Pravachansar Pravachano-Gujarati (English transliteration). Date: 19-06-1979,20-06-1979.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 24 of 44

 

Page 292 of 540
PDF/HTML Page 301 of 549
single page version

gAthA – 101 pravachanasAr pravachano 292
pravachana tA. 19–6–79.
(‘pravachanasAr’ . 101 gAthA.)
“have utpAdAdikanun dravyathI arthAntarapaNun naShTa kare chhe.” dravyathI e utpAd, vyay judA chhe em
nathI. (vaLI) dravyathI e utpAdavyay judA chhe em nathI. “(arthAt utpAd–vyay–dhrauvya dravyathI judA
padArtho nathI em siddha kare chhe.) ”
utpAd-vyay-dhruvanun dravyathI arthAntarapaNun (naShTa kare chhe) arthAntar
eTale anero. arthAt utpAd-vayay ne dhrauvya dravyathI judA padArtho nathI em siddha kare chhe. gAthA bahu
sArI chhe ho! badhI ekaso ek ne be ne...!
उप्पादट्ठिदिभंगा विज्जंते पज्जएसु पज्जाया ।
दव्वे हि संति णियदं तम्हा दव्वं हवदि सव्वं ।। १०१।।
utpAd temaj dhrauvya ne sanhAr varte paryaye,
ne paryayo dravye niyamathI, sarva tethI dravya chhe. 101. ohohoho!
jyAn jyAn je dravyo chhe temAn utpanna je paryAyo chhe. ane vyay chhe ne dhruv (chhe.) AhA... hA! te
badhun dravya chhe. te badhun, te’ dravya chhe. emAn utpAd ne vyayamAn bIjun dravya nathI. AhA.. hA.. hA? chhe!
(pAThamAn) utpAd, vyay ne dhruv dravyathI judA nathI. “utpAd temaj dhrauvya ne sanhAr varte paryaye.” paryAye
varte chhe. (utpAd-vyay ne dhrauvya)
ne paryayo dravye niyamathI, sarva tethI dravya chhe!
tA. 20–6–79.
‘pravachanasAr’ 101 gAthA. “have utpAdAdikanun dravyathI arthAntarapaNun naShTa kare chhe arthAt
utpAd–vyay–dhrauvya dravyathI judA padArtho nathI em siddha kare chhe.) ” (shrotA) hoy e naShTa thAy ke
no hoy eno nAsh thAy? (uttara) nathI kem? arthAntarapaNun naShTa kare chhe (eTale) judun chhe nahIn em
kahe chhe. utpAd-vyayane dhruv dravyathI judA nathI. traN paryAy chhe paN traN paryAyanun svarUp ek dravya chhe.
a.. hA... hA! I ahInyAn siddha karavun chhe. pramANanun dravya siddha karavun chhe. nishrayanayanA dravyanI vAt
ahInyAn kyAn chhe? ane te kahyun ne ahInyAn ‘tattvArthasUtramAn
उत्पादव्यय ध्रौव्ययुक्तम् सत्’ dhruv
nathI kIdhun. dhrauvya (eTale) bhAvapaNun. utpAd-vyay ne dhruvayuktan sat nathI kIdhun paN
उत्पादव्ययध्रौव्ययुक्तं सत् em kIdhun chhe. ahInyAn (dhrauvyane badale) sthiti shabda paN lye chhe. paN
sthitino ek ansh lye chhe bahAr. kemake utpAd-vyay ne sthiti ek samayanI chhe. olI utpAd-vyay
ne sthiti ekasamayanI chhe. ane A kAyamanI sthiti e apekShAe ene utpAd-sRuShTi,

Page 293 of 540
PDF/HTML Page 302 of 549
single page version

gAthA – 101 pravachanasAr pravachano 293
bhang-vyay eTale bhang ane dhrauvya eTale dhruvapaNun. traN thaIne dravya chhe. AhA... hA! AvI vAt chhe!
A ‘pravachanasAr’ mUL padArthanI vyavasthA, sarvagna bhagavAne joI te rIte kahe chhe. e rIte laIe.
AhA... hA!
ahInyAn kahe chhe juo, “utpAdAdikanun dravyathI” (eTale) utpAd, vyay ane dhrauvya enun
dravyathI arthAntarapaNun eTale anerApaNun, chhe nahIn (tethI) naShTa kare chhe. (arthAt utpAd–vyayane dhrauvya).
joyun? dhruv shabda nathI lIdho. dhrauvya (lIdho chhe.) ane sanskRitamAn tattvArthasUtramAn paN dhrauvya chhe.
उत्पादव्ययध्रौव्ययुक्तं सत् lIdhun chhe. dhruvayuktan sat em nathI lIdhun. ahIn bhAvapaNun levun chhe ne...!
ethI ध्रौव्ययुक्तं सत् em chhe. AhA... hA! “utpAd–vyay–dhrauvya dravyathI judA padArtho nathI.” AhA...
hA! bhagavAn AtmA, te dravya-vastu (chhe.) ane emAn utpAd-vyay ne dhrauvyapaNun vastuthI judA nathI.
i vastusvarUp ja chhe. I traN paryAy chhe i paryAyane Ashraye dravya, ane traNe paryAy dravyane Ashraye chhe.
lyo! ThIk! savAre em (Avyun) hatun ke, gnAnanI kriyAne Ashraye AtmA chhe. AhA! savAre e
Avyun’ tun. gnAnanI kriyAne Ashraye (AtmA chhe.) eno artha I ke ahInyAn pariNati thaI shuddha
chaitanyanI, enA Ashraye jaNANo I. (AtmA) eTale ene AdhAre thyun (em) kIdhun. ahInyAn enun
em nathI ahInyAn to vastusthiti siddha karavI chhe. ane tyAn to ‘samvar’ no adhikAr hato ne...!
thoDo pher shabdamAn (paDI jAy to) ghaNo (artha badalI jAy!) vaLI vANIne to mithyA kahe! AhA...
hA! A to anant tIrthan karo, kevaLIo (e) je svarUp kahyun chhe I rIte ene jANe, I AvI gyun ne
andar. ‘je na mAne’ AvI gayun pahelAn. (gAthA) 98. (juo,) aThANun.
दव्वं सहावसिद्धं सदिति जिणा तच्चदो समक्खादा। सिद्धं तथ आगमदो णेच्छदि जो सो हि
परसमओ (anvayArtha– dravya svabhAvathI siddha ane (svabhAvathI jA ‘sat’ chhe em jinoe tattvata
kahyun chhe; e pramANe Agam dvArA siddha chhe; je na mAne te kharekhar parasamay chhe.) parasamay mithyAdraShTi
chhe. AhA... hA! aThANun-aThANun gAthA (chhe.) aThANu gAthA. chhe ke nahIn? je rIte vastu chhe e rIte je
na mAne te parasamay chhe, mithyAdraShTi chhe. ahInyAn em kahe chhe. AhA... hA!
ahInyAn to (kahe chhe) utpAd, vyay ne dhrauvya traNey ekasamayamAn chhe. utpAdano samay,
bhangapaNAne samay dhrauvyapaNAno samay e ekaj samaye traNe chhe. ethI A traN em leshe (juo!
“em siddha kare chhe)–
उप्पादट्ठिदि olo dhrauvyano sthiti shabda Apyo. उप्पादट्ठिदिभंगा विज्जंते
पज्जाएसु पज्जाया e paryAyanA bhed chhe. AhA...hA...hA! traN paDayA ne...! utpAd-svasamvedanathI
jaNANo, asamvedanano vyay thyo, dhrauvyapaNAmAn i TakI rahyun! i traNey paryAyo, tenA paryAyathI jaNANo’.
jaNANo te shun? te dravya. AhA...hA! AvI vAt chhe! (
दव्वेहि संति णियदं तम्हा दव्वं हवदि सव्वं)
nIche. (hari gIt)

