ਯਦਾਯਮਾਤ੍ਮਾ ਦੁਃਖਸ੍ਯ ਸਾਧਨੀਭੂਤਾਂ ਦ੍ਵੇਸ਼ਰੂਪਾਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਰ੍ਥਾਨੁਰਾਗਰੂਪਾਂ ਚਾਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗ-
ਭੂਮਿਕਾਮਤਿਕ੍ਰਮ੍ਯ ਦੇਵਗੁਰੁਯਤਿਪੂਜਾਦਾਨਸ਼ੀਲੋਪਵਾਸਪ੍ਰੀਤਿਲਕ੍ਸ਼ਣਂ ਧਰ੍ਮਾਨੁਰਾਗਮਂਗੀਕਰੋਤਿ ਤਦੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ-
ਸੁਖਸ੍ਯ ਸਾਧਨੀਭੂਤਾਂ ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਭੂਮਿਕਾਮਧਿਰੂਢੋਭਿਲਪ੍ਯੇਤ ..੬੯..
ਭੂਤਮ੍ . ਅਵਿਚ੍ਛਿਦਂ ਮਣੁਵਦੇਵਪਦਿਭਾਵਂ ਯਥਾ ਪੂਰ੍ਵਮਰ੍ਹਦਵਸ੍ਥਾਯਾਂ ਮਨੁਜਦੇਵੇਨ੍ਦ੍ਰਾਦਯਃ ਸਮਵਸ਼ਰਣੇ ਸਮਾਗਤ੍ਯ
ਨਮਸ੍ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤਿ ਤੇਨ ਪ੍ਰਭੁਤ੍ਵਂ ਭਵਤਿ, ਤਦਤਿਕ੍ਰਾਨ੍ਤਤ੍ਵਾਦਤਿਕ੍ਰਾਨ੍ਤਮਨੁਜਦੇਵਪਤਿਭਾਵਮ੍ . ਪੁਨਸ਼੍ਚ ਕਿਂਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਮ੍ .
ਅਪੁਣਬ੍ਭਾਵਣਿਬਦ੍ਧਂ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕ੍ਸ਼ੇਤ੍ਰਾਦਿਪਞ੍ਚਪ੍ਰਕਾਰਭਵਾਦ੍ਵਿਲਕ੍ਸ਼ਣਃ ਸ਼ੁਦ੍ਧਬੁਦ੍ਧੈਕਸ੍ਵਭਾਵਨਿਜਾਤ੍ਮੋਪਲਮ੍ਭਲਕ੍ਸ਼ਣੋ ਯੋਸੌ
ਮੋਕ੍ਸ਼ਸ੍ਤਸ੍ਯਾਧੀਨਤ੍ਵਾਦਪੁਨਰ੍ਭਾਵਨਿਬਦ੍ਧਮਿਤਿ ਭਾਵਃ ..✽੪.. ਏਵਂ ਨਮਸ੍ਕਾਰਮੁਖ੍ਯਤ੍ਵੇਨ ਗਾਥਾਦ੍ਵਯਂ ਗਤਮ੍ . ਇਤਿ
ਗਾਥਾਸ਼੍ਟਕੇਨ ਪਞ੍ਚਮਸ੍ਥਲਂ ਜ੍ਞਾਤਵ੍ਯਮ੍ . ਏਵਮਸ਼੍ਟਾਦਸ਼ਗਾਥਾਭਿਃ ਸ੍ਥਲਪਞ੍ਚਕੇ ਨ ਸੁਖਪ੍ਰਪਞ੍ਚਨਾਮਾਨ੍ਤਰਾਧਿਕਾਰੋ
ਗਤਃ . ਇਤਿ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਪ੍ਰਕਾਰੇਣ ‘ਏਸ ਸੁਰਾਸੁਰ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ਗਾਥਾਭਿਃ ਪੀਠਿਕਾ ਗਤਾ, ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ
ਸਪ੍ਤਗਾਥਾਭਿਃ ਸਾਮਾਨ੍ਯਸਰ੍ਵਜ੍ਞਸਿਦ੍ਧਿਃ, ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਤ੍ਰਯਸ੍ਤ੍ਰਿਂਸ਼ਦ੍ਗਾਥਾਭਿਃ ਜ੍ਞਾਨਪ੍ਰਪਞ੍ਚਃ, ਤਦਨਨ੍ਤਰ-
