तत्सिद्धयर्थ प्रशमविषयं ज्ञेयतत्त्वं बुभुत्सुः।
सर्वानर्थान् कलयति गुणद्रव्यर्याययुक्त्या
प्रादुर्भूतिर्न भवति यथा जातु मोहाङ्कुरस्य।। ६।।
અધિકાર હતો ને...!”
સંબંધવાળું, મારું ચૈતન્ય તેના વડે - કે જે (ચૈતન્ય) સમાનજાતીય અથવા અસમાનજાતીય અન્ય
દ્રવ્યને છોડીને મારા આત્મામાં જ વર્તે છે. તેના વડે - હું પોતાના આત્માને સકળ ત્રિકાળે ધ્રુવત્વ
ધરતું દ્રવ્ય જાણું છું...! આહા... હા...! છે? હવે એમાં ટૂંકામાં લીધું (કેઃ) અધિકરણ (આત્મારૂપી
અધિકરણ), જ્ઞાયકભાવ, ચૈતન્યભાવ એ આત્મા સાથે સંબંધ રાખે છે, આત્મામાં એ (ભાવ) વર્તે છે.
જ્ઞાયકભાવ, ચૈતન્યભાવ એનો આધાર આત્મા છે. એનો આધાર નિમિત્ત, રાગ અને પર્યાય નહીં.
આહા... હા! ઝીણી વાત છે, ભાઈ! જ્ઞાયકપણું એટલે ચૈતન્યપણું. તે પરદ્રવ્યને છોડીને મારા આત્મામાં
વર્તે છે. મારા આત્મા સાથે એને સંબંધ છે. મારો આત્મા, એ જ્ઞાનતત્ત્વ ને ચૈતન્યતત્ત્વ ને જ્ઞાયક
તત્ત્વની સાથે જોડાયેલ છે. એની દ્રષ્ટિ દ્રવ્ય ઉપર જાય છે. ‘ચૈતન્ય’ અને ‘જ્ઞાયક’ દ્રવ્યને આધારે
અથવા દ્રવ્યના સંબંધે રહેલું છે! અહીં આધાર કહ્યો. ત્યાં (ગાથા-૯૦માં) દ્રવ્યમાં વર્તે છે. દ્રવ્યના
સંબંધમાં છે. (એમ કહ્યું). પરદ્રવ્યને છોડીને ચૈતન્ય સ્વરૂપ ભગવાન, ત્રિકાળી ચૈતન્ય - ત્રિકાળી
ચૈતન્ય સ્વભાવ એ પ્રભુ આત્મામાં, આ (સ્વપરનું જ્ઞાયક) સંબંધવાળું એમાં (આત્મામાં) વર્તનારું
એને અહીં અધિકરણ કહ્યું. આહા...હા...હા...! આત્મારૂપી અધિકરણ (કહ્યું), આત્મારૂપી આધાર-
આધારમાં રહેલું (છે), એ જ્ઞાયકપણું, જ્ઞાન તત્ત્વનો અધિકાર પૂર્ણ કરે છે ને...! (અને જ્ઞેય તત્ત્વ -
પ્રજ્ઞાપન અધિકારનો પ્રારંભ કરે છે).
આશ્રય છે. લ્યો...! ઠીક...! (‘સમયસાર’) સંવર અધિકાર - ગાથા-૧૮૧, ૧૮૨, ૧૮૩) માં કહ્યું
(કેઃ) ભેદજ્ઞાન (વડે)