Page 294 of 540
PDF/HTML Page 303 of 549
single page version

gAthA – 101 pravachanasAr pravachano 294
utpAd temaj dhrauvyane sanhAr varte paryaye,
ne paryayo dravya niyamathI, sarva tethI dravya chhe.
ahIn to bhaI mArag evo, vItarAg sarvagna paramAtmA, enun kahelun tattva! kyAy bIje chhe nahIn.
e Akarun paDe jagatane! abhyAs vinA! AhA... hA! ane rIte (samaje ke) je rIte chhe te rIte na
mAne I mithyAdraShTi chhe em pahelAn kahyun. Avyunne (gAthA) 98 mAn chhe ne...! aThANun gAthA! AhA...
hA! utpAd-vyay, ek ja samayamAn utpAd ne vyay, viruddhabhAv. ane temAn je sthiti e tenAthI viruddha
bhAv!! TakI rahevun!! AhA...hA...hA! A (utpAd vyay) ek samay rahe ane A (dhrauvya) TakI rahe.
chhatAn TakI rahevun-dhrauvyapaNun ek samay chhe. pachhI traNano samudAy te dravya (kIdhun.) AhA... hA! (vastu
sthiti) em chhe. are re! Avun sAmbhaLavA, navarAsh maLe nahIn ene! samyagdarshan thavAmAn, je bhagavAne
tattvo kahyAn, te rIte tattvone utpAd-vyay-dhrauvyavALAn mAne, tyAre tene utpAd thaI evI je
samyagdarshanaparyAy, mithyAtva (pahelI paryAyamAn hato) teno vyya, ane sadrashapaNun je chhe-dhruv- (dhrauvyapaNun
dhruvanun dhrauvyapaNun rahevun I (ek samayamAn traNe chhe) I traNe maLIne pachhI dravya chhe. eno artha ke enA
utpAd-vyay ne dhrauvya mATe bIjA dravyanI jarUr nathI. AhA... hA! AtmAnI dharamanI paryAyanA utpAd
mATe, ane adharamanI paryAyanA vyay mATe ane te chIjanI - dhruvanun - TakavA mATe paranI koI apekShA
chhe nahIn. AhA... hA! AvI dharamanI rIt! e kahe chhe (ahInyAn).
TIkA– “utpAd, vyay ane dhrauvya.” joyun? ‘dhrauvya’ AhA...! “kharekhar paryAyone Alambe
chhe.” shun kahe chhe? AhA...! Upajavun = svasamvedan samyagdarshananI paryAy UpajavI, ane
mithyAdarshanaparyAyano vyay, ane dhrauvyapaNun. i traN paryAyane avalambe chhe I traN paryAy chhe, traN bhed
chhe. AhA... hA! samajAy chhe kAI? kone A paDI (chhe) ke andar vastusthiti shun chhe? loDhAnI
(vastusthiti) nakakI karavI tyAn!
(shrotA) dhandho chhe ne eno... (uttara) I enun kare, vakIl
vakIlAtanun kare. A to moTAno dAkhalo apAy chhe. (bAkI badhAnun em chhe.) AhA... hA! A
sarvagnaparamAtmA! ek nyAy phare to Akhun tattva viruddha thaI jAy? utpAd vinAnun dravya ekalun mAne
to paN (te) mithyAdraShTi thaI jAy. vyay vinAnun dravya ekalun mAne to paN mithyAdraShTi thaI jAy,
ane utpAdavyay na mAne ane dhruvane ja mAne to te mithyA-draShTi chhe. AhA... hA!
(shrotA)
(traNamAnthI) ekane na mAno to 1/3 sAcho ra/3 khoTo em mAne to...! (uttara) eke ek khoTun
badhun khoTun. AhA... hA! bhAI! Avun chhe prabhu! shun thAy? AhA... hA... hA!
(kahe chhe) ek utpAdanI paryAy chhe. ene nathI em mAne, ane ekalun dhruv ja chhe em mAne,
te mithyAdraShTi chhe. ekalo vyay mAne, utpAd vinA vyay hoy nahIn (chhatAn ekalo vyay mAne) te,
mithyAdraShTi chhe. nAstik thaI gyo te nAstik chhe. ane ekalun utpAd, vyay (e) be ne ja mAne, ane