ਮਸ਼੍ਟਾਦਸ਼ਗਾਥਾਭਿਃ ਸੁਖਪ੍ਰਪਞ੍ਚ ਇਤਿ ਸਮੁਦਾਯੇਨ ਦ੍ਵਾਸਪ੍ਤਤਿਗਾਥਾਭਿਰਨ੍ਤਰਾਧਿਕਾਰਚਤੁਸ਼੍ਟਯੇਨ ਸ਼ੁਦ੍ਧੋਪਯੋਗਾਧਿਕਾਰਃ
ਸਮਾਪ੍ਤਃ .. ਇਤ ਊਰ੍ਦ੍ਧ੍ਵਂ ਪਞ੍ਚਵਿਂਸ਼ਤਿਗਾਥਾਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਜ੍ਞਾਨਕਣ੍ਡਿਕਾਚਤੁਸ਼੍ਟਯਾਭਿਧਾਨੋਧਿਕਾਰਃ ਪ੍ਰਾਰਭ੍ਯਤੇ . ਤਤ੍ਰ
ਪਞ੍ਚਵਿਂਸ਼ਤਿਗਾਥਾਮਧ੍ਯੇ ਪ੍ਰਥਮਂ ਤਾਵਚ੍ਛੁਭਾਸ਼ੁਭਵਿਸ਼ਯੇ ਮੂਢਤ੍ਵਨਿਰਾਕਰਣਾਰ੍ਥਂ ‘ਦੇਵਦਜਦਿਗੁਰੁ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ
ਦਸ਼ਗਾਥਾਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਪ੍ਰਥਮਜ੍ਞਾਨਕਣ੍ਡਿਕਾ ਕਥ੍ਯਤੇ . ਤਦਨਨ੍ਤਰਮਾਪ੍ਤਾਤ੍ਮਸ੍ਵਰੂਪਪਰਿਜ੍ਞਾਨਵਿਸ਼ਯੇ ਮੂਢਤ੍ਵਨਿਰਾਕਰਣਾਰ੍ਥਂ
‘ਚਤ੍ਤਾ ਪਾਵਾਰਂਭਂ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਸਪ੍ਤਗਾਥਾਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਦ੍ਵਿਤੀਯਜ੍ਞਾਨਕਣ੍ਡਿਕਾ . ਅਥਾਨਨ੍ਤਰਂ ਦ੍ਰਵ੍ਯਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਪਰਿਜ੍ਞਾਨਵਿਸ਼ਯੇ
ਮੂਢਤ੍ਵਨਿਰਾਕ ਰਣਾਰ੍ਥਂ ‘ਦਵ੍ਵਾਦੀਏਸੁ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਗਾਥਾਸ਼ਟ੍ਕ ਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਤ੍ਰੁਤੀਯਜ੍ਞਾਨਕ ਣ੍ਡਿਕਾ . ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਸ੍ਵਪਰ-
ਤਤ੍ਤ੍ਵਪਰਿਜ੍ਞਾਨਵਿਸ਼ਯੇ ਮੂਢਤ੍ਵਨਿਰਾਕਰਣਾਰ੍ਥਂ ‘ਣਾਣਪ੍ਪਗਂ’ ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਗਾਥਾਦ੍ਵਯੇਨ ਚਤੁਰ੍ਥਜ੍ਞਾਨਕਣ੍ਡਿਕਾ . ਇਤਿ
ਜ੍ਞਾਨਕਣ੍ਡਿਕਾਚਤੁਸ਼੍ਟਯਾਭਿਧਾਨਾਧਿਕਾਰੇ ਸਮੁਦਾਯਪਾਤਨਿਕਾ . ਅਥੇਦਾਨੀਂ ਪ੍ਰਥਮਜ੍ਞਾਨਕਣ੍ਡਿਕਾਯਾਂ ਸ੍ਵਤਨ੍ਤ੍ਰ-
ਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨੇਨ ਗਾਥਾਚਤੁਸ਼੍ਟਯਂ, ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਪੁਣ੍ਯਂ ਜੀਵਸ੍ਯ ਵਿਸ਼ਯਤ੍ਰੁਸ਼੍ਣਾਮੁਤ੍ਪਾਦਯਤੀਤਿ ਕਥਨਰੂਪੇਣ ਗਾਥਾਚਤੁਸ਼੍ਟਯਂ,
