விஶேஷகுணோ ஹி யுகபத்ஸர்வத்ரவ்யாணாஂ ஸாதாரணாவகாஹஹேதுத்வமாகாஶஸ்ய, ஸக்ருத்ஸர்வேஷாஂ கமநபரிணாமிநாஂ ஜீவபுத்கலாநாஂ கமநஹேதுத்வஂ தர்மஸ்ய, ஸக்ருத்ஸர்வேஷாஂ ஸ்தாநபரிணாமிநாஂ ஜீவபுத்கலாநாஂ ஸ்தாநஹேதுத்வமதர்மஸ்ய, அஶேஷஶேஷத்ரவ்யாணாஂ ப்ரதிபர்யாயஂ ஸமயவ்ருத்திஹேதுத்வஂ காலஸ்ய, சைதந்யபரிணாமோ ஜீவஸ்ய . ஏவமமூர்தாநாஂ விஶேஷகுணஸஂக்ஷேபாதிகமே லிஂகம் . தத்ரைககாலமேவ விஶேஷகுணத்வாதேவாந்யத்ரவ்யாணாமஸஂபவத்ஸதாகாஶஂ நிஶ்சிநோதி . கதிபரிணதஸமஸ்தஜீவபுத்கலாநாமேகஸமயே ஸாதாரணஂ கமநஹேதுத்வஂ விஶேஷகுணத்வாதேவாந்யத்ரவ்யாணாமஸஂபவத்ஸத்தர்மத்ரவ்யஂ நிஶ்சிநோதி . ததைவ ச ஸ்திதி- பரிணதஸமஸ்தஜீவபுத்கலாநாமேகஸமயே ஸாதாரணஂ ஸ்திதிஹேதுத்வஂ விஶேஷகுணத்வாதேவாந்யத்ரவ்யாணாமஸஂபவத்ஸத- தர்மத்ரவ்யஂ நிஶ்சிநோதி . ஸர்வத்ரவ்யாணாஂ யுகபத்பர்யாயபரிணதிஹேதுத்வஂ விஶேஷகுணத்வாதேவாந்யத்ரவ்யாணாமஸஂபவத்ஸ- த்காலத்ரவ்யஂ நிஶ்சிநோதி . ஸர்வஜீவஸாதாரணஂ ஸகலவிமலகேவலஜ்ஞாநதர்ஶநத்வயஂ விஶேஷகுணத்வாதேவாந்யா- சேதநபஞ்சத்ரவ்யாணாமஸஂபவத்ஸச்சுத்தபுத்தைகஸ்வபாவஂ பரமாத்மத்ரவ்யஂ நிஶ்சிநோதி . அயமத்ரார்தஃ — யத்யபி பஞ்ச- த்ரவ்யாணி ஜீவஸ்யோபகாரஂ குர்வந்தி ததாபி தாநி துஃககாரணாந்யேவேதி ஜ்ஞாத்வாக்ஷயாநந்தஸுகாதிகாரணஂ
அந்வயார்த : — [ஆகாஶஸ்யாவகாஹஃ ] ஆகாஶகா அவகாஹ, [தர்மத்ரவ்யஸ்ய கமநஹேதுத்வஂ ] தர்மத்ரவ்யகா கமநஹேதுத்வ [து புநஃ ] ஔர [தர்மேதரத்ரவ்யஸ்ய குணஃ ] அதர்ம த்ரவ்யகா குண [ஸ்தாநகாரணதா ] ஸ்தாநகாரணதா ஹை . [காலஸ்ய ] காலகா குண [வர்ததா ஸ்யாத் ] வர்தநா ஹை, [ஆத்மநஃ குணஃ ] ஆத்மாகா குண [உபயோகஃ இதி பணிதஃ ] உபயோக கஹா ஹை . [மூர்திப்ரஹீணாநாஂ குணாஃ ஹி ] இஸப்ரகார அமூர்த த்ரவ்யோஂகே குண [ஸஂக்ஷேபாத் ] ஸஂக்ஷேபஸே [ஜ்ஞேயாஃ ] ஜாநநா சாஹியே ..௧௩௩ -௧௩௪..
டீகா : — யுகபத் ஸர்வத்ரவ்யோஂகே ஸாதாரண அவகாஹகா ஹேதுபநா ஆகாஶகா விஶேஷ குண ஹை . ஏக ஹீ ஸாத ஸர்வ கமநபரிணாமீ (கதிரூப பரிணமித) ஜீவ -புத்கலோஂகே கமநகா ஹேதுபநா தர்மகா விஶேஷ குண ஹை . ஏக ஹீ ஸாத ஸர்வ ஸ்தாநபரிணாமீ (ஸ்திதிரூப பரிணமித) ஜீவ- புத்கலோஂகே ஸ்திர ஹோநேகா ஹேதுத்வ ஸ்திதிகா அர்தாத் ஸ்திர ஹோநேகா நிமித்தபநா அதர்மகா விஶேஷகுண ஹை . (காலகே அதிரிக்த) ஶேஷ ஸமஸ்த த்ரவ்யோஂகீ ப்ரதி -பர்யாயமேஂ ஸமயவ்ருத்திகா ஹேதுபநா (ஸமய- ஸமயகீ பரிணதிகா நிமித்தத்வ) காலகா விஶேஷ குண ஹை . சைதந்யபரிணாம ஜீவகா விஶேஷ குண ஹை . இஸப்ரகார அமூர்த த்ரவ்யோஂகே விஶேஷ குணோஂகா ஸஂக்ஷிப்த ஜ்ஞாந ஹோநே பர அமூர்த த்ரவ்யோஂகோ ஜாநநேகே லிஂக (சிஹ்ந, லக்ஷண, ஸாதந) ப்ராப்த ஹோதே ஹைஂ; அர்தாத் உந -உந விஶேஷ குணோஂகே த்வாரா உந -உந அமூர்த
௨௬௪ப்ரவசநஸார[ பகவாநஶ்ரீகுஂதகுஂத-