Page 295 of 540
PDF/HTML Page 304 of 549
single page version

gAthA – 101 pravachanasAr pravachano 29p
Takatun - sthiti vALun dhruv (nun) dhrauvyapaNun na mAne, to mithyAdraShTi chhe. I kahI gyAne (gAthA) aThANun
mAn! AhA... hA! aThANun gAthAmAn chhe e! are jhINun chhe bApA! mArag A (jhINo chhe!) A to
jarI dhrauvyane dhruvane sATe (banneno bhed batAvIne) tattvArthasUtra jevun karyun! A tattvArthasUtramAn je lIdhun
chhe utpAdavyayane dhruvayuktan sat nathI lIdhun. samajANun? ‘tattvArthasUtra’ (adhyAy) pAnchamAmAn chhe ne?
pAnchamo (juo,)
उत्पादव्ययध्रौव्ययुक्तं सत् mUL pATh chhe. (a. pa. sUtra-30) pahelun I chhe ke सद्
द्रव्यलक्षणम् (a. pa. sUtra-29), dravyanun ‘sat’ hovApaNun e lakShaN - ek vAt - sUtarun chhe A.
umAsvAti (tattvArthasUtranA kartA) pajusaNamAn roj ahInyAn vanchAy chhe. (shrotA) vAnchanArane ya khabar
nahIn (uttara) vAnchanArane ya khabar na maLe, hAnke! A to ek ek nyAyanA arthamAn pher (shun chhe
teno khulAso thAy chhe.)
ahInyAn kahe chhe (adhyAy-pa) nun ogaNatrIsamun sUtarun chhe. ‘सद् द्रव्यलक्षणम्’ ke sat dravya
lakShaN. ‘sat’ shun? utpAd, vyay ne dhrauvya te sat utpAdavyayadhruvayuktan nahIn. dhrauvya yuktan sat em
(sUtramAn kahyun chhe.) (dhrauvya) paNun AhA... hA! I kyAn’ ka vachamAn chhe, Ave chhe. dhruvanun dhrauvyapaNun kIdhun
(chhe.) I kyAn’ ka vAnchyun chhe ke eno bhAv levo eno I kyAn’ ka vAnchyun chhe paN yAd... A to
(dhrauvya) eTale paNun A ja joyun (te.) (ahInyAn) utpAdavyayadhruvayuktan sat nathI kahyun paN dhrauvya
(yuktansat kahyun chhe.) dhrauvya (kahyun chhe.) AhA... hA! A evI vAt chhe lyo! A to vItarAg mArag
chhe. (gAthA-98mAn) pahelun kahyun e rIte ene jANavun joIe ne...! AhA...! enAthI kaI paN viruddha
thAy to AkhA tattvano virodh thaI jAy chhe! AhA... hA! pachhI sad pad bhAv e nimitta kIdhun
sadbhAv nAsh na thAy ene nimitta kahevAy chhe. pAnchamA adhyAyamAn (tattvArthasUtra) mAn chhe. pAnchamAnun
29mun ane ‘utpAdavyayadhrauvyayuktan sat’ i ahInyAn chhe.
(kahe chhe ke) vichAr shun Avyo? traNey paryAy kIdhI’tI ne...! bhAI, samajANun! traNe paryAy
kIdhIne ahInyAn? I (ek) vichAr Avyo! utpAd, vyay, dhrauvya (te) paryAyane avalambe chhe. i traNe
ya paryAyo chhe. AhA...! bhed chhe! Akhun dravya nathI. AhA... hA... hA!
“utpAd, vyay ane dhrauvya
kharekhar paryAyone Alambe chhe ane te paryAyo dravyane Alambe chhe.” AhA... hA! samajAy chhe? AhA...
hA... hA! utpAd-vyayane dhrauvya paryAyane Ashraye chhe.
“(arthAt utpAd–vyay–dhrauvya paryAyonA Ashraye
chhe.” avalambeno artha Ashraye karyo. “ane paryAyo dravyanA Ashraye chhe.” ThIk! savAramAn em kahyun’ tun
paryAyanA Ashraye dravya chhe ‘upayogamAn upayog chhe’ jANanakriyA - jANan, jANan, jANan, shraddhA e
nirmaL pariNati, enAthI jaNANo (AtmA) mATe, AdhArathI jaNAyo mATe I AdhAranA (Ashraye)
Adhey (chhe.) ahInyAn kIdhun dravyanA Ashraye (paryAyo chhe.) AhA... hA!
‘jyAn jyAn je je yogya chhe
tahAn samajavun teh’ (Atmasiddhi, shrImadrAjachandra) ek ek sthiti (jem chhe tem samajavI joIe.)
devIlAlajI! AvI vAt chhe! AhA... hA! thoDun paN eNe satya hovun

Page 296 of 540
PDF/HTML Page 305 of 549
single page version

gAthA – 101 pravachanasAr pravachano 296
joIe! kemake paramAtmA sarvagna (nA) pravachanamAn Avyun chhe dhruvamAn! divyadhvanimAn! e ‘A’ chhe
(tattva sthiti!) AhA...hA! divyadhvani ne paramAtmAne visarAvI dIdhA chhe evI shailI chhe! (A
pravachanasAramAn evI sIdhI vAt chhe! (jANe ke) paramAtmA ja kahetA hoy ne! AhA...hA! satyanI
jagatane prasiddhi kare chhe! (kahe chhe) prabhu, ekavAr sAmbhaL!
ke darek dravyamAn je utpAd, vyay ne dhrauvya chhe e traN paryAyanA Ashray chhe. paryAyane avalambe
chhe tethI paryAyanA Ashraye chhe. dhrauvya paN paryAyanA Ashraye chhe. utpAd, vyay e to paryAyanA Ashraye
(kIdhA) e to ThIk! paN dhrauvyapaNAno bhAv kIdho e paN paryAyanA Ashraye chhe. AhA... hA... hA...
hA! samajANun? ane paryAyo-e je dhrauvya paryAy lIdhI’ tI-utpAd vyay to paryAy chhe ja te paN bhed
je dhrauvya lIdho I ‘paryAyo dravyanA Ashraye chhe.’ I traNapaNAnun ekarUp dravya, te dravyanA Ashraye chhe.
AhA... hA! dhrauvyapaNun paN dravyanA Ashraye chhe. utpAdavyayapaNun paN dravyanA Ashraye chhe. samajAy chhe
kAI? I to adhikAr chAlato hoy tyAre Ave ne... eno vistAr!
‘paryAyo dravyanA Ashraye chhe;
tethI A badhuy ek ja dravya (nA Ashraye) chhe. I utpAd-vyay ne dhrauvya paryAyo, bhed (traN) paryAyo
dravyanA Ashraye chhe. e badhuy ek ja dravya chhe. traN thaIne Akhun ek ja dravya chhe. ahInyAn pramANanun
dravya siddha karavun chhe. athavA vastu AkhI (je) chhe ene (ahInyAn) siddha karavun chhe. nishchayanayanun dravya,
e to ekalun dhruv (chhe.) AhA... hA! nishchayanay (eTale) bhUtArtha, bhUtArtha, eTale dhruv (dravya), e
(dravya) ek nayano viShay chhe. ane Am to dhrauvya ane utpAd-vyay (e) traN paryAyo thaIne dravya
(kem ke) I paryAyo dravyanA Ashraye (chhe.) tethI ahInyAn pramANano viShay (-dravya) siddha karavo chhe.
AhA... hA... hA! jhINun lAgashe, paN mArag, to hoy te I Ave ne... bIjun shun Ave! chAlatI
prathAthI bhinna lAge, AhA... hA! savAramAn to, (bIjo viShay chAle chhe.) ahInyAn A to paryAyo
vikArI ke avikArI badhI ahInyAn levI, paryAyo vikArI ke avikArI, utpAd-vyayavALI ane dhrauvya te
ansh chhe. ane ahInyAn e traN thaIne dravya chhe. ane savAramAn to em kahyun nirmaLaparyAyanA Ashraye
dravya chhe. AhA... hA! ahInyAn to vikArI-avikArI paryAy ane dhrauvya, traNey paryAyanA Ashraye chhe,
paryAy traNey dravyane Ashraye chhe, e dravyathI traNey kaI judA nathI.
(shrotA) savAre paryAyanA Ashraye
dravya kahyun ane atyAre dravyane Ashraye paryAyo kahI...! (uttara) e kaI apekShAe (kIdhun) I jANyA
vinA (apekShA jANyA vinA em lAge) phAvAbhAI kahetA’ tA savAre kaI’ ka bIjun Ave, bapore
bIjun! magaj na mAne bichArAne phAvAbhAIne, paisA thaI gyA khUb chhokarAnne karoD rUpiyA lyo!
sUratamAn, phAvAbhAIno dIkaro ek, pahelI sthiti sAdhAraN-buddhi beyanI sAdhAraN, badhI samajavA
jevI, paN paisA maLe e kanL buddhinun kAraN nathI. ke bahu buddhi (chhe ne) vyavasAy buddhino karyo ne
paisA Ave chhe vadhAre, em chhe? hashe? to to tamArA bIjA be bhAIo pAse kem paisA nathI? tamArI
pAse A paisA AvyA te buddhinA kAraNe lyo!
(shrotA) paisA to paisAmAn chhe enI pAse mamatA
chhe...! (uttara) A to dAkhalo (tamAro) badhAne, ghaNAne em chhe ne...! AhA...hA!

