Page -8 of 540
PDF/HTML Page 1 of 549
single page version
Page -7 of 540
PDF/HTML Page 2 of 549
single page version
Page -6 of 540
PDF/HTML Page 3 of 549
single page version
Page -5 of 540
PDF/HTML Page 4 of 549
single page version
Page -4 of 540
PDF/HTML Page 5 of 549
single page version
Page -3 of 540
PDF/HTML Page 6 of 549
single page version
niyamasAr, panchAstikAy tathA aShTapAhuD chhe. A darek AgamanI viShayavastu bhinna bhinna
prakAranI hovA chhatAn shrI panchAstikAyanI gAthA 172 anusAr sarva shAstronun tAtparya vItarAgatA
chhe. ane vItarAgatA traNey kALe trikALI gnAyak bhagavAnane dhyey banAvIne pariNamavAthI ja
pragaT thAy chhe. A rIte dhyeyabhUt dhruv nij paramAtma dravyanun svarUp tathA tene viShay banAvIne
pragaTatI vItarAgatA pratyek AgamanA vAchakamAnthI kADhI te prakAre pariNaman thavA mATe shAstra
svAdhyAy karavAmAn Ave chhe.
bhagavAn AtmA ja chhe. A shAstra traN adhikAro vibhAjit chhe. (1) gnAnatattva pragnApan
(2) gneyatattva pragnApan (3) charaNAnun yog sUchak mUlikA.
karanAr sAdhak bane chhe tyAre tenun gney kevA prakAranun hoy chhe tenI ghaNI vishad charchA gneyatattva
pragnApan adhikAramAn karavAmAn AvI chhe. padArthanun yathArtharUp kevun chhe. dravya guN paryAy temaj
utpAd- vyay dhrauvya sambandhI samyakbodh kayA prakAre thavA yogya chhe. chhae dravyonA bandhAraNane
darshAvatA temAnthI prayojanabhUt nij paramAtmA dravyanun astitva kayA prakAre rahelun chhe tenun ghaNun
spaShTa vivechan gAthA 93 thI 113mAn karIne AchArya bhagavAne gAthA 114mAn paryAyArthIk chakShune
sarvathA bandh karIne ekalA ughADelA dravyArthIk chakShu vaDe jotAn vastu kevI jovA maLe chhe. tenI ghaNI
adabhUt ane apUrva vAt karIne gney sambandhI yathArtha draShTi ApI chhe. prastut grathamAn A kAraNe
gneyatattva pragnApananI gAthA 93 thI 114 no samAvesh karavAmAn Avel chhe.
Page -2 of 540
PDF/HTML Page 7 of 549
single page version
mahArAje kahevA dhArel viShayavastuno je rIte artha karavAmAn Ave chhe tenAthI tattvagnanI kAI
virAdhanA to nathI thatIne e vichArane lakShamAn rAkhIne samyagdarshananA adhikArarUp gneyatattva
pragnApananI gAthA 93 thI 114 uparanA pUjya gurudevashrInA pravachano akSharasha prakAshit thAy
tathA A atishayadhArI mahApuruShe simandhar bhagavAnane sAkShAt sAmbhaLIne temaj A bhavamAn
ahIn AvIne svAnubhavapUrvak shrImad kundakundAchArya devanun hRuday je rIte samajIne uparokta
gAthAonA bhAvo je bhAShAmAn pragaT karyA chhe te mumukShu samAj samakSha raju thAy ane temAnthI
AtmArthIjano potAnA gneyano yathArtha bodh pAmI kArya siddhi karI shake tevo umadA Ashay A
prakAshan pAchhaL rahelo chhe. gAthA 93 thI gneyanun pragnApan karatAn karatAn gAthA 114mAn dhyeyanA
dhyAnathI vidhi darshAvI apUrva bhAvo pU. shrIe pragaT karyA chhe.
uparanA pUjyashrInA pravachano Tep uparathI teoshrInI ja bhAShAmAn prakAshit karavAno kadAch A
pratham prasang chhe. A granthamAn je gAthAo uparanA pravachano sankalit karavAnAvel chhe. teno sukShma
upayogapUrvak gnAyakanA lakShe svAdhyAy karanAr AtmArthIjanane potAnA prayojananI siddhi mATe
ghaNun prerakabaL prApta thavAnun prabaL nimittapaNun A pravachanomAn rahel chhe. tem A Tepo sAmbhaLatI
vakhate lAgavAthI A granth sankalit thai shighra prakAshit thAy tevA prayAso karavAmAn AvyA chhe.
sah.
