ਯਥਾ ਹਿ ਜਾਤ੍ਯਜਾਮ੍ਬੂਨਦਸ੍ਯਾਂਗਦਪਰ੍ਯਾਯੇਣੋਤ੍ਪਤ੍ਤਿਦ੍ਰਰ੍ਸ਼੍ਟਾ, ਪੂਰ੍ਵਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਾਂਗੁਲੀਯਕਾਦਿਪਰ੍ਯਾਯੇਣ ਚ ਵਿਨਾਸ਼ਃ, ਪੀਤਤਾਦਿਪਰ੍ਯਾਯੇਣ ਤੂਭਯਤ੍ਰਾਪ੍ਯੁਤ੍ਪਤ੍ਤਿਵਿਨਾਸ਼ਾਵਨਾਸਾਦਯਤਃ ਧ੍ਰੁਵਤ੍ਵਮ੍; ਏਵਮਖਿਲਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣਾਂ ਸ਼ੁਦ੍ਧਵ੍ਯਞ੍ਜਨਪਰ੍ਯਾਯਾਪੇਕ੍ਸ਼ਯਾ ਸਿਦ੍ਧਪਰ੍ਯਾਯੇਣੋਤ੍ਪਾਦਃ, ਸਂਸਾਰਪਰ੍ਯਾਯੇਣ ਵਿਨਾਸ਼ਃ, ਕੇਵਲਜ੍ਞਾਨਾਦਿਗੁਣਾਧਾਰਦ੍ਰਵ੍ਯਤ੍ਵੇਨ ਧ੍ਰੌਵ੍ਯਮਿਤਿ . ਤਤਃ ਸ੍ਥਿਤਂ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਰ੍ਥਿਕਨਯੇਨ ਨਿਤ੍ਯਤ੍ਵੇਪਿ ਪਰ੍ਯਾਯਾਰ੍ਥਿਕਨਯੇਨੋਤ੍ਪਾਦਵ੍ਯਯਧ੍ਰੌਵ੍ਯਤ੍ਰਯਂ ਸਂਭਵਤੀਤਿ ..੧੭.. ਅਥੋਤ੍ਪਾਦਾਦਿਤ੍ਰਯਂ ਯਥਾ ਸੁਵਰ੍ਣਾਦਿਮੂਰ੍ਤਪਦਾਰ੍ਥੇਸ਼ੁ ਦ੍ਰੁਸ਼੍ਯਤੇ ਤਥੈਵਾਮੂਰ੍ਤੇਪਿ ਸਿਦ੍ਧਸ੍ਵਰੂਪੇ ਵਿਜ੍ਞੇਯਂ ਪਦਾਰ੍ਥਤ੍ਵਾਦਿਤਿ ਨਿਰੂਪਯਤਿ — ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਯ ਵਿਣਾਸੋ ਵਿਜ੍ਜਦਿ ਸਵ੍ਵਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਜਾਦਸ੍ਸ ਉਤ੍ਪਾਦਸ਼੍ਚ ਵਿਨਾਸ਼ਸ਼੍ਚ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਤਾਵਤ੍ਸਰ੍ਵਸ੍ਯਾਰ੍ਥਜਾਤਸ੍ਯ ਪਦਾਰ੍ਥਸਮੂਹਸ੍ਯ . ਕੇਨ ਕ੍ਰੁਤ੍ਵਾ . ਪਜ੍ਜਾਏਣ ਦੁ ਕੇਣਵਿ ਪਰ੍ਯਾਯੇਣ ਤੁ ਕੇਨਾਪਿ ਵਿਵਕ੍ਸ਼ਿਤੇਨਾਰ੍ਥਵ੍ਯਞ੍ਜਨਰੂਪੇਣ ਸ੍ਵਭਾਵਵਿਭਾਵਰੂਪੇਣ ਵਾ . ਸ ਚਾਰ੍ਥਃ ਕਿਂਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਃ . ਅਟ੍ਠੋ ਖਲੁ ਹੋਦਿ ਸਬ੍ਭੂਦੋ ਅਰ੍ਥਃ ਖਲੁ ਸ੍ਫੁ ਟਂ ਸਤ੍ਤਾਭੂਤਃ ਸਤ੍ਤਾਯਾ ਅਭਿਨ੍ਨੋ ਭਵਤੀਤਿ . ਤਥਾਹਿ — ਸੁਵਰ੍ਣਗੋਰਸਮ੍ਰੁਤ੍ਤਿਕਾਪੁਰੁਸ਼ਾਦਿਮੂਰ੍ਤ- ਪਦਾਰ੍ਥੇਸ਼ੁ ਯਥੋਤ੍ਪਾਦਾਦਿਤ੍ਰਯਂ ਲੋਕੇ ਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧਂ ਤਥੈਵਾਮੂਰ੍ਤੇਪਿ ਮੁਕ੍ਤਜੀਵੇ . ਯਦ੍ਯਪਿ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਰੁਚਿਪਰਿਚ੍ਛਿਤ੍ਤਿ-
ਅਬ, ਉਤ੍ਪਾਦ ਆਦਿ ਤੀਨੋਂ (ਉਤ੍ਪਾਦ, ਵ੍ਯਯ ਔਰ ਧ੍ਰੌਵ੍ਯ) ਸਰ੍ਵ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਕੇ ਸਾਧਾਰਣ ਹੈ ਇਸਲਿਯੇ ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਆਤ੍ਮਾ (ਕੇਵਲੀ ਭਗਵਾਨ ਔਰ ਸਿਦ੍ਧ ਭਗਵਾਨ) ਕੇ ਭੀ ੧ਅਵਸ਼੍ਯਮ੍ਭਾਵੀ ਹੈ ਐਸਾ ਵ੍ਯਕ੍ਤ ਕਰਤੇ ਹੈਂ : —
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਉਤ੍ਪਾਦਃ ] ਕਿਸੀ ਪਰ੍ਯਾਯਸੇ ਉਤ੍ਪਾਦ [ਵਿਨਾਸ਼ਃ ਚ ] ਔਰ ਕਿਸੀ ਪਰ੍ਯਾਯਸੇ ਵਿਨਾਸ਼ [ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ] ਸਰ੍ਵ [ਅਰ੍ਥਜਾਤਸ੍ਯ ] ਪਦਾਰ੍ਥਮਾਤ੍ਰਕੇ [ਵਿਦ੍ਯਤੇ ] ਹੋਤਾ ਹੈ; [ਕੇਨ ਅਪਿ ਪਰ੍ਯਾਯੇਣ ਤੁ ] ਔਰ ਕਿਸੀ ਪਰ੍ਯਾਯਸੇ [ਅਰ੍ਥਃ ] ਪਦਾਰ੍ਥ [ਸਦ੍ਭੂਤਃ ਖਲੁ ਭਵਤਿ ] ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਧ੍ਰੁਵ ਹੈ ..੧੮..
ਟੀਕਾ : — ਜੈਸੇ ਉਤ੍ਤਮ ਸ੍ਵਰ੍ਣਕੀ ਬਾਜੂਬਨ੍ਦਰੂਪ ਪਰ੍ਯਾਯਸੇ ਉਤ੍ਪਤ੍ਤਿ ਦਿਖਾਈ ਦੇਤੀ ਹੈ, ਪੂਰ੍ਵ ਅਵਸ੍ਥਾਰੂਪਸੇ ਵਰ੍ਤਨੇਵਾਲੀ ਅਁਗੂਠੀ ਇਤ੍ਯਾਦਿਕ ਪਰ੍ਯਾਯਸੇ ਵਿਨਾਸ਼ ਦੇਖਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਔਰ ਪੀਲਾਪਨ ਇਤ੍ਯਾਦਿ
ਵਲ਼ੀ ਕੋਈ ਪਰ੍ਯਯਥੀ ਦਰੇਕ ਪਦਾਰ੍ਥ ਛੇ ਸਦ੍ਭੂਤ ਖਰੇ.੧੮.
੩੦ਪ੍ਰਵਚਨਸਾਰ[ ਭਗਵਾਨਸ਼੍ਰੀਕੁਂਦਕੁਂਦ-
੧. ਅਵਸ਼੍ਯਮ੍ਭਾਵੀ = ਜਰੂਰ ਹੋਨੇਵਾਲਾ; ਅਪਰਿਹਾਰ੍ਯ੍ਯ .