Page 297 of 540
PDF/HTML Page 306 of 549
single page version

gAthA – 101 pravachanasAr pravachano 297
(kahe chhe ke) “paryAyo dravyanA Ashraye chhe.” paryAyonI siddhi dravyane Ashraye chhe. AhA... hA!
ekapaNun paryAyanun pragaT untpAd chhe enA vinAnun ekalun dravya mAne, to te mithyAdraShTi chhe. ekalo vyay
thaIne vyayane ja mAne ane te kALe utpAd thayo chhe ne dhrauvya chhe em na mAne te mithyAdraShTi chhe.
utpAd-vyay ekalAne mAne, bauddha (em mAne chhe) bauddha utpAd-vyay ekalAne mAne te mithyAdraShTi chhe.
ane vedAntI ekalA dhruvane (kUTasthane) mAne, dhruv ekalun dhruv (utpAdavyay vinAnun) mAne chhe (tethI)
e paN mithyAdraShTi chhe. AhA... hA! have (kahe chhe) “tethI A badhuy ek ja dravya chhe, dravyAntar
nathI.”
anerun dravya nathI, utpAd-vyay anero nathI, dhrauvya anerun nathI. (e utpAd, vyay, dhrauvya)
dravyAntar nathI. (e badhuy ek ja dravya chhe.) ko’ samajAy chhe? bhAShA A to sAdI chhe! AhA... hA!
ek ek vAtamAn keTalun bharyun chhe!! gambhIratAno pAr na maLe!! are... re!
(kahe chhe) AhA...! svasamvedan gnAnane utpatti e paryAy chhe, ane asamvedan-mithyAtvanI
paryAy, e paN paryAy chhe paN teno vyay chhe. AhA... hA! astipaNe to ek ja paryAy hoy. ane
vyayanI apekShAe-nAstipaNe (vyayane) paN paryAy gaNI. darek dravyane asti chhe paN e to ek ja
utpAd hoy. paryAy apekShAe (nI vAt chhe.) vyayanI apekShAe paryAy (kIdhI) paN abhAv karI
nAkhyo. ane Takatun chhe e paN-e paN bhAvarUp chhe, ane ene paryAy kIdhI e traNey paryAyo, traNey
paryAyane (bhedane) Ashraye chhe. AhA... hA! ane traNe paryAyo (traN bhed) dravyanA Ashraye chhe.
AhA... hA! Avun chhe emAn ek paN paryAyane na mAne (to) dravyanA Ashraye traN siddha na thAy
ane to to dravya ja siddha thatun nathI. AhA... hA! (panDitajI!) Avun jhINun chhe? (keTalA’ ka bole chhe
ne...) Avo to dharam kyAthi kADhayo? I karatAn’ to dayA pALavI ne (evo dharam sahelo saT
hato!) paN vastu (AtmA) bApu! ghaNI jhINI vastu chhe!! (tenun) bhAvamAn bhAsan na thAy to tyAn
TharI shI rIte shakashe? AhA... hA! vAt samajAy chhe ne?! jevI rIte vastunI maryAdA chhe te rIte
utpAd-vyay ne dhrauvya (svarUp dravya) ne mAnavAno bhAv chhe te bhAvamAn lIdhA vinA shI rIte Tharashe?
ek paryAy (je) utpanna chhe te dhruvamAn Thare. eTale ke tenI sanmukh thAy. AhA... hA! (Thare em
kIdhun) chhatAn e paryAy paryAyapaNe rahIne utpanna thayelI chhe. paryAy dhruvamAn bhaLI gaI nathI. kAraNake
(ahInyAn) traN prakAr siddha karavA chhe ne...! (athavA) paryAyanA traN prakAr kahevA chhe. pachhI to e
paryAy dravyane aDI nathI em levun chhe. be vAt levI.
(ahInyAn kahe chhe ke) “pratham to” chhe? (pAThamAn) AhA... hA! “dravya paryAyo vaDe
AlambAy chhe.” (arthAt paryAyo dravyane ashrit chhe.) traNe utpAd - vyayane dhrauvya ekalA nathI, kahe
chhe. ane te paryAyo dravyane ashrit chhe. AhA... hA! I utpAd-vyay ne dhrauvya paryAyane Ashraye chhe ne
te paryAyo dravyane Ashrit chhe. tethI A badhuy - traN thaIne - ek ja dravya chhe. dravyAntar

