വകോ ജാനതാ ഹൈ .
ഭാവാര്ഥ : — ക്രമപൂര്വക ജാനനാ, നിയത ആത്മപ്രദേശോംസേ ഹീ ജാനനാ, അമുകകോ ഹീ
— ഇത്യാദി മര്യാദായേം മതി – ശ്രുതാദി ക്ഷായോപശമിക ജ്ഞാനമേം ഹീ സംഭവ ഹൈം . ക്ഷായികജ്ഞാനകേ
അമര്യാദിത ഹോനേസേ ഏക ഹീ സാഥ സര്വ ആത്മപ്രദേശോംസേ തീനോം കാലകീ പര്യായോംകേ സാഥ സര്വ പദാര്ഥോംകോ —
ഉന പദാര്ഥോംകേ അനേക പ്രകാരകേ ഔര വിരുദ്ധ ജാതികേ ഹോനേ പര ഭീ ജാനതാ ഹൈ അര്ഥാത് കേവലജ്ഞാന ഏക
ഹീ സമയമേം സര്വ ആത്മപ്രദേശോംസേ സമസ്ത ദ്രവ്യ -ക്ഷേത്ര -കാല -ഭാവകോ ജാനതാ ഹൈ ..൪൭..
അബ, ഐസാ നിശ്ചിത കരതേ ഹൈം കി ജോ സബകോ നഹീം ജാനതാ വഹ ഏകകോ ഭീ നഹീം ജാനതാ : —
അന്വയാര്ഥ : — [യ ] ജോ [യുഗപദ് ] ഏക ഹീ സാഥ [ത്രൈകാലികാന് ത്രിഭുവനസ്ഥാന് ]
ത്രൈകാലിക ത്രിഭുവനസ്ഥ (-തീനോം കാലകേ ഔര തീനോം ലോകകേ) [അര്ഥാന് ] പദാര്ഥോംകോ [ന
ജാണേ നഹി യുഗപദ ത്രികാലിക ത്രിഭുവനസ്ഥ പദാര്ഥ നേ,
തേനേ സപര്യയ ഏക പണ നഹി ദ്രവ്യ ജാണവും ശക്യ ഛേ .൪൮.