ஸ்வரூபே சரணஂ சாரித்ரஂ, ஸ்வஸமயப்ரவ்ருத்திரித்யர்தஃ . ததேவ வஸ்துஸ்வபாவத்வாத்தர்மஃ . ஶுத்த- சைதந்யப்ரகாஶநமித்யர்தஃ . ததேவ ச யதாவஸ்திதாத்மகுணத்வாத்ஸாம்யம் . ஸாம்யஂ து தர்ஶநசாரித்ர – மோஹநீயோதயாபாதிதஸமஸ்தமோஹக்ஷோபாபாவாதத்யந்தநிர்விகாரோ ஜீவஸ்ய பரிணாமஃ ..௭.. வஸ்தாநஂ தல்லக்ஷணநிஶ்சயசாரித்ராஜ்ஜீவஸ்ய ஸமுத்பத்யதே . கிம் . பராதீநேந்த்ரியஜநிதஜ்ஞாநஸுகவிலக்ஷணஂ, ஸ்வாதீநாதீந்த்ரியரூபபரமஜ்ஞாநஸுகலக்ஷணஂ நிர்வாணம் . ஸராகசாரித்ராத்புநர்தேவாஸுரமநுஷ்யராஜவிபூதிஜநகோ முக்யவ்ருத்த்யா விஶிஷ்டபுண்யபந்தோ பவதி, பரம்பரயா நிர்வாணஂ சேதி . அஸுரேஷு மத்யே ஸம்யக்த்ருஷ்டிஃ கதமுத்பத்யதே இதி சேத் – நிதாநபந்தேந ஸம்யக்த்வவிராதநாஂ க்ருத்வா தத்ரோத்பத்யத இதி ஜ்ஞாதவ்யம் . அத்ர நிஶ்சயேந வீதராகசாரித்ரமுபாதேயஂ ஸராகஂ ஹேயமிதி பாவார்தஃ ..௬.. அத நிஶ்சயசாரித்ரஸ்ய பர்யாயநாமாநி கதயாமீத்யபிப்ராயஂ மநஸி ஸஂப்ரதார்ய ஸூத்ரமிஂத நிரூபயதி, ஏவமக்ரேபி விவக்ஷிதஸூத்ரார்தஂ மநஸி த்ருத்வாதவாஸ்ய ஸூத்ரஸ்யாக்ரே ஸூத்ரமிதமுசிதஂ பவத்யேவஂ நிஶ்சித்ய ஸூத்ரமிதஂ ப்ரதிபாதயதீதி பாதநிகாலக்ஷணஂ யதாஸஂபவஂ ஸர்வத்ர ஜ்ஞாதவ்யம் --சாரித்தஂ சாரித்ரஂ கர்த்ரு கலு தம்மோ கலு ஸ்பு டஂ தர்மோ பவதி . தம்மோ ஜோ ஸோ ஸமோ த்தி ணித்திட்டோ தர்மோ யஃ ஸ து ஶம இதி நிர்திஷ்டஃ . ஸமோ யஸ்து ஶமஃ ஸஃ மோஹக்கோஹவிஹீணோ பரிணாமோ அப்பணோ
அந்வயார்த : — [சாரித்ரஂ ] சாரித்ர [கலு ] வாஸ்தவமேஂ [தர்மஃ ] தர்ம ஹை . [யஃ தர்மஃ ] ஜோ தர்ம ஹை [தத் ஸாம்யம் ] வஹ ஸாம்ய ஹை [இதி நிர்திஷ்டம் ] ஐஸா (ஶாஸ்த்ரோஂமேஂ) கஹா ஹை . [ஸாம்யஂ ஹி ] ஸாம்ய [மோஹக்ஷோபவிஹீநஃ ] மோக்ஷக்ஷோபரஹித ஐஸா [ஆத்மநஃபரிணாமஃ ] ஆத்மாகா பரிணாம (பாவ) ஹை ..௭..
டீகா : — ஸ்வரூபமேஂ சரண கரநா ( – ரமநா) ஸோ சாரித்ர ஹை . ஸ்வஸமயமேஂ ப்ரவ்ருத்தி கரநா (அபநே ஸ்வபாவமேஂ ப்ரவ்ருத்தி கரநா) ஐஸா இஸகா அர்த ஹை . யஹீ வஸ்துகா ஸ்வபாவ ஹோநேஸே தர்ம ஹை . ஶுத்த சைதந்யகா ப்ரகாஶ கரநா யஹ இஸகா அர்த ஹை . வஹீ யதாவஸ்தித ஆத்மகுண ஹோநேஸே (விஷமதாரஹித ஸுஸ்தித ஆத்மாகா குண ஹோநேஸே) ஸாம்ய ஹை . ஔர ஸாம்ய, தர்ஶநமோஹநீய ததா சாரித்ரமோஹநீயகே உதயஸே உத்பந்ந ஹோநேவாலே ஸமஸ்த மோஹ ஔர க்ஷோபகே அபாவகே காரண அத்யந்த நிர்விகார ஐஸா ஜீவகா பரிணாம ஹை .
பாவார்த : — ஶுத்த ஆத்மாகே ஶ்ரத்தாநரூப ஸம்யக்த்வஸே விருத்த பாவ (மித்யாத்வ) வஹ மோஹ ஹை ஔர நிர்விகார நிஶ்சல சைதந்யபரிணதிரூப சாரித்ரஸே விருத்த பாவ (அஸ்திரதா) வஹ க்ஷோப ஹை . மோஹ ஔர க்ஷோப ரஹித பரிணாம, ஸாம்ய, தர்ம ஔர சாரித்ர யஹ ஸப பர்யாயவாசீ ஹைஂ ..௭..