Page 298 of 540
PDF/HTML Page 307 of 549
single page version

gAthA – 101 pravachanasAr pravachano 298
nathI. utpAd nAm no Avyo mATe anero chhe jevA ke samyagdarshan, gnAn, chAritra ke kevaLagnAn ne
anerA chhe em nathI. ane (tyAre) mithyAtvano vyay thaI jAy, tethI te kaI dravyathI bhinna - dravya
sivAy thAy em nathI. e to ekadam (ekasAth) utpAd-vyay ne dhrauvya (chhe.) te TakatA dravyane
Ashraye chhe. eTale ke jANe I anerA dravya hashe, utpAd-vyay anerAn dravya hashe (em’ nathI) AhA...
hA! (tethI) “A badhuy ek ja dravya chhe” I ek ja chhe ne? olAmAn (TIkAmAn) pahelAn Am hatun
ne...? “utpAd, vyay ne dhrauvya kharekhar paryAyone Alambe chhe.” em ahInyAn kharekhar ek ja dravya chhe.
(shun kahe chhe TIkAmAn juo,)
“utpAd, vyay ane dhrauvya kharekhar paryAyone Alambe chhe ane te paryAyo
dravyane Alambe chhe (arthAt utpAd–vyay–dhrauvya paryAyonA Ashraye chhe ane paryAyo dravyanA Ashraye
chhe); tethI A badhuy ek ja dravya chhe, dravyAntar nathI.”
(kahe chhe ke) bhagavAn AtmA! enI svasamvedananI paryAy (je) utpanna thaI, enI je jAt
chhe samyaggnAnadarshanaAnand, enA vedanathI upajI. utpAd vyay chhe chhatAn, dhrauvya, dhrauvyapaNe rahe. AhA...
hA! ane e utpanna thaI chhatAn pUrvanI paryAyo je vikAranI hatI - mithyAtvanI hatI, e astipaNe
(pUrve) hatI enI nAsti thaI pAchhI (samakitanA utpAdasamaye) enI asti hatI (pUrve paN)
ekadam (e) andhArAno nAsh thaI, prakAsh jhaLahaL jyoti chaitanyamUrti prabhu - svasamvedanathI prakAshamAn
Avyo. AhA... hA! vikAr - mithyAtvanI paryAyathI abhAvarUpe thayo chhatAn e divya ane bhAvya
dhrauvya, e traNey (samakitano utpAd, mithyAtvano vyay ne divya dhrauvya) thaIne paryAyo kahevAmAn AvI
chhe. e traNey paryAyonA Ashraye kIdhun chhe. paN dhrauvyane paN paryAyano Ashray chhe em lIdhun (chhe.)
AhA... hA!
(shrotA) utpAd-vyay ne dhrauvya ek pachhI ek chhe ke ek hAre chhe? (uttara) ek
samayamAtramAn traNey chhe. I paryAy chhe traNey, (paN) ek samayamAn (chhe.) AhA... hA! mUL A
vastu! chAle nahInne eTale lokone jarI AkarI lAge. nahitar to vastunI sthiti to santoe ghaNI
saraL karI nAkhI chhe. AhA... hA! (have) bIjo peregrAph (juo!)
(ahInyAn kahe chhe ke) “pratham to dravya paryAyo vaDe AlambAy chhe.” (shrotA) dravya paryAyo
vaDe AlambAy chhe ke paryAyo dravya vaDe AlambAy chhe? (uttara) AhA... hA! kaI apekShA chhe? (te
samajavun joIe.) gnAn vastu AkhI paDI chhe. enun jyAn bhAn thyun paryAyamAn. paryAyamAn bhAn thAy chhe
ne...? dravyamAn to chhe (bhAn) dravya to chhe dhruv. (dhrevamAn navun bhAn na thAy) bhAn paryAyamAn thAy chhe.
tyAre tene pUrvanI avasthAno vyay thaI jAy chhe, (arthAt) andhakAr hato, kAI khabar no’ tI, je
chIjanI paryAyamAn kAI khabar no’ tI je chIjanI paryAyamAn kAI khabar no’ tI eno vyay thaIne
utpAd thaI jAy ne ekadam (phaDAk) khabar paDI jAy ke bhagavAn A dravya chhe! AhA... hA! AmAn
sthAnakavAsImAn sAmbhaL‌yun’ tun koI di’ Avun? AhA... hA! AhA... hA! digambar (dharma) eTale
santonA amRut chhe? amRutanA ghaDA! (chhalochhal, bharachak!) AhA... hA! jarI shAntithI... dhImethI...
samajavAnI

