பர்யாயநிஷ்பாதிகா வ்யதிரேகவ்யக்தீஸ்தாஸ்தாஃ ஸஂக்ராமதோ த்ரவ்யஸ்ய ஸத்பாவநிபத்த ஏவ ப்ராதுர்பாவஃ,
ஹேமவத் . ததா ஹி — யதா ஹேமைவாபிதீயதே நாஂகதாதயஃ பர்யாயாஸ்ததா ஹேமஸமாநஜீவிதாபிர்யௌக-
பத்யப்ரவ்ருத்தாபிர்ஹேமநிஷ்பாதிகாபிரந்வயஶக்தி பிரஂகதாதிபர்யாயஸமாநஜீவிதாஃ க்ரமப்ரவ்ருத்தா அஂகதாதி-
பர்யாயநிஷ்பாதிகா வ்யதிரேகவ்யக்தீஸ்தாஸ்தாஃ ஸஂக்ராமதோ ஹேம்நஃ ஸத்பாவநிபத்த ஏவ ப்ராதுர்பாவஃ . யதா
து பர்யாயா ஏவாபிதீயந்தே ந த்ரவ்யஂ, ததா ப்ரபவாவஸாநலாஂசநாபிஃ க்ரமப்ரவ்ருத்தாபிஃ
பர்யாயநிஷ்பாதிகாபிர்வ்யதிரேகவ்யக்திபிஸ்தாபிஸ்தாபிஃ ப்ரபவாவஸாநவர்ஜிதா யௌகபத்யப்ரவ்ருத்தா த்ரவ்ய-
கரோதி . ஸதா லபதி ஸதா ஸர்வகாலஂ லபதே . கிஂ கர்மதாபந்நம் . பாதுப்பாவஂ ப்ராதுர்பாவமுத்பாதம் .
கதஂபூதம் . ஸதஸப்பாவணிபத்தஂ ஸத்பாவநிபத்தமஸத்பாவநிபத்தஂ ச . காப்யாஂ க்ருத்வா . தவ்வத்தபஜ்ஜயத்தேஹிஂ
த்ரவ்யார்திகபர்யாயார்திகநயாப்யாமிதி . ததாஹி — யதா யதா காலே த்ரவ்யார்திகநயேந விவக்ஷா க்ரியதே யதேவ
கடகபர்யாயே ஸுவர்ணஂ ததேவ கங்கணபர்யாயே நாந்யதிதி, ததா காலே ஸத்பாவநிபத்த ஏவோத்பாதஃ . கஸ்மாதிதி
சேத் . த்ரவ்யஸ்ய த்ரவ்யரூபேணாவிநஷ்டத்வாத் . யதா புநஃ பர்யாயவிவக்ஷா க்ரியதே கடகபர்யாயாத் ஸகாஶாதந்யோ யஃ
கங்கணபர்யாயஃ ஸுவர்ணஸம்பந்தீ ஸ ஏவ ந பவதி, ததா புநரஸதுத்பாதஃ . கஸ்மாதிதி சேத் . பூர்வபர்யாயஸ்ய
விநஷ்டத்வாத் . ததா யதா த்ரவ்யார்திகநயவிவக்ஷா க்ரியதே ய ஏவ பூர்வஂ க்ருஹஸ்தாவஸ்தாயாமேவமேவஂ க்ருஹவ்யாபாரஂ
க்ருதவாந் பஶ்சாஜ்ஜிநதீக்ஷாஂ க்ருஹீத்வா ஸ ஏவேதாநீஂ ராமாதிகேவலிபுருஷோ நிஶ்சயரத்நத்ரயாத்மகபரமாத்மத்யாநே-
*௧. வ்யதிரேகவ்யக்தி = பேதரூப ப்ரகடதா . [வ்யதிரேகவ்யக்தியா உத்பத்தி விநாஶகோ ப்ராப்த ஹோதீ ஹைஂ, க்ரமஶஃ ப்ரவ்ருத்த
ஹோதீ ஹைஂ ஔர பர்யாயோஂகோ உத்பந்ந கரதீ ஹைஂ . ஶ்ருதஜ்ஞாந, கேவலஜ்ஞாந இத்யாதி ததா ஸ்வரூபாசரண சாரித்ர,
யதாக்யாதசாரித்ர இத்யாதி ஆத்மத்ரவ்யகீ வ்யதிரேகவ்யக்தியா ஹைஂ . வ்யதிரேக ஔர அந்வயகே அர்தோஂகே லியே
௧௯௯வேஂ ப்ருஷ்டகா பு டநோட (டிப்பணீ) தேகேஂ . ]
௨. ஸத்பாவஸஂபத்த = ஸத்பாவ -அஸ்தித்வகே ஸாத ஸஂபஂத ரகநேவாலா, – ஸஂகலித . [த்ரவ்யகீ விவக்ஷாகே ஸமய
அந்வய ஶக்தியோஂகோ முக்ய ஔர வ்யதிரேகவ்யக்தியோஂகோ கௌண கர தியா ஜாதா ஹை, இஸலியே த்ரவ்யகே
ஸத்பாவஸஂபத்த உத்பாத (ஸத் -உத்பாத, வித்யமாநகா உத்பாத) ஹை . ]
கஹாநஜைநஶாஸ்த்ரமாலா ]
ஜ்ஞேயதத்த்வ -ப்ரஜ்ஞாபந
௨௧௭
પ્ર. ૨૮
பர்யாயோஂகீ உத்பாதக உந -உந ௧வ்யதிரேகவ்யக்தியோஂகோ ப்ராப்த ஹோநேவாலே த்ரவ்யகோ ௨ஸத்பாவஸஂபத்த ஹீ
உத்பாத ஹை; ஸுவர்ணகீ பாதி . ஜைஸே : — ஜப ஸுவர்ண ஹீ கஹா ஜாதா ஹை — பாஜூபஂதா ஆதி பர்யாயேஂ
நஹீஂ, தப ஸுவர்ண ஜிதநீ ஸ்தாயீ, யுகபத் ப்ரவர்தமாந, ஸுவர்ணகீ உத்பாதக அந்வயஶக்தியோஂகே த்வாரா
பாஜூபஂத இத்யாதி பர்யாய ஜிதநே ஸ்தாயீ, க்ரமஶஃ ப்ரவர்தமாந, பாஜூபஂத இத்யாதி பர்யாயோஂகீ உத்பாதக
உந -உந வ்யதிரேகவ்யக்தியோஂகோ ப்ராப்த ஹோநேவாலே ஸுவர்ணகா ஸத்பாவஸஂபத்த ஹீ உத்பாத ஹை .
ஔர ஜப பர்யாயேஂ ஹீ கஹீ ஜாதீ ஹைஂ, — த்ரவ்ய நஹீஂ, தப உத்பத்திவிநாஶ ஜிநகா லக்ஷண ஹை
ஐஸீ, க்ரமஶஃ ப்ரவர்தமாந, பர்யாயோஂகோ உத்பந்ந கரநேவாலீ உந -உந வ்யதிரேகவ்யக்தியோஂகே த்வாரா,
உத்பத்திவிநாஶ ரஹித, யுகபத் ப்ரவர்தமாந, த்ரவ்யகீ உத்பாதக அந்வயஶக்தியோஂகோ ப்ராப்த ஹோநேவாலே