ଯେ ଖଲୁ ଜୀଵପୁଦ୍ଗଲାତ୍ମକମସମାନଜାତୀଯଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯଂ ସକଲାଵିଦ୍ଯାନାମେକମୂଲମୁପଗତା ଯଥୋଦିତାତ୍ମସ୍ଵଭାଵସଂଭାଵନକ୍ଲୀବାଃ ତସ୍ମିନ୍ନେଵାଶକ୍ତିମୁପଵ୍ରଜନ୍ତି, ତେ ଖଲୂଚ୍ଛଲିତନିରର୍ଗଲୈକାନ୍ତ- ଦୃଷ୍ଟଯୋ ମନୁଷ୍ଯ ଏଵାହମେଷ ମମୈଵୈତନ୍ମନୁଷ୍ଯଶରୀରମିତ୍ଯହଂକାରମମକାରାଭ୍ଯାଂ ଵିପ୍ରଲଭ୍ଯମାନା ଅଵିଚଲିତ- ଚେତନାଵିଲାସମାତ୍ରାଦାତ୍ମଵ୍ଯଵହାରାତ୍ ପ୍ରଚ୍ଯୁତ୍ଯ କ୍ରୋଡୀକୃତସମସ୍ତକ୍ରିଯାକୁଟୁମ୍ବକଂ ମନୁଷ୍ଯଵ୍ଯଵହାରମାଶ୍ରିତ୍ଯ ରଜ୍ଯନ୍ତୋ ଦ୍ଵିଷନ୍ତଶ୍ଚ ପରଦ୍ରଵ୍ଯେଣ କର୍ମଣା ସଂଗତତ୍ଵାତ୍ପରସମଯା ଜାଯନ୍ତେ .
ଯେ ତୁ ପୁନରସଂକୀର୍ଣ -ଦ୍ରଵ୍ଯଗୁଣପର୍ଯାଯସୁସ୍ଥିତଂ ଭଗଵନ୍ତମାତ୍ମନଃ ସ୍ଵଭାଵଂ ସକଲଵିଦ୍ଯାନାମେକମୂଲମୁପଗମ୍ଯ ଯଥୋଦିତାତ୍ମସ୍ଵଭାଵସଂଭାଵନସମର୍ଥତଯା ପର୍ଯାଯମାତ୍ରାଶକ୍ତି- ଦ୍ରଵ୍ଯଗୁଣପର୍ଯାଯପରିଜ୍ଞାନମୂଢା ଅଥଵା ନାରକାଦିପର୍ଯାଯରୂପୋ ନ ଭଵାମ୍ଯହମିତି ଭେଦଵିଜ୍ଞାନମୂଢାଶ୍ଚ ପରସମଯା ମିଥ୍ଯାଦୃଷ୍ଟଯୋ ଭଵନ୍ତୀତି . ତସ୍ମାଦିଯଂ ପାରମେଶ୍ଵରୀ ଦ୍ରଵ୍ଯଗୁଣପର୍ଯାଯଵ୍ଯାଖ୍ଯା ସମୀଚୀନା ଭଦ୍ରା ଭଵତୀତ୍ଯଭି- ପ୍ରାଯଃ ..୯୩.. ଅଥ ପ୍ରସଂଗାଯାତାଂ ପରସମଯସ୍ଵସମଯଵ୍ଯଵସ୍ଥାଂ କଥଯତି — ଜେ ପଜ୍ଜଏସୁ ଣିରଦା ଜୀଵା ଯେ ପର୍ଯାଯେଷୁ
ଟୀକା : — ଜୋ ଜୀଵ ପୁଦ୍ଗଲାତ୍ମକ ଅସମାନଜାତୀଯ ଦ୍ରଵ୍ଯପର୍ଯାଯକା — ଜୋ କି ସକଲ ଅଵିଦ୍ଯାଓଂକା ଏକ ମୂଲ ହୈ ଉସକା — ଆଶ୍ରଯ କରତେ ହୁଏ ୧ଯଥୋକ୍ତ ଆତ୍ମସ୍ଵଭାଵକୀ ୨ସଂଭାଵନା କରନେମେଂ ନପୁଂସକ ହୋନେସେ ଉସୀମେଂ ବଲ ଧାରଣ କରତେ ହୈଂ (ଅର୍ଥାତ୍ ଉନ ଅସମାନଜାତୀଯ ଦ୍ରଵ୍ଯ -ପର୍ଯାଯୋଂକେ ପ୍ରତି ହୀ ବଲଵାନ ହୈଂ ), ଵେ — ଜିନକୀ ୩ନିରର୍ଗଲ ଏକାନ୍ତଦୃଷ୍ଟି ଉଛଲତୀ ହୈ ଐସେ — ‘ଯହ ମୈଂ ମନୁଷ୍ଯ ହୀ ହୂଁ, ମେରା ହୀ ଯହ ମନୁଷ୍ଯ ଶରୀର ହୈ’ ଇସପ୍ରକାର ଅହଂକାର -ମମକାରସେ ଠଗାଯେ ଜାତେ ହୁଯେ, ଅଵିଚଲିତଚେତନାଵିଲାସମାତ୍ର ୪ଆତ୍ମଵ୍ଯଵହାରସେ ଚ୍ଯୁତ ହୋକର, ଜିସମେଂ ସମସ୍ତ କ୍ରିଯାକଲାପକୋ ଛାତୀସେ ଲଗାଯା ଜାତା ହୈ ଐସେ ୫ମନୁଷ୍ଯଵ୍ଯଵହାରକା ଆଶ୍ରଯ କରକେ ରାଗୀ -ଦ୍ଵେଷୀ ହୋତେ ହୁଏ ପର ଦ୍ରଵ୍ଯରୂପ କର୍ମକେ ସାଥ ସଂଗତତାକେ କାରଣ (-ପରଦ୍ରଵ୍ଯରୂପ କର୍ମକେ ସାଥ ଯୁକ୍ତ ହୋ ଜାନେସେ) ଵାସ୍ତଵମେଂ ୬ପରସମଯ ହୋତେ ହୈଂ ଅର୍ଥାତ୍ ପରସମଯରୂପ ପରିଣମିତ ହୋତେ ହୈଂ .
ଔର ଜୋ ୭ଅସଂକୀର୍ଣ ଦ୍ରଵ୍ଯ ଗୁଣ -ପର୍ଯାଯୋଂସେ ସୁସ୍ଥିତ ଭଗଵାନ ଆତ୍ମାକେ ସ୍ଵଭାଵକା — ଜୋ କି ସକଲ ଵିଦ୍ଯାଓଂକା ଏକ ମୂଲ ହୈ ଉସକା — ଆଶ୍ରଯ କରକେ ଯଥୋକ୍ତ ଆତ୍ମସ୍ଵଭାଵକୀ ସଂଭାଵନାମେଂ ସମର୍ଥ ହୋନେସେ ପର୍ଯାଯମାତ୍ର ପ୍ରତିକେ ବଲକୋ ଦୂର କରକେ ଆତ୍ମାକେ ସ୍ଵଭାଵମେଂ ହୀ ସ୍ଥିତି କରତେ
୧୬୮ପ୍ରଵଚନସାର[ ଭଗଵାନଶ୍ରୀକୁଂଦକୁଂଦ-
୧. ଯଥୋକ୍ତ = ପୂର୍ଵ ଗାଥାମେଂ କହା ଜୈସା . ୨. ସଂଭାଵନା = ସଂଚେତନ; ଅନୁଭଵ; ମାନ୍ଯତା; ଆଦର .
୩. ନିରର୍ଗଲ = ଅଂକୁଶ ବିନା କୀ; ବେହଦ (ଜୋ ମନୁଷ୍ଯାଦି ପର୍ଯାଯମେଂ ଲୀନ ହୈଂ, ଵେ ବେହଦ ଏକାଂତଦୃଷ୍ଟିରୂପ ହୈ .)
୪. ଆତ୍ମଵ୍ଯଵହାର = ଆତ୍ମାରୂପ ଵର୍ତନ, ଆତ୍ମାରୂପ କାର୍ଯ, ଆତ୍ମାରୂପ ଵ୍ଯାପାର .
୫. ମନୁଷ୍ଯଵ୍ଯଵହାର = ମନୁଷ୍ଯରୂପ ଵର୍ତନ (ମୈଂ ମନୁଷ୍ଯ ହୀ ହୂଁ . ଐସୀ ମାନ୍ଯତାପୂର୍ଵକ ଵର୍ତନ) .
୬. ଜୋ ଜୀଵ ପରକେ ସାଥ ଏକତ୍ଵକୀ ମାନ୍ଯତାପୂର୍ଵକ ଯୁକ୍ତ ହୋତା ହୈ, ଉସେ ପରସମଯ କହତେ ହୈଂ .
୭. ଅସଂକୀର୍ଣ = ଏକମେକ ନହୀଂ ଐସେ; ସ୍ପଷ୍ଟତଯା ଭିନ୍ନ [ଭଗଵାନ ଆତ୍ମସ୍ଵଭାଵ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭିନ୍ନ -ପରକେ ସାଥ ଏକମେକ