Page 299 of 540
PDF/HTML Page 308 of 549
single page version

gAthA – 101 pravachanasAr pravachano 299
vAt chhe bApu, A to. anantakALano ajANyo mArag! ene jANIto karavo - ek kShaNamAn jANIto
karavo, kemake vyay ek kShaNamAn thaIne tene jANItAnI paryAy thAy chhe. AhA... hA! upayogamAn bhale
asankhya samaye Ave, paN kAm ahInyAn thAy chhe ek samayamAn em kahe chhe. samayAntaramAn ekadam
(vIjaLIne chamakAre) samyagdarshanane samyaggnAnanI paryAy pragaTI jAy chhe. AhA... hA! evI enI
tAkAt chhe!! thoDun AmAn vakhat (jatAn) bhaLI gayun chhe (khoTun tattva) tethI AmAn paDakhAn badhAnno
(barAbar) nirNay karavo joIe bhAI! AhA... hA! have Avo vakhat ke’ di’ maLashe?
anantakALanA... ar... ra! narak-nigodanA bhav bApu! (ten karyAn chhe) Am bhale tame kaho paN enA
bhAvane laI jarI vichAr kare ne...! AhA... hA! narak ne tiryanch ne (nigodane...!)
(kahe chhe) (shrotA) AgaL kAI dharam karyA vinA rUpiyA maL‌yA? (uttara) dhULamAn ya
rUpiyA nathI (maL‌yA ene) AhA...! rUpiyA mane maL‌yA e (mAnyatA) e ja mithyAtvabhAv chhe.
(shun) paradravya, svadravyane maLe? AhA... hA! ane (shun) svadravyanun e paradravya chhe? paradravya to enA
utpAd-vyay-ne dhrauvya enAn (svarUpamAn rahel chhe) emArun chhe (khoTo abhiprAy chhe) AhA... hA!
gajab vAt chhe bApu!!
(shrotA) to karyun A badhun pANImAn gayun? (uttara) pANImAn gyun nathI,
mithyAtvamAn gyun chhe. (agnAnatAthI mAne ke) jUThAbhAv, (e) mArA bhAv (paN) tArA sAchA bhAv
jarIe (nathI.) AhA... hA! veNalA vAyA savAranA! e prakAsh thatAn andhakArano nAsh thaI gyo,
evA veNalA vAyA chhe! em kahe chhe. AhA... hA!
(ahInyAn kahe chhe ke) “pratham to dravya paryAyo vaDe AlambAy chhe.” (arthAt) paryAyo dravyane
Ashrit chhe) kAraNake samudAyI samudAsvarUp hoy chhe;” (nIche phUTanoTamAn juo!) samudAyI =
samudAyavALun, samudAyanun (jaththAnun) banelun, (dravya samudAyI chhe, kAraN ke paryAyonA samudAyasvarUp chhe.)
(arthAt) dravya samudAyI chhe, samudAyI chhe’ ane I paryAyonA samudAyasvarUp chhe. AhA... hA! have
AvI bhAShA koI di’ (sAmbhaLI na hoy.) draShTAnt ApIne siddha karashe. samudAyI samudAyasvarUp chhe.
eTale? samudAyavALun, jaththAnun banelun dravya samudAyI chhe. em ke te paryAyonA samudAyasvarUp chhe.
samudAyI dravya chhe ane paryAyo teno samUh - samudAy chhe. dravya te samudAyI chhe ne paryAyo te
samudAyasvarUp chhe. AhA... hA!
“vRukShanI mAphak”. have draShTAnt Ape chhe. chopaDA ADe navarAsh ja lIdhI
nathI A jovAne badhI. AhA... hA! traNalokanA nAth je vANI mUkI gayA chhe! AhA... hA... hA! e
vANImAn shun chhe, kem chhe, kem chhe? ene jovA navarAsh nathI lIdhI!
(shrotA) vANImAn to dharam
karavAnun kahyun chhe ne...? (uttara) paN dharam (karavo chhe) te dharam kem thAy tyAn! dharamanI paryAy chhe
ne...! dharam paryAy chhe ke... kaI bIjun? dharam (nI dashA) navI thaI mATe paryAy chhe ne...! navI thAy
mATe paryAy chhe. ahInyAn to hajI dhrauvyane paN paryAyano bhed kIdho pachhI navI thAy ne...! thaIne thaI
I to paryAy chhe. dharam I paryAy chhe. e dharamano paryAy utpAd thAy, tyAre adharmano

Page 300 of 540
PDF/HTML Page 309 of 549
single page version

gAthA – 101 pravachanasAr pravachano 300
vyay thAy, tyAre tyAn dhrauvyapaNun - TakavApaNun hoy chhe nyAn, I traNe ya paryAyane avalambe chhe. AhA...
hA... hA! dharamanI paryAy, paryAyane avalambe chhe. AhA...! dharamanI paryAy, dharamanI paryAyane Ashraye
chhe. ane e paryAy, traNey thaIne dravyane Ashrit chhe. (have ahInyAn) draShTAnt Ape chhe.
(ahInyAn kahe chhe ke) “vRukShanI mAphak. jem samudAyI vRukSha.” Akhun samudAyI chhe jAD. AhA...!
“skandh” skandh, skandh “mUL ane shAkhAonA samudAyasvarUp hovAthI.” samudAyasvarUp (kIdhun) chhe.
samudAyasvarUp! joyun? pahelAn samudAyI, vRukSha samudAyI ane skandh (mUL shAkhAonA) samudAyasvarUp!
hovAthI “skandh, mUL ane shAkhAothI Alambit ja bhAse chhe. (jovAmAn Ave chhe.) ” i paryAyo (je)
vRukShane chhe enA bhedathI (vRukSha) bhAse chhe. AhA... hA! vRukSha to samudAyasvarUp chhe. ane A badhA
(skandh, mUL, shAkhAo) samudAy chhe. ane e samudAyathI Alambit ja chhe vRukSha. (eTale) paryAyathI
Alambit chhe, jovAmAn Ave chhe. i draShTAnt thyo. vRukSha samudAyI chhe A nathI kahetA ke kayA samudAyavALA
tame (chho?) jeTalA mANaso chhe te samudAy chhe (ane teno jaththo) samudAyI chhe. kayA samudAyamAn tame
chho? em nathI kahetA. dariyApurano samudAy, phalANAno samudAy (tame) dariyApuramAn hatA? nahIn
moTAbhAI hatA. ThIk! AhA... hA! kayA samudAyamAn (chho?) em kahe, ame boTAd samudAyamAn em
ahInyAn samudAyI (athavA) samudAyI eTale samudAyavALun; samudAyanun - jaththAnun banelun. (arthAt)
samudAyI = samudayanun jaththAnun banelun. (vaLI) samudAyI, samudAyanun banelun. dravya samudAyI chhe kAraN ke
paryAyonA samudAyasvarUp chhe. AhA... hA! A bhAShA ya sAmbhaLI no’ hoy lyo! em vRukSha samudAyI
chhe ane tenA skandh, mUL (andaranun mUL hoy I) ane shAkhAo samudAyasvarUp chhe. vRukSha samudAyI chhe
ane A skandh Adi enA samudAyasvarUp chhe.
“skandh, mUL ane shAkhAothI Alambit ja chhe.” e
samudAyI (vRukSha) potAnA skandh, mUL, shAkhAothI Alambit chhe. vRukShanA traN (bhed) je kIdhA-skangh,
mUL ane shAkhA. e traNey paryAyothI Alambit chhe. e vRukShamAnthI Alambit nathI e traNey.
samajANun kAI? samudAyI, samudAyasvarUpathI e (samudAyI) vRukSha chhe. e samudAyasvarUp chhe e
traNane avalambe chhe. “tem samudAyI” tem jAD kIdhun. “tem samudAyI dravya paryAyonA samudAyasvarUp
hovAthI te dravya paryAyono samudAy hovAthI “paryAyo vaDe (te) (paryAyo) Alambit ja bhAse chhe.”
AhA...hA!
(shrotA) kaThaN chhe jarA...(samajavun) (uttara) AhA... hA! korI pATI hoy to samajavun
sahelun paDe! Agrah hoy ne Agrah pakaDelo hoy ene Akarun paDe! Agrah pakaDayo hoy ne...!
(kahe chhe ke) samudAyI’ enA samudAyasvarUp chhe. samudAyI (eTale vRukSha) enA mUL, skandh ne
shAkhAo svarUp chhe. I samudAyIsvarUp I paryAyane Ashraye chhe. e Alambit bhAse chhe. skandh, (mUL