Page -1 of 540
PDF/HTML Page 8 of 549
single page version
prakAshit karatA rAjakoT digambar mandir anupam harSha ane kRutagnatA anubhave chhe.
bhUtakALamAn ghaNA prakAshano sansthAnA upakrame prakAshit thayel chhe. ane mumukShu samAje te kAryane
sArI rIte AvakAr paN Apel chhe.
uparanA pUjya gurudevashrInA pravachano Tepo uparathI akSharakSha lakhI levAmAn AvyA chhe. A samagra
lakhANane pharIvAr Tepo sAthe sarakhAvI levAmAn Ave chhe. temaj shrI devashIbhAI chAvaDA dvArA
pharIvAr Tepo sAthe meLavatA jaine eDITIng karI presakopI taiyAr karavAmAn Avel chhe. AmAn e
bAbatanun khAs lakSha rAkhavAmAn Avel chhe. ke, pUjya gurudevashrInI bhAShA ane bhAvane pUrepUrA
akSharasa samAvel karavAno prayAs karyo chhe.
sansthA AbhAr mAne chhe. A prakAshanamAn je je bhAIoe pratyakSha ke parokSha sAth Apel chhe te
sarveno sansthA hRuday pUrvak AbhAr mAne chhe.
tA. 17–3–199p
Page 0 of 540
PDF/HTML Page 9 of 549
single page version
Page 1 of 540
PDF/HTML Page 10 of 549
single page version
- ke jeo AyatavisheShosvarUp chhe teo-jemanAn lakShaN (upar) kahevAmAn AvyAn evAn dravyothI temaj guNothI
rachAyel hovAthI dravyAtmak paN chhe, guNAtmak paN chhe. temAn, anekadravyAtmak ekatAnI
chAritra vagere jIvadravyanA vistAravisheSho arthAt guNo chhe. te vistAravisheShomAn rahelA visheShapaNAne gauN karIe to e
badhAmAn ek AtmApaNArUp sAmAnyapaNun bhAse chhe. A vistArasAmAnya (athavA vistAr sAmAnya-samudAy) te dravya chhe.
Ave chhe, te kramabhAvI paryAyomAn pravartatA visheShapaNAne gauN karIe to ek dravyapaNArUp sAmAnyapaNun ja bhAse chhe. A
AyAtasAmAnya (athavA AyatasAmAnyasamudAy) te dravya chhe.
Page 2 of 540
PDF/HTML Page 11 of 549
single page version
pratipattinA kAraNabhUt guNaparyAy chhe. te paN dvividh chhe. (1) svabhAvaparyAy ane vibhAv paryAy.
temAn, samasta dravyone potapotAnA agurulaghuguN dvArA pratisamay pragaTatI ShaTsthAnapatit hAnivRuddhirUp
anekapaNAnI anubhUti te svabhAvaparyAy; (2) rUpAdikane ke gnAnAdikane
jem Akhuny
padArtha ‘dravya’ nAmanA avasthAyI vistArasAmAnyasamudAy vaDe ane doDatA AyatasAmAnyasamudAy vaDe
rachAto thako dravyamay ja chhe. vaLI jem paTamAn, avasthAyI vistAr sAmAnyasamudAy ke doDato
AyatasAmAnyasamudAy guNothI rachAto thako guNothI judo aprApta hovAthI guNAtmak ja chhe, tem
padArthomAn, avasthAyI vistAr sAmAnyasamudAy ke doDato AyatasAmAnyasamudAy jenun nAm ‘dravya’ chhe
te - guNothI rachAto thako guNothI judo aprApta hovAthI guNAtmak ja chhe. vaLI jem anekapaTAtmak
(ekathI vadhAre vastronA banelA)
sutarAu paTonA banelA dvipaTik, tripaTik, evA asamAnajAtIy dravyaparyAy chhe, tem anek jIv -
pudgalAtmak dev, manuShya evA asamAnajAtIy dravyaparyAy chhe. vaLI jem kyArek paTamAn potAnA sthUl
agurulaghuguN dvArA kALakrame pravartatA anek prakArorUpe pariNamavAne lIdhe anekapaNAnI pratipatti te
guNAtmak svabhAvaparyAy chhe, tem samasta dravyomAn potapotAnA sUkShma agurulaghuguN dvArA pratisamay
pragaTatI ShaTsthAnapatit hAnivRuddhirUp anekapaNAnI anubhUti te guNAtmak svabhAvaparyAy chhe; ane jem
paTamAn, rUpAdikane sva-paranA kAraNe pravartatI pUrvAettar avasthAmAn thatAn tAratamyane lIdhe jovAmAn
AvatA svabhAvavisheShorUp anekapaNAnI Apatti te guNAtka vibhAvaparyAy chhe, tem samasta dravyomAn,
rUpAdikane ke gnAnadikane sva-paranA kAraNe pravartatI pUrvottar avasthAmAn thatA tArAmyayane lIdhe jovAmAn
AvatA svabhAvavisheShorUp anekapaNAnI Apatti te guNAtmak vibhAvaparyAy chhe.
avalambIne tattvanI apratipatti jenun lakShaN chhe evA mohane pAmatA thakA parasamay thAy chhe.
----------------------------------------------------------------------
hoy to samAnajAtIy dravyaparyAy kahevAy ane jo be tAkA bhinna jAtinA (- jem ke ek reshamI ne bIjo sutarAu) hoy to
asamAnajAtIy dravyaparyAy kahevAy.
Page 3 of 540
PDF/HTML Page 12 of 549
single page version
samAn - jAtIy- jem ke dvi- aNuk, tri-aNuk vagere skandh. (2) asamAnajAtIy - jem ke
manuShya, dev vagere. guNaparyAyo paN be prakAranA chhe. (1) svabhAvaparyAy-jem ke siddha nA guN
paryAyo. (2) vibhAvaparyAy jem ke svapar hetuk matignAn paryAy.
nahIn jANatA thakA parasamay chhe. 93.