ਤਦਨਨ੍ਤਰਮੁਪਸਂਹਾਰਰੂਪੇਣ ਗਾਥਾਦ੍ਵਯਂ, ਇਤਿ ਸ੍ਥਲਤ੍ਰਯਪਰ੍ਯਨ੍ਤਂ ਕ੍ਰਮੇਣ ਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਂ ਕ੍ਰਿਯਤੇ . ਤਦ੍ਯਥਾ --ਅਥ ਯਦ੍ਯਪਿ
ਪੂਰ੍ਵਂ ਗਾਥਾਸ਼ਟ੍ਕੇਨੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਸ੍ਵਰੂਪਂ ਭਣਿਤਂ ਤਥਾਪਿ ਪੁਨਰਪਿ ਤਦੇਵ ਵਿਸ੍ਤਰੇਣ ਕਥਯਨ੍ ਸਨ੍ ਤਤ੍ਸਾਧਕਂ
ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਂ ਪ੍ਰਤਿਪਾਦਯਤਿ, ਅਥਵਾ ਦ੍ਵਿਤੀਯਪਾਤਨਿਕਾ --ਪੀਠਿਕਾਯਾਂ ਯਚ੍ਛੁਭੋਪਯੋਗਸ੍ਵਰੂਪਂ ਸੂਚਿਤਂ
ਤਸ੍ਯੇਦਾਨੀਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਵਿਸ਼ੇਸ਼ਵਿਚਾਰਪ੍ਰਸ੍ਤਾਵੇ ਤਤ੍ਸਾਧਕਤ੍ਵੇਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਵਿਵਰਣਂ ਕਰੋਤਿ ---ਦੇਵਦਜਦਿਗੁਰੁਪੂਜਾਸੁ ਚੇਵ
ਦਾਣਮ੍ਮਿ ਵਾ ਸੁਸੀਲੇਸੁ ਦੇਵਤਾਯਤਿਗੁਰੁਪੂਜਾਸੁ ਚੈਵ ਦਾਨੇ ਵਾ ਸੁਸ਼ੀਲੇਸ਼ੁ ਉਵਵਾਸਾਦਿਸੁ ਰਤ੍ਤੋ ਤਥੈਵੋਪਵਾਸਾਦਿਸ਼ੁ ਚ
ਰਕ੍ਤ ਆਸਕ੍ਤਃ ਅਪ੍ਪਾ ਜੀਵਃ ਸੁਹੋਵਓਗਪ੍ਪਗੋ ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਾਤ੍ਮਕੋ ਭਣ੍ਯਤੇ ਇਤਿ . ਤਥਾਹਿ – ਦੇਵਤਾ
੧੨੦ਪ੍ਰਵਚਨਸਾਰ[ ਭਗਵਾਨਸ਼੍ਰੀਕੁਂਦਕੁਂਦ-
ਟੀਕਾ : – ਜਬ ਯਹ ਆਤ੍ਮਾ ਦੁਃਖਕੀ ਸਾਧਨਾ ਭੂਤ ਐਸੀ ਦ੍ਵੇਸ਼ਰੂਪ ਤਥਾ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਵਿਸ਼ਯਕੀ
ਅਨੁਰਾਗਰੂਪ ਅਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗ ਭੂਮਿਕਾਕਾ ਉਲ੍ਲਂਘਨ ਕਰਕੇ, ਦੇਵ -ਗੁਰੁ -ਯਤਿਕੀ ਪੂਜਾ, ਦਾਨ, ਸ਼ੀਲ ਔਰ
ਉਪਵਾਸਾਦਿਕਕੇ ਪ੍ਰੀਤਿਸ੍ਵਰੂਪ ਧਰ੍ਮਾਨੁਰਾਗਕੋ ਅਂਗੀਕਾਰ ਕਰਤਾ ਹੈ ਤਬ ਵਹ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੁਖਕੀ ਸਾਧਨਭੂਤ
ਸ਼ੁਭੋਪਯੋਗਭੂਮਿਕਾਮੇਂ ਆਰੂਢ ਕਹਲਾਤਾ ਹੈ .