Page 301 of 540
PDF/HTML Page 310 of 549
single page version

gAthA – 101 pravachanasAr pravachano 301
ne) shAkhAothI- (teo) Alambit bhAse chhe. vRukShathI nahIn. AhA... hA! vRukShanA mUL, skandh ne
shAkhA, I mUL, skandhane shAkhA, ethI Alambit chhe. A vRukShathI nahIn. AhA... hA! “tem samudAyI
dravya.”
bhagavAn AtmA samudAyI dravya, “paryAyonA samudAyasvarUp hovAthI paryAyo vaDe Alambit ja
bhAse chhe.”
AhA... hA! A... re! samudAyI dravya em A paryAyonA samudAyasvarUp, samudAyI dravya
(chhe.) enI paryAyonA samudAyasvarUp, enAthI paryAyo Alambit bhAse chhe. e paryAyo, samudAyI je
dravya, tenI paryAyono samudAy te paryAyo vaDe, Alambit bhAse chhe. AhA... hA! “arthAt jem thaD,
mUL ane DALIo vRukShanA Ashraye ja chhe vRukShathI bhinnapadArtharUp nathI, tem paryAyo dravyanA Ashraye ja
chhe dravyathI bhinna padArtharUp nathI.”
pahelAn (kahyun) I traN paryAyo, paryAyane Ashraye chhe have e traN
paryAyo dravyane Ashraye chhe (em kahyun.) AhA... hA! chhe ne sAme lakhAN! jarI jhINun paDe! paN
samajavun paDashe ke nahIn ene...! are... re! AndhaLI doDaye samakit thatun nathI em kahe chhe. samajyAn
vinA kAI samakit nathI ne samakit vinA thothAn badhAn - e badhAn vrat... ne, tap... ne bhakti... ne
pUjA ne... dAn (e) ekaDA vinAnAn mInDA chhe moTAn! AhA...! rakhaDI marashe, chAr gatimAn! AhA...
hA! game eTalA upavAs kare ne... vrat pALe ne... bhakti kare ne... dAn kare ne... mandir banAvarAve...
ne poShA-paDikakamaNA kare pachIs, pachAs ke so baso ane emAn Ape k kprabhAvanA, rUpiyo-rUpiyo
Apo, babbe rUpiyA Apo (em dharam mAne) badhA marI javAnA kriyAkAnDamAn, rAgamAn, emAn dharam
mAnIne rAg kare lyo! mithyAtvane seve chhe. ar... ra... ra... ra...! AvI vAt!
ahInyAn kahe chhe (ke) vRukSha samudAyI chhe. mUL, skandh ne shAkhAo samudAyasvarUp chhe. em
AtmA (ane) paramANu teo paN dravya (chhe.) e samudAyI chhe ane enA traN paryAyo chhe,
samudAyasvarUp chhe. dhrauvya, vyay ne utpAd e samudAyasvarUp chhe. (samudAyI) samudAyasvarUp chhe. pramANanun
(dravya) samudAyasvarUp chhe. AhA... hA! emAnthI ek paN paryAyane kADhI nAkhe, to samudAy Akho
raheto nathI ne samudAyIsvarUp siddha thatun nathI. AhA... hA! AmAn kAI koI panDitAI, panDitAInun
AmAn kAm nathI. AmAn to ruchi ane poShAN ane vastu shun chhe enI jarUr chhe. panDitAInun ahIn
(yAn) kAI kAm nathI.
(shrotA) (bIjA shrotAe kahyun) I em kahe chhe ke AmAn chopaDAmAn nathI.
Ap samajAvo chho tethI samajAy chhe...! (uttara) I mAn- AmAn lakhyun chhe badhuy, ahA... hA... hA!
enA to artha thAy chhe.
(kahe chhe ke) samudAyI (eTale) vRukSha. samudAyasvarUp shAkhA, skandh ne mUL. e samudAyasvarUp
chhe, samudAyI nahIn. ane traN thaIne samudAy chhe. em vastu AtmA chhe, e utpAdavyay ne dhrauvya traN
paryAyonA samudAyasvarUp chhe. samudAyI nahIn. samudAyI to dravya chhe. AhA... hA! samajANun kAI?
‘paryAyo vaDe Alambit ja bhAse chhe. paryAy hon? (arthAt) jem thaD, mUL ane DALIo

