அத்தோ கலு தவ்வமஓ தவ்வாணி குணப்பகாணி பணிதாணி .
இஹ கில யஃ கஶ்சநாபி பரிச்சித்யமாநஃ பதார்தஃ ஸ ஸர்வ ஏவ விஸ்தாராயதஸாமாந்ய-
இதஃ ஊர்த்த்வஂ ‘ஸத்தாஸஂபத்தேதே’ இத்யாதிகாதாஸூத்ரேண பூர்வஂ ஸஂக்ஷேபேண யத்வயாக்யாதஂ ஸம்யக்தர்ஶநஂ தஸ்யேதாநீஂ விஷயபூதபதார்தவ்யாக்யாநத்வாரேண த்ரயோதஶாதிகஶதப்ரமிதகாதாபர்யந்தஂ விஸ்தரவ்யாக்யாநஂ கரோதி . அதவா த்விதீயபாதநிகா – பூர்வஂ யத்வயாக்யாதஂ ஜ்ஞாநஂ தஸ்ய ஜ்ஞேயபூதபதார்தாந் கதயதி . தத்ர த்ரயோதஶாதிக - ஶதகாதாஸு மத்யே ப்ரதமதஸ்தாவத் ‘தம்ஹா தஸ்ஸ ணமாஇஂ’ இமாஂ காதாமாதிஂ க்ருத்வா பாடக்ரமேண பஞ்சத்ரிஂஶத்- காதாபர்யந்தஂ ஸாமாந்யஜ்ஞேயவ்யாக்யாநஂ, ததநந்தரஂ ‘தவ்வஂ ஜீவமஜீவஂ’ இத்யாத்யேகோநவிஂஶதிகாதாபர்யந்தஂ விஶேஷஜ்ஞேயவ்யாக்யாநஂ, அதாநந்தரஂ ‘ஸபதேஸேஹிஂ ஸமக்கோ லோகோ’ இத்யாதிகாதாஷ்டகபர்யந்தஂ ஸாமாந்யபேதபாவநா,
அப, ஜ்ஞேயதத்த்வகா ப்ரஜ்ஞாபந கரதே ஹைஂ அர்தாத் ஜ்ஞேயதத்த்வ பதலாதே ஹைஂ . உஸமேஂ (ப்ரதம) பதார்தகா ஸம்யக் ( — யதார்த) த்ரவ்யகுணபர்யாயஸ்வரூப வர்ணந கரதே ஹைஂ : —
அந்வயார்த : — [அர்தஃ கலு ] பதார்த [த்ரவ்யமயஃ ] த்ரவ்யஸ்வரூப ஹை; [த்ரவ்யாணி ] த்ரவ்ய [குணாத்மகாநி ] குணாத்மக [பணிதாநி ] கஹே கயே ஹைஂ; [தைஃ து புநஃ ] ஔர த்ரவ்ய ததா குணோஂஸே [பர்யாயாஃ ] பர்யாயேஂ ஹோதீ ஹைஂ . [பர்யயமூடா ஹி ] பர்யாயமூ ஜீவ [பரஸமயாஃ ] பரஸமய (அர்தாத் மித்யாத்ருஷ்டி) ஹைஂ ..௯௩..
டீகா : — இஸ விஶ்வமேஂ ஜோ கோஈ ஜாநநேமேஂ ஆநேவாலா பதார்த ஹை வஹ ஸமஸ்த ஹீ
சே அர்த த்ரவ்யஸ்வரூப, குண -ஆத்மக கஹ்யாஂ சே த்ரவ்யநே, வளீ த்ரவ்ய -குணதீ பர்யயோ; பர்யாயமூட பரஸமய சே. ௯௩.
௧௬௨