Page 302 of 540
PDF/HTML Page 311 of 549
single page version

gAthA – 101 pravachanasAr pravachano 302
vRukShanA Ashraye ja chhe.” e bhinna bhinna - “vRukShathI bhinnapadArtharUp nathI, tem paryAyo dravyanA Ashraye
ja chhe – dravyathI bhinna padArtharUp nathI.”
abhinna (chhe.) ekalA lojik! nyAy bharyA chhe ekalA,
AhA...hA! hA! vakIlAtanA ne korTanA kAyadA, rAmajIbhAI karatA hashe nyAn! olA sarakAr kahe I
pramANe karyA kare. (shrotA) emAn paN buddhi vAparavI paDe! (uttara) buddhi! agnAn vAparavun paDe
emAn. (shrotA) agnAn kaho eTale kubuddhi vAparavI paDe ne..! (uttara) (ahInyAn) keTalI vAt siddha
kare chhe! utpAd-vyayane dhrauvya e samudAyasvarUp chhe. ane traNanun ekapaNun dravya te samudAyI chhe. samudAyI
kahetAn Akho samudAy, je e Akho samudAy (chhe.) have samudAyanA ansh keTalA chhe I samudAyasvarUp
chhe. AhA... hA! em vRukSha chhe e samudAyI chhe, skandh, mUL ne shAkhA (o) samudAyasvarUp chhe. em
(darek) dravyamAn utpAd-vyay ne dhrauvya te paryAyasvarUp chhe, I samudAyasvarUp chhe. (athavA)
samudAyasvarUp (ja chhe. ane e traNeyanun ekarUp te samudAyI chhe. AhA... hA... hA! nishALamAn bhaNIne
pAchhun Avyun enun I nun I.
(shrotA) kyAthi Avyun I nun I...? (uttara) hen! apAsare bhaNavA
jAtA hoy ne...! derAsaramAn Avyun hoy! AhA... hA... hA! AhA...! “dravyathI bhinna padArtharUp
nathI.” ethI dravyasvarUp chhe (e) samudAyano samudAyIsvarUp chhe. shun kIdhun? dravya chhe I samudAyI chhe,
ane utpAd-vyay ne dhrauvya teno samudAyasvarUp chhe. samudAy nahIn paN samudAyasvarUp chhe. AhA... hA!
(kahe chhe) jem vRukSha chhe enA mUL, skandh ne shAkhAo, e enA (vRukShanA) paryAyo chhe. I
paryAyabhed chhe. samudAyasvarUp chhe. e samudAyasvarUp chhe I samudAyI ek - ek nathI. I traN
samudAyasvarUp chhe. I traNey thaIne ek samudAyI chhe. AhA... hA! samajANun? Avo upadesh have!
olAmAn to apAsarAmAn to jAy to vrat karo... tap karo... dayA karo... pratrikramaN karo... poShA karo
derAvAsImAn jAy to jAtrA karo... ne bhakti karo... (shrotA) to yah samajane se lAbh kayA hai?
(uttara) e tyAn draShTi karavI I lAbh! paryAy chhe I samudAyasvarUp chhe. ane samudAyasvarUpanun dravya chhe
I samudAyI chhe. mATe traNanA bhed uparathI lakSha chhoDI (haThAvI) samudAyI upar lakSha karavun. AhA...
hA... hA! e sATu (mATe) kahe chhe A. ethI kahyun ne jevun enun svarUp chhe tevun jANIne dravya chhe te
samudAyI chhe. jem samudAy Akho hoy ne sampradAy (jem Akho hoy tem) ane enA mANaso Adi
chhe e samudAyasvarUp chhe. paN ene svarUpane jANavAno hetu ke Ano samudAyI koN chhe? ke bhaI A
to nokhA chhe paN bhegAn thayA chhe badhAn to A samudAyI koN chhe? em AtmAmAn utpAd-vyay ne
dhrauvya samudAyasvarUp chhe (ane) AtmA samudAyI chhe. e samudAyasvarUp dravyamAn chhe. I samudAyasvarUp
te dravyanun chhe. e mUL, skandh ne shAkhAo vRukShanA chhe. tem I paryAyo chhe te paryAyo dravyanA chhe. AhA...
hA... hA!
(ahInyAn kahe chhe ke) “ane paryAyo utpAd–vyay–dhrauvya vaDe AlambAy chhe.” (TIkAno) trIjo
peregrAph. paryAyo utpAd-vyay ne dhrauvya lIdhun. joyun? dhrauvya (kahyun) dhruv nahIn. dhruv

Page 303 of 540
PDF/HTML Page 312 of 549
single page version

gAthA – 101 pravachanasAr pravachano 303
nahIn dhruvapaNun (eTale) dhrauvya. “paryAyo utpAd–vyayane dhrauvya vaDe AlambAy chhe (arthAt) utpAd–
vyay–dhrauvya paryAyone Ashrit chhe.” kAraN ke utpAd–vyay–dhrauvya anshonA dharmo chhe. have I vadhAre chhe.
traN ansho (chhe) I anshonA dharmo chhe. AkhA “anshInA dharmo nathI.” ek - ek ansh I anshInA
dharmo nathI. AhA... hA... hA! utpAd-vyayane dhrauvya vaDe AlambAy (chhe.) paryAy. utpAd-vyay ne dhrauvya
anshonA dharmo (chhe.) anshInA dharmo nathI. (nIche phUTanoTamAn juo) anshI = anshovALun; anshonun banelun
(dravya anshI chhe) joyun? vastu chhe ne AkhI I anshI chhe. ane traN enA ansh chhe. traN anshamAn -
ek - ek (ansh) mAn Akhun dravya chhe em nathI. em kahe chhe. AhA... hA!
(kahe chhe) have Avun sAmbhaLIne kahe chhe ke karavun shun? karavun ‘A’ . samudAyasvarUp e kAI
samudAyI (eTale AkhI) vastu nathI. AhA... hA! mATe tenun lakSha chhoDI, e samudAyasvarUpanun samudAyI
je chhe tyAn enI draShTi mUkavI. AhA... hA! gnAnapradhAn kathan chhe! samajANun kAI? utpAd-vyay-dhrauvya
paryAyamAn chhe. kAraN ke utpAd-vyay-dhrauvya anshonA dharmo chhe. e traNe ansh chhe. traNe anshI nathI.
anshInA dharmo nathI. dravyano dharma dhrauvya, dravyano dharma utpAd ne dravyano dharma vyay em’ nathI. AhA...
hA! A to nivRutti joIe, pAchhaL lAge to khabar paDe, samajAy tevun chhe! atyAre chAlatun nathI.
atyAre badhuy Undhun hAle chhe A. eTale A jarI samajavAmAn ene...! nivRutti levI joIe thoDI
bhAI! are kyAn jAvun chhe bApu! tAre? chorAshInA avatAramAn... narakane nigod! kIDA anetrap
kAgaDA! vAstavik tattvanI draShTi nahIn hoy, to pachhI evA avatAr thAy ene...! AhA...! badhun hArI
jashe! mATe hArI na javun hoy ne sat siddha karavu hoy, to A rIte ene samajavun paDashe. AhA... hA!
(ahInyAn kahe chhe ke) “bIj, ankur ane vRukShatvanI mAphak.” shun kIdhun? bIj, ankur ne
vRukShatva’ ho vRukSha nahIn. AhA...! vRukShatva kIdhun chhe ne...? olAmAn vRukSha kIdhun’ tun. vRukShatva eTale vRukShapaNun.
AhA... hA! “bIj, ankur ane vRukShatvanI mAphak jem anshI evA vRukShanA bIj, ankur – vRukShatva
svarUp traN ansho.”
joyun? e bIj, ankurane vRukShatvasvarUp e traN ansho chhe. jem dhrauvya e paN
ek ansh chhe. em bIj, ankur ne vRukShatvanI mAphak. AhA... hA! bIjano vyay, ankuranI utpattine
vRukShatvapaNun - bhAvapaNun rahevun. paN traNe ansh chhe. “jem anshI evA vRukShanA bIj, ankur–vRukShatvasvarUp
traN ansho bhang–utpAd–dhrauvyasvarUp nij dharmo vaDe Alambit ekIsAthe ja bhAse chhe.”
e traNeyamAn
ekasAthe bhAse chhe.
“tem” dravyanI vAt chhe.
visheSh have kaheshe...